Ở điều kiện bình thường, chỉ số PSA tồn tại trong máu với nồng độ rất thấp (0-4 ng/mL). Nồng độ PSA sẽ tăng nhẹ theo độ tuổi.

Nồng độ PSA trong máu cao hơn bình thường có thể do nhiều nguyên nhân như nhiễm trùng, phì đại, viêm, ung thư tuyến tiền liệt…. Trong những người có nồng độ PSA tăng thì chỉ có khoảng 1/3 trường hợp là bị ung thư.

Tuy nhiên, không phải PSA tăng có thể kết luận ung thư tuyến tiền liệt và ngược lại, ung thư tuyến tiền liệt nhưng PSA có thể không tăng. Trên thực tế khoảng 20% số trường hợp người bị ung thư tuyến tiền liệt gặp ở người có nồng độ PSA trong phạm vi bình thường.

Đối tượng nên thực hiện xét nghiệm PSA:

- Nam giới từ 40 tuổi trở lên
- Gia đình có tiền sử mắc ung thư tuyến tiền liệt: nếu trong gia đình có bố hay anh chị em thì nên sớm thực hiện xét nghiệm PSA từ độ tuổi 40 để sàng lọc ung thư tuyến tiền liệt.
- Bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt thể khu trú: xét nghiệm PSA giúp đánh giá được nguy cơ tử vong.
- Bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt cần theo dõi hiệu quả điều trị bệnh cũng như sớm phát hiện việc tái phát ung thư tuyến tiền liệt. Từ 6 tháng tới 36 tháng người điều trị ung thư tuyến tiền liệt cần xét nghiệm để biết các mức độ PSA tùy theo mức độ nguy cơ của bệnh.

Cần lưu ý rằng PSA cao chưa thể kết luận ung thư tuyến tiền liệt. Để chẩn đoán chính xác bệnh, các bác sĩ sẽ chỉ định thêm các xét nghiệm khác như:

- Thăm khám trực tràng bằng ngón tay
- Siêu âm tuyến tiền liệt
- Sinh thiết
- Chụp CT
- Xạ hình xương, PET…