Vì sao bác sĩ yêu cầu test thử thai dù bạn "khăng khăng không có bầu"?

Câu trả lời là: có lý do y khoa rõ ràng và cần thiết.

Dưới đây là hai tình huống thật phổ biến giúp bạn hiểu vì sao test thử thai lại là bước đầu quan trọng trong nhiều quy trình khám chữa bệnh - kể cả khi bạn khăng khăng là không thể có thai.

Tình huống 1: Cô gái trẻ trị mụn, bất ngờ bị hỏi "Có thai không?"

Một cô gái trẻ đi khám da liễu vì mụn nội tiết kéo dài. Sau khi thăm khám, bác sĩ da liễu đề nghị: "Trước khi kê thuốc, em đi test nhanh thử thai giúp chị."

Cô giật mình: “Em còn chưa có bạn trai, sao phải test?”

Bác sĩ giải thích: một số loại thuốc trị mụn, đặc biệt là nhóm isotretinoin, có thể gây dị tật thai nhi nghiêm trọng nếu dùng khi mang thai. Vì thế, các bác sĩ bắt buộc phải loại trừ khả năng mang thai trước khi kê đơn - không phải vì nghi ngờ đời tư của bệnh nhân, mà vì an toàn.

Cũng có những bạn nữ nghĩ rằng dùng biện pháp tránh thai rồi thì “chắc chắn không dính”, nhưng thực tế không có biện pháp ngừa thai nào bảo đảm 100%. Và nếu chỉ vì chủ quan mà bỏ qua bước thử thai, hậu quả có thể là... sinh con bị dị tật mà không rõ nguyên nhân.

Tình huống 2: Phụ nữ U60 nhưng vẫn cần test thai?

Một cô U60 thân hình mập mạp đi khám vì sưng phù chân và được bác sĩ chỉ định chụp CT có thuốc cản quang. Trước khi làm thủ thuật, điều dưỡng mời cô test thử thai. Cô bối rối: “Bác sĩ nhầm rồi, tôi mãn kinh mấy năm nay!”

Tuy nhiên, các hướng dẫn y khoa quốc tế vẫn khuyến nghị: ở phụ nữ dưới 60 tuổi, nếu chưa có xác nhận mãn kinh bằng xét nghiệm nội tiết và vẫn còn nguy cơ có quan hệ tình dục, thì nên test thai trước các xét nghiệm nguy cơ cao.

Lý do là vì một số trường hợp phụ nữ tiền mãn kinh có thể ngừng kinh vài tháng nhưng chưa hoàn toàn mất khả năng rụng trứng. Nếu vô tình có thai mà không biết, sau đó thực hiện chụp chiếu hoặc dùng thuốc mạnh, thai nhi có thể bị ảnh hưởng nặng nề. Lúc đó, chẳng ai mong muốn hậu quả xảy ra chỉ vì thiếu một xét nghiệm đơn giản và rẻ tiền.

Trên thế giới và cả ở Việt Nam, đã có những trường hợp mang thai tự nhiên ở tuổi 50–55 (thậm chí nhiều tuổi hơn). Việc này hiếm, nhưng không phải là không thể.

Vì sao bác sĩ cần loại trừ khả năng mang thai trước khi điều trị?

Dù bệnh nhân còn rất trẻ, hoặc đã lớn tuổi, bác sĩ vẫn cần loại trừ khả năng mang thai trong các trường hợp sau:

1. Kê đơn thuốc có thể gây hại cho thai

Như thuốc trị mụn mạnh, thuốc kháng sinh nhóm nguy cơ, thuốc giảm đau loại mạnh, thuốc điều trị nội tiết…

2. Chỉ định xét nghiệm có phơi nhiễm tia hoặc thuốc cản quang

Chụp X-quang, CT scan, MRI có tiêm thuốc đều có nguy cơ ảnh hưởng đến thai nhi.

3. Làm thủ thuật y khoa

Nội soi gây mê, tiểu phẫu, xét nghiệm sinh thiết… cần đảm bảo không ảnh hưởng thai.

4. Triệu chứng dễ nhầm lẫn

Buồn nôn, chóng mặt, mệt mỏi, trễ kinh, đau bụng nhẹ - có thể là triệu chứng thai sớm hoặc bệnh lý khác.

Thử thai - không phải vì nghi ngờ, mà là vì an toàn

Nhiều chị em - nhất là các bạn trẻ chưa từng quan hệ hoặc phụ nữ lớn tuổi - có thể cảm thấy không thoải mái khi bị đề nghị làm test thử thai. Nhưng thực ra, bác sĩ không phán xét, cũng không nghi ngờ gì về đời tư. Đó là quy trình bắt buộc, chuẩn y khoa để bảo vệ chính bạn và phòng ngừa mọi tình huống đáng tiếc.

Việc thử thai có thể đơn giản là một test nhanh nước tiểu, cho kết quả sau 5 phút. Không xâm lấn, không tốn kém, nhưng lại là “tấm vé an toàn” trước nhiều chỉ định y khoa.

Lời kết: Đừng ngại khi bác sĩ đề nghị test thai

Hãy nghĩ đơn giản thế này:

• Test thử thai chỉ là một bước loại trừ nguy cơ, giống như đo huyết áp hay kiểm tra đường huyết trước mổ.
• Nó không nhắm vào đời tư của bạn, nhưng lại nói lên sự cẩn trọng của bác sĩ.
• Và hơn hết, sức khỏe và sự an toàn là điều mà ngành y luôn ưu tiên.
  
  

Vì vậy, dù bạn là cô gái trẻ đang điều trị mụn, hay là người phụ nữ U60 tưởng mình “miễn nhiễm” với chuyện thai nghén, nếu bác sĩ đề nghị test thai, hãy hợp tác với tinh thần nhẹ nhàng và hiểu biết.