Tăng huyết áp do di truyền - Đừng phó mặc cho số phận

Điều ít ai ngờ tới, tăng huyết áp còn có thể mang tính di truyền. Nghĩa là nếu trong gia đình có người mắc bệnh, con cháu ruột thịt sẽ có nguy cơ cao gấp 2-3 lần so với người bình thường. Chính vì vậy, việc tầm soát sớm trở nên đặc biệt cần thiết, nhất là khi trong nhà đã có người được chẩn đoán cao huyết áp.

Theo thống kê, hiện có hơn 1 tỷ người trên thế giới đang sống chung với tăng huyết áp, căn bệnh cũng chính là nguyên nhân hàng đầu gây ra đột quỵ, nhồi máu cơ tim và suy thận. Thế nhưng, trong khi nhiều người chú ý đến chế độ ăn mặn, béo phì, hút thuốc hay stress, thì yếu tố di truyền thường bị bỏ qua.

Một minh chứng điển hình là câu chuyện của nữ bệnh nhân 34 tuổi, ngụ Hà Nội. Trong một lần đưa mẹ đi khám tại Bệnh viện Quân y 103, chị bất ngờ biết mẹ mình bị tăng huyết áp mức độ 2, dù trước đó bà vẫn ăn uống điều độ và chăm chỉ đi bộ mỗi sáng. Lo lắng, chị đặt câu hỏi với bác sĩ: “Mẹ em bị cao huyết áp, liệu em có bị di truyền không?”. Đây cũng là nỗi băn khoăn chung của rất nhiều người trẻ có cha mẹ mắc bệnh.

Các bác sĩ chuyên khoa Nội tim mạch tại Bệnh viện Quân y 103 giải thích, tăng huyết áp có yếu tố di truyền rõ rệt, đặc biệt khi cả cha và mẹ đều mắc bệnh. Tuy nhiên, di truyền không đồng nghĩa với chắc chắn phát bệnh. Nếu tầm soát sớm, thay đổi lối sống hợp lý, hoàn toàn có thể phòng ngừa và làm chậm tiến triển của bệnh. Ngay tại buổi khám hôm đó, bệnh nhân trên cũng được đo huyết áp và phát hiện chỉ số 138/85 mmHg - mức tiền tăng huyết áp. Bác sĩ chỉ định chị xét nghiệm thêm các chỉ số mỡ máu, đường huyết và bắt đầu điều chỉnh chế độ sinh hoạt.

Thực tế, nhiều người trẻ thường chủ quan nghĩ rằng mình còn trẻ nên không thể mắc tăng huyết áp. Nhưng bệnh lý này không phân biệt tuổi tác và thường không có triệu chứng điển hình. Khi đã xuất hiện đau đầu, chóng mặt, nóng bừng mặt hay mệt mỏi thì có thể tình trạng đã tiến triển nặng.

Để chủ động phòng ngừa, người có yếu tố gia đình bị cao huyết áp cần đo huyết áp định kỳ, làm xét nghiệm tim mạch khi cần thiết, kết hợp với chế độ ăn giảm muối, tăng rau xanh, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, duy trì vận động thể lực, kiểm soát cân nặng, quản lý stress, đồng thời bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia.

Các bác sĩ tại Bệnh viện Quân y 103 nhấn mạnh, tăng huyết áp di truyền là một nguy cơ chứ không phải một định mệnh. Nếu phát hiện sớm và kiểm soát đúng cách, bạn hoàn toàn có thể sống khỏe mạnh. Nhưng nếu phó mặc, sớm muộn cũng phải trả giá.

Đừng chờ đến khi có triệu chứng mới hành động. Nếu gia đình có người bị tăng huyết áp, nếu bạn từng ghi nhận chỉ số huyết áp dao động thất thường, hoặc đang có chế độ sinh hoạt chưa hợp lý, hãy chủ động thăm khám chuyên khoa để được tư vấn và theo dõi. Một hành động nhỏ hôm nay có thể bảo vệ sức khỏe lớn trong tương lai.