1. Thế nào được gọi là sẹo xấu?

Sẹo được phân loại ra sao, và những loại nào là sẹo xấu?

TS.BS Phạm Cao Kiêm trả lời: Có rất nhiều cách phân loai sẹo:

- Hình thái: Sẹo lồi, sẹo lõm, sẹo giãn, sẹo co kéo, sẹo biến dạng…

- Giai đoạn: Sẹo non, sẹo già

- Nguyên nhân: Sẹo mụn, sẹo chấn thương, sẹo phẫu thuật…

Sẹo đẹp được định nghĩa là sẹo nhỏ nhất, ngắn nhất, màu sắc tương đồng với da xung quanh, bằng phẳng với mặt da, nằm trên nếp gấp tự nhiên. Tóm lại, sẹo đẹp là sẹo khó nhìn thấy. Không có định nghĩa dành cho sẹo xấu, từ định nghĩa sẹo đẹp có thể suy ra sẹo xấu là sẹo dễ nhìn thấy.

2. Sẹo hình thành qua 3 giai đoạn

Những sẹo xấu này hình thành như thế nào, thưa BS?

TS.BS Phạm Cao Kiêm trả lời: Sẹo hình thành qua 3 giai đoạn: Giai đoạn viêm, giai đoạn hình thành mô hạt và giai đoạn tái tạo tổ chức.

Sẹo xấu hay đẹp phụ thuộc vào nguyên nhân gây sẹo, mức độ tổn thương, vị trí tổn thương và quá trình hình thành sẹo.

3. Sẹo xấu có liên quan đến chế độ dinh dưỡng

Việc hình thành sẹo xấu có liên quan đến chế độ dinh dưỡng không? Nhiều người tin rằng ăn thịt bò, rau muống, nước tương sẽ gây sẹo lồi, sẹo thâm thì có đúng không ạ?

TS.BS Phạm Cao Kiêm trả lời: Hình thành sẹo có liên quan đến chế độ dinh dưỡng. Dinh dưỡng tốt sẽ cung cấp nguyên liệu để tạo sẹo tốt, bệnh nhân nên ăn uống như bình thường.

Không có bằng chứng khoa học chứng minh rằng ăn thịt bò, thịt cá, rau muốn gây sẹo xấu… Những thực phẩm mà các spa thẩm mỹ dặn dò về việc kiêng dùng để tránh sẹo xấu đều không có cơ sở khoa học.

4. Dùng thuốc có giúp cải thiện sẹo xấu?

Dùng thuốc có giúp cải thiện sẹo xấu không ạ? Thuốc sẽ có hiệu quả trong giai đoạn nào?

TS.BS Phạm Cao Kiêm trả lời: Thuốc chứa corticoide có tác dụng giảm kích thước sẹo lồi, cải thiện sẹo xấu. Các sản phẩm như silicon gel có tác dụng làm giảm sức căng giúp quá trình lành sẹo tốt hơn.

Lưu ý, thuốc có hiệu quả tốt trong giai đoạn sẹo non và ít hoặc không có hiệu quả khi sẹo đã ổn định.

5. Miếng dán và gel silicone có giúp làm mờ sẹo?

Trên mạng có quảng cáo miếng dán và gel silicone giúp làm mờ sẹo, liệu có hiệu quả không?

TS.BS Phạm Cao Kiêm trả lời: Miếng dán có chứa deprodone propionate là corticoide dạng mạnh có tác dụng làm giảm kích thước sẹo quá phát, sẹo lồi.

Gel silicon làm giảm sức căng của sẹo, vì vậy nó có tác dụng hỗ trợ trong giai đoạn lành sẹo. Các nghiên cứu cho thấy gel silicon có tác dụng cải thiện kết quả lành sẹo sau phẫu thuật.

Tuy nhiên cũng cần nhấn mạnh rằng: Gel silicon không thể làm mờ sẹo lồi, sẹo quá phát ở giai đoạn sẹo già, nghĩa là sẹo đã ổn định.

6. Laser có hiệu quả đối với loại sẹo nào?

Những loại sẹo nào có thể cải thiện bằng laser?

TS.BS Phạm Cao Kiêm trả lời: Có nhiều loại laser để cải thiện sẹo như:

- Laser tăng sinh collagen: Laser CO₂ vi điểm có tác dụng cải thiện sẹo mụn trứng cá ở dạng sẹo đáy hộp, sẹo đáy chảo.

- Laser có tác dụng cải thiện bề mặt sẹo bỏng.

- Sử dụng laser để làm bờ sẹo bớt dốc dẫn đến sẹo dễ chấp nhận hơn.

- Laser trị màu đen: Laser Nd: YAG, alexandrite, Ruby… trị sẹo thâm.

- Laser giảm màu đỏ: trong giai đoạn sẹo non.

- Không có laser trị sẹo trắng.

7. Khi nào sẹo cần phẫu thuật?

Những loại sẹo nào cần phải phẫu thuật?

TS.BS Phạm Cao Kiêm trả lời: Các loại sẹo sau cần phẫu thuật:

- Sẹo co kéo ảnh hưởng chức năng: Ví dụ sẹo ở các khớp gây hạ chế vận động khớp, sẹp gây biến dạng mũi, mắt… những loại sẹo này cần phẫu thuật để phục hồi chức năng và thẩm mỹ.

- Sẹo giãn rộng: Phẫu thuật để thu nhỏ sẹo giãn, phẫu thuật tạo hình bằng vạt da.

- Sẹo lõm sâu.

Tùy từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ đưa ra những phương án phù hợp đối mới mỗi loại sẹo.

8. Không thể xóa sẹo đến 99%

Nhiều cơ sở quảng cáo rằng có thể xóa sẹo đến 99% thì có đáng tin không ạ?

TS.BS Phạm Cao Kiêm trả lời: Khi nghĩ đến điều trị sẹo mọi người chỉ nghĩ đến vấn đề thẩm mỹ. Trên thực tế vấn đề chức năng lại rất quan trọng.

Mức độ cải thiện về thẩm mỹ tùy thuộc vào vị trí, kích thước và đặc điểm sẹo, kỹ thuật sử dụng và tay nghề của bác sĩ. Với sẹo giãn rộng ở vùng rãnh mũi má thì mức độ cải thiện trên 90%, sẹo mụn có thể cải thiện 50 - 70%. Ngược lại, sẹo xấu gây biến dạng ở mũi, các khớp thì chủ yếu là phục hồi chức năng.

Tóm lại, việc xóa 99% sẹo là điều không tưởng, là quảng cáo không đúng sự thật.

9. Làm thế nào để ngừa sẹo xấu?

Nhờ BS hướng dẫn những cách ngừa sẹo sau khi bị một vết thương?

TS.BS Phạm Cao Kiêm trả lời: Đã là vết thương thì chắc chắn sẽ để lại sẹo. Vấn đề không phải ngừa sẹo mà là ngừa sẹo xấu. Sẹo xấu hay đẹp phụ thuộc vào mức độ nặng nhẹ của vết thương, cách thức xử lý và chăm sóc vết thương.