Ung thư dạ dày di căn: chiến lược điều trị hiện đại mở ra cơ hội sống

1. Ung thư dạ dày giai đoạn di căn có thể chữa khỏi hay không?

Thưa bác sĩ, nhiều người cho rằng ung thư dạ dày di căn là “án tử”, không thể cứu chữa. Với y học hiện đại, quan điểm này còn đúng không?

BS.CK2 Nguyễn Viết Hải - Khoa Ngoại tiêu hóa, Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM trả lời:

Thực tế, với sự tiến bộ vượt bậc của y học, chúng ta đã có những thay đổi rất lớn và mang tính đột phá trong điều trị ung thư, tạo ra những kết quả mà trước đây rất khó đạt được.

Ung thư dạ dày di căn vẫn có thể điều trị nếu áp dụng đúng chiến lược, cá thể hóa điều trị và đồng hành chặt chẽ cùng người bệnh. Thậm chí, vẫn có thể hướng đến mục tiêu điều trị triệt để, ngay cả khi bệnh đã ở giai đoạn di căn.

2. Tỷ lệ sống của bệnh nhân ung thư dạ dày di căn hiện nay có cải thiện?

So với trước đây, khả năng sống của bệnh nhân ung thư dạ dày di căn hiện nay có thay đổi gì? Bác sĩ có thể chia sẻ về những tiến bộ trong tiên lượng sống, thuốc mới, phác đồ điều trị mới hiện nay?

BS.CK2 Nguyễn Viết Hải trả lời:

Hiện nay, các hiệp hội điều trị ung thư dạ dày trên thế giới, đặc biệt là tại Nhật Bản đã có những phân loại riêng dành cho ung thư dạ dày di căn, cụ thể là vị trí di căn và mức độ di căn. Từ đó xây dựng chiến lược điều trị phù hợp với giai đoạn bệnh, thể trạng người bệnh.

Tại Việt Nam, nguồn lực còn hạn chế hơn so với các nước phát triển, do đó, chúng tôi phải chọn lựa bệnh nhân kỹ lưỡng hơn để tối ưu hiệu quả điều trị. 

Khi bệnh nhân đến Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM trong giai đoạn di căn, chúng tôi thực hiện đầy đủ các xét nghiệm như nội soi, CT, PET-CT và xét nghiệm sinh học phân tử để xác định chính xác mức độ và phạm vi di căn.

Nếu bệnh ở giai đoạn “di căn giới hạn”, tức di căn ít và còn khả năng điều trị triệt để, có thể điều trị tích cực bằng hóa trị thế hệ mới, liệu pháp nhắm trúng đích, miễn dịch và phẫu thuật đúng thời điểm. 

Điều trị hiện nay đã bước sang giai đoạn cá thể hóa, phải xét nghiệm toàn diện các yếu tố liên quan đến bản chất khối u và đặc điểm sinh học của từng người bệnh để lựa chọn phác đồ phù hợp nhất.

3. Phương pháp điều trị mới tạo ra thay đổi trong điều trị ung thư dạ dày di căn

Với sự phát triển của y học hiện đại, đâu là những phương pháp điều trị mới đang tạo ra thay đổi đáng kể trong điều trị ung thư dạ dày di căn - đặc biệt trong việc kéo dài thời gian và cải thiện chất lượng sống? Tại Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, việc này được thực hiện như thế nào?

BS.CK2 Nguyễn Viết Hải trả lời:

Chiến lược điều trị ung thư dạ dày di căn tại Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM hiện nay bắt đầu bằng việc cá thể hóa bệnh nhân. 

Các hướng dẫn điều trị quốc tế khuyến cáo, trong trường hợp đã có di căn, việc cắt bỏ khối u đơn thuần mà không điều trị toàn thân sẽ kém hiệu quả hơn so với điều trị toàn thân ngay từ đầu.

Trước tiên, cần xác định chắc chắn người bệnh có di căn hay không thông qua các xét nghiệm hình ảnh (CT, PET-CT) và xét nghiệm máu. Nếu nghi ngờ di căn, cần sinh thiết tại vị trí nghi ngờ để chẩn đoán xác định.

Sau khi xác định có di căn, chiến lược điều trị chính là điều trị toàn thân, không chỉ hóa trị mà còn kết hợp các thuốc nhắm trúng đích và liệu pháp miễn dịch.

Sau quá trình điều trị toàn thân, nhiều trường hợp tổn thương di căn gần như biến mất. Khi đó, bệnh nhân sẽ được phẫu thuật triệt để để loại bỏ hoàn toàn các tổn thương ác tính còn lại.

Những người bệnh được điều trị kết hợp như vậy có tỷ lệ sống cao gấp ba lần so với nhóm chỉ điều trị đơn thuần bằng hóa trị hoặc phẫu thuật sớm. Bệnh nhân ăn uống tốt hơn, giảm đau và sinh hoạt gần như bình thường.

4. Kết quả điều trị ung thư dạ dày di căn thay đổi khi áp dụng chiến lược điều trị hiện đại 

Bác sĩ có thể chia sẻ một số trường hợp bệnh nhân từng có tiên lượng xấu, nhưng nhờ áp dụng chiến lược điều trị hiện đại mà kết quả thay đổi tích cực không ạ?

BS.CK2 Nguyễn Viết Hải trả lời:

Tại Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, mỗi tuần sẽ có hội chẩn chuyên sâu 3 buổi với 5-10 ca ung thư dạ dày.

Khi so sánh kết quả điều trị giữa hai nhóm: một nhóm được điều trị toàn thân trước và sau đó phẫu thuật triệt để; nhóm còn lại là các ca điều trị hóa trị đơn thuần hoặc phẫu thuật khối u sớm. 

Kết quả cho thấy nhóm được điều trị theo chiến lược hiện đại có thời gian sống gấp đôi so với nhóm còn lại, triệu chứng được cải thiện rõ rệt: ăn uống tốt hơn, giảm đau đáng kể và chất lượng sống nâng cao.

5. Trường hợp không còn khả năng phẫu thuật, mục tiêu điều trị sẽ như thế nào?

Nếu bệnh đã lan rộng, không còn khả năng can thiệp triệt để, mục tiêu điều trị sẽ là gì, thưa BS? 

BS.CK2 Nguyễn Viết Hải trả lời:

Đối với nhóm bệnh nhân ung thư dạ dày đã di căn ở mức độ lan rộng khác với nhóm bệnh nhân di căn giới hạn và còn cơ hội điều trị triệt để. Chúng ta cần xác định rõ trong việc xây dựng chiến lược điều trị.

Trong trường hợp này, mục tiêu điều trị không còn triệt để, chúng tôi chuyển sang điều trị giảm nhẹ, tập trung nâng cao chất lượng sống, giảm đau và hỗ trợ tinh thần cho bệnh nhân.

Chúng tôi hạn chế chỉ định các phương pháp điều trị tốn kém không cần thiết. Thay vào đó, mục tiêu là đồng hành cùng người bệnh, chăm sóc giảm nhẹ đúng chuyên môn và nhân văn.

Tại Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, khoa Chăm sóc giảm nhẹ chuyên sâu luôn đồng hành cùng người bệnh ở giai đoạn cuối, đảm bảo chăm sóc toàn diện, đúng chuyên môn và hỗ trợ cả thể chất lẫn tinh thần.

6. Cá thể hóa điều trị có thực sự hiệu quả?

Cá thể hóa điều trị đóng vai trò rất quan trọng trong ung thư dạ dày di căn. Vậy việc cá thể hóa bắt đầu từ đâu? Các bác sĩ sẽ đặt trọng tâm vào yếu tố nào: thuốc, tâm lý hay lối sống?

BS.CK2 Nguyễn Viết Hải trả lời:

Thành công điều trị phụ thuộc vào sự đồng thuận và hiểu biết của người bệnh. Khi bệnh nhân và gia đình hiểu rõ giai đoạn bệnh, họ sẽ phối hợp tốt hơn trong điều trị.

Các bác sĩ sẽ giúp bệnh nhân hiểu rõ giai đoạn bệnh và chấp nhận chẩn đoán. Sau khi chấp nhận, người bệnh sẽ sẵn sàng tiếp nhận tư vấn và đồng hành cùng bác sĩ trên chặng đường điều trị. Điều này giúp xây dựng niềm tin và hy vọng - hai yếu tố nền tảng trong mọi chiến lược điều trị.

Tại Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, chúng tôi làm việc theo nhóm đa chuyên khoa, không chỉ tìm hiểu bệnh lý mà còn chú trọng đến hoàn cảnh gia đình, nghề nghiệp, tâm tư của người bệnh.

Kiểm tra kỹ lưỡng về giai đoạn bệnh, đặc điểm khối u, đột biến thụ thể (nếu có), khả năng dung nạp thuốc và thể trạng tổng thể của người bệnh. Khi thể trạng đủ tốt, người bệnh có thể tiếp nhận điều trị hiệu quả từ thuốc nhắm trúng đích, hóa trị, miễn dịch đến các can thiệp phẫu thuật nếu cần thiết.

Cải thiện thể trạng, tâm lý và dinh dưỡng là ba yếu tố then chốt giúp người bệnh sẵn sàng cho các bước điều trị chuyên sâu tiếp theo.

7. Điều trị ung thư di căn ở người trẻ có gì khác biệt?

Khi bệnh nhân trẻ tuổi bị ung thư dạ dày di căn, phác đồ điều trị có gì khác biệt? Trọng tâm lúc này là hiệu quả, tác dụng phụ hay chính là sức trẻ và khả năng “chiến đấu” của người bệnh?

BS.CK2 Nguyễn Viết Hải trả lời:

Chúng tôi đang theo dõi khoảng 10 bệnh nhân ung thư dạ dày di căn ở độ tuổi rất trẻ, trường hợp nhỏ tuổi nhất là bệnh nhân nữ 18 tuổi.

Người trẻ thường có thể trạng tốt, có đột biến thụ thể và đang ở giai đoạn di căn, chúng tôi thường tư vấn điều trị tích cực. Cụ thể, kết hợp hóa trị và liệu pháp miễn dịch dù chi phí cao nhưng hiệu quả điều trị rất đáng ghi nhận. 

Sau khi truyền thuốc, bệnh nhân đã hồi phục rõ rệt. Chúng tôi quyết định truyền đủ 6 chu kỳ trước khi cân nhắc phẫu thuật. Đây cũng là xu hướng điều trị đang được các trung tâm lớn trên thế giới áp dụng, với thời gian hóa trị trước mổ dao động từ 4-6 tháng.

Nếu kéo dài quá thời điểm này, hiệu quả thu nhỏ khối u không tăng thêm, thậm chí khối u có thể phát triển trở lại.

Với bệnh nhân lớn tuổi, sau 4 chu kỳ hóa trị, chúng tôi có thể cân nhắc mổ sớm hơn để tránh tác dụng phụ, vì thể trạng người lớn tuổi thường không đủ để chịu đựng liệu trình dài hơn.

8. Lời khuyên dành cho bệnh nhân ung thư dạ dày di căn

Bác sĩ muốn nhắn nhủ điều gì gửi đến người bệnh đang quan tâm đến ung thư dạ dày di căn?

BS.CK2 Nguyễn Viết Hải trả lời:

Khi nhận chẩn đoán ung thư di căn, điều quan trọng nhất là giữ tinh thần bình tĩnh, không nên suy sụp tinh thần.

Khái niệm “di căn” rất rộng, cần xác định rõ mức độ, vị trí, có đặc điểm di truyền đặc biệt nào không.

Chúng tôi luôn mong được gặp gỡ trực tiếp với người bệnh để có thể tư vấn kỹ càng và xây dựng chiến lược điều trị phù hợp nhất. Việc đồng hành xuyên suốt, hỗ trợ cả về chuyên môn lẫn tinh thần là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi.

Hiện tại, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM đang triển khai một nghiên cứu đa trung tâm trên toàn quốc về ung thư dạ dày, nhằm thống nhất và tối ưu hóa chiến lược điều trị. 

Chúng tôi cũng tham gia một nghiên cứu quốc tế với hơn 20 trung tâm lớn tại các quốc gia như Singapore, Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ và các nước châu Âu - để cùng nhau xây dựng phác đồ điều trị hiệu quả, hiện đại và phù hợp nhất.