Vì sao đọc sách dễ buồn ngủ, còn xem điện thoại thì tỉnh như sáo?
Tôi thích đọc sách, hồi sinh viên tôi là khách quen của thư viện. Bây giờ ở tuổi trung niên, hễ tôi đọc sách là buồn ngủ, nhưng khi xem smartphone lại thức chong chong. Tôi phải làm sao để điều chỉnh tình trạng này? Tôi nghĩ là tôi nên đọc sách sẽ tốt cho não hơn xem smartphone, nhưng hễ cầm sách lên đọc là ngáp ngắn ngáp dài.
Chào bạn,
Tình trạng bạn mô tả rất thường gặp ở tuổi trung niên, và không phải do bạn “mất thói quen đọc sách”, mà là do cơ chế sinh học - tâm lý - môi trường thay đổi theo thời gian.
Vì sao đọc sách dễ buồn ngủ, còn xem smartphone thì tỉnh như sáo?
1. Ánh sáng xanh từ smartphone gây kích thích não: Điện thoại phát ánh sáng xanh → ức chế melatonin → não tỉnh táo. Ngược lại, khi đọc sách (đặc biệt là buổi tối, ánh sáng vàng dịu), não hiểu rằng: “Đến giờ thư giãn rồi, chuẩn bị ngủ đi.”
2. Não quen với nhịp kích thích nhanh:
Smartphone: hình ảnh thay đổi liên tục, video ngắn, chữ ít → não luôn được kích hoạt.
Sách: nhịp chậm, ít kích thích → não “rơi” vào trạng thái thư giãn và dễ buồn ngủ.
3. Tuổi trung niên → giảm tập trung kéo dài: Từ 40-60 tuổi, vùng điều hành chú ý giảm nhẹ, khiến việc tập trung vào nội dung dài hơi khó hơn.
4. Tư thế đọc sách dễ gây thư giãn quá mức: Nằm hoặc ngồi tựa lưng đọc → cơ thể hiểu đây là “tư thế nghỉ ngơi” → kích hoạt hệ phó giao cảm → dễ buồn ngủ.
Bạn có thể làm gì để đọc sách mà không ngủ gật?
1. Đọc sách vào thời điểm “não tỉnh” nhất
- Buổi sáng sớm hoặc đầu buổi chiều sau nghỉ ngắn
- Không đọc sách lúc tối muộn vì cơ thể đã chuẩn bị ngủ.
2. Tạo “nghi thức đọc sách”
Não cần thói quen mới để quay lại nhịp đọc sách:
- Ngồi thẳng lưng
- Bật đèn sáng (ánh sáng trắng sẽ giúp tỉnh táo hơn ánh vàng)
- Đặt điện thoại xa tầm mắt
Chỉ cần duy trì 10-15 phút/ngày → não sẽ hình thành lại đường mòn chú ý.
3. Bắt đầu với sách dễ - ngắn - thú vị
Không nên đọc sách khô hoặc quá học thuật. Bạn hãy bắt đầu với: tản văn, short stories, sách kỹ năng ngắn, sách bạn từng yêu thích thời sinh viên…
Mục tiêu: dựng lại thói quen, không phải “phải đọc nhiều”.
4. Áp dụng kỹ thuật 20-20-20
- Đọc 20 phút
- Nghỉ 2 phút, uống chút nước
- Quay lại đọc 20 phút
Giúp não không bị “quá tải” và chuyển sang chế độ ngủ.
5. Hạn chế smartphone trước khi đọc sách
Trước khi đọc sách 10-15 phút:
- Đừng xem tiktok, reels, facebook
- Tắt thông báo và để điện thoại xa bạn
Não cần “hạ nhịp kích thích” trước khi chuyển sang nhịp đọc sách.
6. Giữ cơ thể tỉnh táo
- Đọc khi phòng mát mẻ
- Có thể nhâm nhi nước trà nhạt hoặc nước lọc
- Ngồi ở bàn thay vì nằm
Chỉ cần điều chỉnh nhẹ, bạn sẽ lấy lại thói quen đọc sách như xưa.
Chia sẻ:
Ngày đăng: 11:00 28/11/2025
Cập nhật gần nhất: 12:25, 28/11/2025
Bài viết có hữu ích với bạn?
Có thể bạn quan tâm
Đối tác AloBacsi
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ
Để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình
Trang chủ
Live stream
Video
Tư vấn
Gọi Hotline
