Tại hội thảo, lãnh đạo Bộ Y tế cùng các lãnh đạo Sở Y tế ở tỉnh thành khu vực Đông Nam bộ, Đồng bằng Sông Cửu Long, lãnh đạo các bệnh viện công tập, tư nhân và các chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực y tế đã bàn luận, đưa ra các giải pháp quan trọng nhằm góp phần vào củng cố hệ thống y tế, đưa TPHCM sớm đạt được mục tiêu trở thành Trung tâm Chăm sóc sức khỏe khu vực ASEAN.

Thầy thuốc nhân dân, PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Phó Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia - Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh Bộ Y tế, sau đại dịch COVID-19, nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân tăng lên rất cao, đối mặt mô hình bệnh tật kép với các bệnh mạn tính không lây (ung thư, huyết áp, tim mạch, tiểu đường, béo phì - thừa dinh dưỡng ở thành thị, suy dinh dưỡng ở vùng sâu, vùng xa) cùng hàng loạt các dịch bệnh tưởng chừng như đã cũ nhưng cứ đến mùa các bệnh viện phải căng mình gồng gánh như sốt xuất huyết, tay chân miệng…

Hơn nữa, sau COVID-19, vấn đề sức khỏe tâm thần cũng rất đáng lo, vì nhiều người mất nhà cửa, mất gia đình, sự nghiệp dẫn đến lo lắng cho cuộc sống cá nhân, cuộc sống cho gia đình và tương lai. Bên cạnh đó là khủng hoảng kinh tế, mất việc làm, trong bối cảnh chiến tranh ở một số khu vực trên thế giới tác động làm chuỗi kinh tế đứt gãy nguồn cung ứng, tác động trực tiếp đến người lao động về thu nhập, đói nghèo và bệnh tật.

Bên cạnh đó, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh nhấn mạnh, tai nạn, thương tích tại Việt Nam vẫn còn cao. Vấn đề già hóa dân số cũng cần được quan tâm khi Việt Nam có hơn 10 triệu người lớn tuổi và mỗi người lại kèm theo các bệnh mạn tính. Ông cho biết: “Người Việt chưa giàu đã già, tóc bạc, đầu gối lung lay… tất cả làm suy giảm chức năng, chất lượng cuộc sống, tạo thành gánh nặng rất lớn cho chính hệ thống y tế”. Vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm, biến đổi khí hậu (hiệu ứng nhà kính, thay đổi nhiệt độ, bụi mịn, ô nhiễm chì…) gây tác động lên mọi mặt cũng là thách thức đáng chú ý đối với một thành phố lớn như TPHCM.

PGS.TS Lương Ngọc Khuê cho rằng, việc điểm lại bức tranh toàn cảnh để đặt ra suy nghĩ, cần làm gì để trở thành trung tâm chăm sóc sức khỏe khu vực ASEAN. Điều này không chỉ dừng lại ở việc ghép tim, ghép gan, thận hay tế bào gốc mà xa hơn là làm sao để trở thành trung tâm tốt, vừa giữ chân người Việt, vừa thu hút Việt kiều về nước khám chữa bệnh, thu hút các nhà đầu tư.

Lãnh đạo Bộ Y tế nhấn mạnh: “Trở thành Trung tâm chăm sóc sức khỏe khu vực ASEAN, đừng chỉ nói lý thuyết nữa, cũng đừng nói nghị quyết nữa mà hãy hành động ngay. Hiện có rất nhiều kỹ thuật chuyên sâu, rất nhiều tiềm năng nhưng còn lẻ tẻ, manh mún như “những vì sao cô đơn”. Do đó, cần làm một cách tổng thể từ đầu tư, truyền thông, đào tạo, phát triển kỹ thuật, hợp tác quốc tế. Ai làm, làm như thế nào, ở đâu làm, đầu tư ra sao? Ai theo dõi, kiểm tra, đôn đốc và giám sát, đánh giá?...”.

Y tế tư nhân phải song hành - kết nối với y tế công lập

Theo PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Y tế tư nhân phải song hành với y tế công lập. Trong đó, y tế công lập cần phát triển, duy trì nhiều hơn để giúp cho người nghèo và đại đa số người bệnh. Y tế tư nhân cũng quan trọng không kém. Hiện nay, y tế tư chiếm 10%, nhưng định hướng phải chiếm 30-40% trong hệ thống y tế và với TPHCM thì cần nhiều hơn nữa. “Chúng ta phải đáp ứng được các nhu cầu khám chữa bệnh. Người thu nhập thấp cũng được khám, chữa bệnh. Và người có thu nhập cao cũng được đáp ứng các nhu cầu khám chữa bệnh như mong muốn. Để làm được như vậy cần có giải pháp về chính sách, quản lý, đầu tư, phát triển cho hệ thống y tế công và hệ thống tư nhân”.

PGS.TS Lương Ngọc Khuê thông tin, tình hình công tác quản lý khám, chữa bệnh tại TPHCM trong 6 tháng đầu năm 2023 tăng trung bình 15%. TPHCM không chỉ là một trung tâm kinh tế, tài chính, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo mà còn là một trung tâm y tế, trung tâm chăm sóc sức khỏe khu vực phía Nam của cả nước. Ngoài ra, TPHCM hiện có điểm đánh giá chất lượng bệnh viện tốt hơn nhiều so với trung bình chung cả nước, không có nhóm tiêu chí nào dưới 3,5 điểm. Tuy vậy, dù là một trong những địa chỉ đi đầu thực hiện chất lượng bệnh viện, nhưng TPHCM còn xuất hiện nhiều vụ khám chữa bệnh “chui”, khám bệnh không có bằng cấp… gây rất nhiều phiền hà cho người bệnh.

Để TPHCM sớm trở thành trung tâm chăm sóc sức khỏe khu vực ASEAN, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh cho rằng, cần tập trung nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đào tạo nhân lực y tế chuẩn quốc tế và liên kết quốc tế; liên tục nâng cao chất lượng dịch vụ khám, chữa bệnh; phát triển cơ sở hạ tầng y tế đồng bộ, hiện đại; hoàn thiện, thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thi hành Luật Khám bệnh chữa bệnh và đột phá về y tế chuyên sâu, nghiên cứu, phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin trong y tế, chuyển đổi số y tế.

Trong đó, nhóm giải pháp lớn là nguồn nhân lực, cơ chế tài chính cho các bệnh viện. Và trong luật Khám bệnh, chữa bệnh cho phép tiếp tục triển khai Hội đồng y khoa Quốc gia trực thuộc Thủ tướng Chính phủ, giúp Thủ tướng tổ chức tham mưu về việc đánh giá năng lực hành nghề của thầy thuốc khi bước vào hành nghề y khoa.

PGS.TS Lương Ngọc Khuê nhìn nhận, hiện nay trong cơ chế thị trường có rất nhiều trường tư đào tạo khối ngành sức khỏe. Tuy nhiên, có trường đào tạo rất lớn, ngược lại có trường thì không, sinh viên không được tiếp cận với người bệnh mà chủ yếu học trên mô hình. Nhiều sinh viên học 6 năm ra trường nhưng có khi chưa biết tiêm bắp, tiêm da, tiêm tĩnh mạch thành thục, chứ chưa nói đến các kỹ thuật đơn giản khác. Ông nói: “Bằng cấp của sinh viên mới ra trường ở Việt Nam hiện nay chưa được các nước ASEAN công nhận, vì chưa có đội đồng y khoa đánh giá năng lực hành nghề”.

Cuối cùng, đề cập đến vấn đề nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, khắc phục căn bản tình trạng quá tải bệnh viện, PGS.TS Lương Ngọc Khuê cho rằng những điều này tưởng chừng đơn giản, nhưng rất cần sự quan tâm của tất cả các cấp các ngành, đặc biệt là ngành y tế, đó là đổi mới phong cách, thái độ phục vụ, nâng cao y đức, xây dựng bệnh viện xanh - sạch - đẹp, an toàn, văn minh, hướng tới thực hiện chăm sóc toàn diện người bệnh.

>>> Bộ Y tế phối hợp với báo Tiền Phong tổ chức hội thảo “Giải pháp hướng đến mục tiêu trở thành trung tâm chăm sóc sức khỏe khu vực ASEAN”

>>> TPHCM phát triển 3 cụm Y tế chuyên sâu để trở thành trung tâm chăm sóc sức khỏe của khu vực ASEAN

>>> Xu hướng phát triển của các bệnh viện lớn tại TPHCM là tiền đề để trở thành Trung tâm chăm sóc sức khỏe Khu vực ASEAN