Vì sao mẹ bầu cần xét nghiệm đái tháo đường thai kỳ?

Theo bác sĩ, cách hiểu này chưa đúng. Ngày trước không có xét nghiệm không có nghĩa là không có bệnh. Y học thời đó không đủ phương tiện nên nhiều trường hợp đái tháo đường thai kỳ bị bỏ sót. Những ca sinh con to, đẻ khó, tiền sản giật hay băng huyết sau sinh mà trước đây được xem là “rủi ro”, thực chất rất phù hợp với biến chứng của đái tháo đường thai kỳ.

Nghiên cứu HAPO trên hơn 23.000 phụ nữ mang thai cho thấy chỉ cần tăng đường máu nhẹ cũng làm tăng rõ rệt nguy cơ thai to, sinh mổ, tăng huyết áp thai kỳ và hạ đường huyết ở trẻ sơ sinh. “Không đo thì không biết, và không biết thì không thể dự phòng”, bác sĩ nhấn mạnh.

Ngoài ra, cơ thể phụ nữ hiện nay khác thế hệ trước rất nhiều: tỷ lệ thừa cân, béo phì cao hơn, tuổi mang thai lớn hơn, ít vận động hơn. Những yếu tố này làm tăng đề kháng insulin - nguyên nhân khiến đường máu dễ tăng trong thai kỳ. Đáng chú ý, khoảng 30-50% phụ nữ bị đái tháo đường thai kỳ không béo, không ăn nhiều và không có triệu chứng nào, nên nếu không kiểm tra thì rất khó phát hiện.

Việc tự “ăn bớt” cũng không phải giải pháp. Nhiều mẹ kiêng tinh bột rất kỹ nhưng đường máu sau ăn vẫn cao vì cơ thể kháng insulin mạnh. Ngược lại, có mẹ ăn quá ít dẫn đến thai suy dinh dưỡng, giảm nước ối. Theo dõi đường máu giúp biết chế độ ăn đã phù hợp hay chưa, cần tăng hay giảm, và thai nhi có đang phát triển cân đối không.

Đái tháo đường thai kỳ không phải chuyện “đường hơi cao” mà là yếu tố làm tăng nguy cơ thai to, kẹt vai, sinh mổ, tiền sản giật, băng huyết sau sinh và hạ đường huyết ở trẻ sơ sinh. Tất cả đã được nghiên cứu chứng minh. Tin vui là: nếu phát hiện sớm và kiểm soát đúng, đa số mẹ bầu đều sinh con khỏe mạnh.

Vậy khi nào cần tầm soát? Khuyến cáo hiện nay cho thấy hầu hết mẹ bầu nên làm nghiệm pháp dung nạp glucose (uống 75g đường, lấy máu 3 lần) trong khoảng tuần 24-28 của thai kỳ - thời điểm hormon nhau thai gây kháng insulin mạnh nhất. Những mẹ có nguy cơ cao như thừa cân, từng bị đái tháo đường thai kỳ, sinh con trên 4kg, có người thân mắc đái tháo đường, buồng trứng đa nang, tăng huyết áp hoặc rối loạn đường máu từ trước nên được tầm soát sớm ngay từ lần khám thai đầu tiên và vẫn cần làm lại vào tuần 24-28.

Theo BS.CK2 Dương Minh Tuấn, xét nghiệm không nhằm làm phiền mẹ bầu mà để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé. Đái tháo đường thai kỳ phát hiện sớm, điều chỉnh đúng sẽ giúp thai kỳ diễn ra khỏe mạnh và tránh được nhiều biến chứng nguy hiểm.