Tập gym có làm trẻ bị lùn?

Nhiều phụ huynh lo lắng việc tập gym sớm có thể khiến trẻ bị lùn hoặc ảnh hưởng đến sự phát triển khung xương. Thực tế, theo bác sĩ chuyên khoa, điều quan trọng không nằm ở việc tập gym có hay không, mà ở cách trẻ tập luyện, lứa tuổi bắt đầu và sự giám sát đúng chuyên môn.

Ngày nay, dưới ảnh hưởng từ mạng xã hội, nhiều trẻ ở độ tuổi tiểu học và trung học cơ sở đã quan tâm đến việc tập gym. Điều này khiến không ít cha mẹ lo ngại con em mình có thể bị lùn hoặc chậm phát triển chiều cao. Tuy nhiên, BS.CK2 Ngô Hồng Phúc - Phó Trưởng khoa Bỏng - Chỉnh trực, Bệnh viện Nhi Đồng 2 cho biết, nếu trẻ tập luyện đúng cách, có người hướng dẫn và lựa chọn bài tập phù hợp thì tập gym hoàn toàn không ảnh hưởng đến chiều cao. Ngược lại, những bài tập thể lực hợp lý còn giúp tăng mật độ xương, làm xương chắc khỏe hơn.

Điều đáng chú ý là khi trẻ tập sai kỹ thuật, sử dụng tạ quá nặng hoặc áp dụng bài tập vượt quá khả năng, nguy cơ chấn thương sụn tăng trưởng - vị trí quyết định chiều dài xương là hoàn toàn có thể xảy ra và khi đó mới thực sự ảnh hưởng đến chiều cao. Theo bác sĩ, trẻ từ 7-8 tuổi có thể bắt đầu bằng những bài tập nhẹ nhàng như chống đẩy, gập bụng, nhảy dây. Với các bài tập có tạ hoặc dùng máy móc, nên đợi đến 12 tuổi trở lên và cần có huấn luyện viên chuyên nghiệp giám sát.

Tập gym hợp lý không chỉ giúp phát triển cơ bắp tự nhiên, tăng sức bền, nâng cao miễn dịch mà còn tạo thói quen vận động lành mạnh. Ngược lại, nếu tập quá sức, ép cơ phát triển quá nhanh hoặc lạm dụng chất hỗ trợ như hormone, thực phẩm chức năng, trẻ có thể bị rối loạn nội tiết, tổn thương gan thận và gặp nguy cơ lâu dài cho sức khỏe. Vì vậy, quan điểm “tập gym làm trẻ bị lùn” là chưa chính xác; vấn đề nằm ở kỹ thuật, độ tuổi và sự giám sát phù hợp để trẻ phát triển toàn diện cả về thể lực lẫn chiều cao.

Tuy nhiên, cha mẹ cũng cần lưu ý những rủi ro thường gặp nếu trẻ tập sai cách như tổn thương cơ khớp, giãn dây chằng, chấn thương cột sống hoặc sụn tăng trưởng, thậm chí kiệt sức và suy giảm miễn dịch. Đặc biệt, trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh, bệnh phổi mạn tính, rối loạn cơ xương khớp hoặc đang trong giai đoạn điều trị chấn thương không nên tập gym.

Để an toàn, phụ huynh nên lựa chọn phòng tập có chương trình dành riêng cho trẻ, ưu tiên huấn luyện viên có chuyên môn, đồng thời tuyệt đối không để trẻ dùng thực phẩm chức năng tăng cơ, nhất là sản phẩm chứa hormone. Quan trọng hơn cả, cha mẹ cần đồng hành, định hướng cho con tập luyện vì sức khỏe, tăng sức bền và kỹ năng vận động thay vì chỉ chú trọng đến ngoại hình. Nếu nhận thấy trẻ có biểu hiện lo âu, tự ti về hình thể hay kiểm soát ăn uống cực đoan, phụ huynh nên đưa trẻ đến gặp chuyên gia tâm lý để được hỗ trợ kịp thời.