Giáo sư Tim Spector, trưởng nhóm nghiên cứu từ Khoa Y dược và Khoa học thể chất của Đại học Công giáo Valencia cho biết, nhóm của ông đã nghiên cứu chế độ ăn của trẻ em từ 3 - 5 tuổi ở nhiều nước châu Âu. 

Nhóm kết luận rằng chế độ ăn chủ yếu gồm thức ăn lỏng và mềm tác động đến sự phát triển bất thường của hàm. Riêng ở Anh, trẻ mới biết đi đã hấp thụ gần 50% lượng calo từ chế độ ăn nhiều ngũ cốc, sữa chua, kem và thức ăn chế biến sẵn, tỉ lệ lên đến 59% khi trẻ được 7 tuổi.

Kết quả nghiên cứu sự thay đổi về thói quen ăn uống, cấu trúc răng và hình dạng hộp sọ cho thấy, những người ăn nhiều thức ăn mềm có nguy cơ bị mất dần khoảng cách tự nhiên giữa các răng, vốn cần thiết khi còn nhỏ để răng có thể mọc lớn hơn sau này. Theo đó, trẻ em càng lớn thì răng càng mọc chen chúc và bị lệch.

Giáo sư Tim Spector nhận định, chúng ta đã trải qua đại dịch teo xương hàm này trong vài trăm năm nhưng nó thực sự diễn ra nhanh hơn trong 2 thập niên vừa qua. Sự gia tăng đáng kể các vấn đề chỉnh nha ở trẻ em, từ hiện tượng sử dụng niềng răng tràn lan đến răng mọc lệch lạc.

Lý do hàm răng người co lại nhanh chóng như vậy là do khi cho trẻ ăn thực phẩm siêu chế biến trong suốt tuổi thơ của chúng. Do đó, cơ hàm và kích thước hàm của chúng không phát triển, chúng không thực sự thích nghi với việc nhai thức ăn cứng. Dấu hiệu cho thấy các nước phát triển đã khuất phục trước làn sóng thực phẩm mềm, siêu chế biến.

Một nghiên cứu trước đó từ Đại học Kent cũng phát hiện nhiều vấn đề chỉnh nha phổ biến ở các quốc gia công nghiệp hóa là do chế độ ăn hiện đại mềm khiến hàm phát triển quá ngắn và nhỏ so với kích thước răng.

Nghiên cứu của tiến sĩ Noreen von Cramon-Taubadel kết luận rằng hình dạng hàm dưới, và ở một mức độ nào đó là hình dạng vòm miệng trên, có liên quan đến hành vi ăn uống.

Các nhà khoa học cho biết các nhóm săn bắn - hái lượm có hàm dưới dài và hẹp hơn, cho thấy nhiều không gian hơn để răng mọc đúng cách, trong khi những người ăn thực phẩm nông nghiệp thường có hàm ngắn và rộng hơn.