Tắm khuya, thức đêm - thủ phạm gây liệt mặt ở người trẻ

Ngày càng nhiều người trẻ đối diện với tình trạng liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên (liệt mặt Bell), khởi phát đột ngột chỉ sau một đêm. Thủ phạm thường đến từ chính lối sống thiếu điều độ như thức khuya, tắm gội muộn, ngồi điều hòa lâu giờ hay căng thẳng kéo dài.

Liệt dây thần kinh số 7 xảy ra khi dây thần kinh điều khiển vận động vùng mặt bị tổn thương. Người bệnh mất khả năng kiểm soát một bên khuôn mặt, dẫn đến miệng méo, mắt nhắm không kín, khó ăn uống và giao tiếp. Bệnh có thể xuất hiện đột ngột ở người hoàn toàn khỏe mạnh, đặc biệt là giới trẻ.

Nguyên nhân thường gặp gồm: nhiễm lạnh đột ngột (chiếm đến 80% trường hợp), nhiễm virus (herpes simplex, zona thần kinh), viêm tai - mũi - họng kéo dài, rối loạn tuần hoàn não, hoặc chấn thương. Theo Y học cổ truyền, bệnh thuộc phạm trù “Khẩu nhãn oa tà”, thường do phong hàn, phong nhiệt xâm nhập làm tắc nghẽn kinh lạc vùng mặt.

Triệu chứng dễ nhận biết là miệng méo lệch, mắt không nhắm kín, mất nếp nhăn trán, thức ăn đọng trong miệng, uống nước chảy ra ngoài. Một số bệnh nhân còn bị ù tai, giảm vị giác hoặc đau góc hàm trước khi phát bệnh. Nếu không điều trị kịp thời, có thể để lại biến chứng như co cứng cơ mặt, chảy nước mắt bất thường, viêm giác mạc.

Các chuyên gia nhấn mạnh: nếu đến khám trong vòng 72 giờ đầu, khả năng hồi phục đạt 80-90%. Y học hiện đại thường kết hợp corticoid, thuốc kháng virus, vitamin nhóm B và vật lý trị liệu phục hồi cơ mặt. Y học cổ truyền cũng cho hiệu quả tốt với châm cứu, cứu ngải, cấy chỉ, kết hợp các bài thuốc Đông y để hoạt huyết, thông lạc.

Đáng chú ý, thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh đang khiến bệnh “trẻ hóa”. Không ít bệnh nhân 25-35 tuổi mắc liệt mặt vì ngủ trễ, tắm khuya, để đầu ướt đi ngủ hoặc làm việc căng thẳng, miễn dịch suy giảm. BS Nguyễn Phối Hiền - Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM (cơ sở 3) khuyến cáo, liệt mặt không chỉ là vấn đề thẩm mỹ, mà còn là cảnh báo cơ thể đang mất cân bằng. Phát hiện sớm và điều trị đúng cách sẽ giúp phòng tránh biến chứng nặng nề.

Để phòng ngừa, người trẻ cần giữ ấm vùng đầu - cổ, không tắm gội khuya, tránh để điều hòa thổi trực tiếp khi ngủ, duy trì lối sống khoa học, ngủ đủ giấc, ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên. Khi có biểu hiện nghi ngờ, nên đến cơ sở y tế có chuyên khoa phục hồi chức năng hoặc y học cổ truyền để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.