Atezolizumab và bevacizumab - bộ đôi liệu pháp đầu tay trong điều trị ung thư biểu mô tế bào gan tiến xa

Trong bài báo cáo “Các tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị ung thư gan tiến xa không thể phẫu thuật cắt bỏ được tại Việt Nam” - TS.BS Nguyễn Hoàng Quý, Bệnh viện Ung Bướu TPHCM cho biết, những yếu tố nguy cơ liên quan đến ung thư gan cần quan tâm là nhiễm siêu vi B, nhiễm viêm gan siêu vi C và bệnh lý gan nhiễm mỡ không do rượu hoặc do rượu.

Theo công bố của tạp chí quốc tế (2014), tỷ lệ bệnh nhân nhiễm HBV chiếm 19% và nhiễm HVC chiếm 3,3% trong toàn dân số tại Việt Nam. Đây là một con số khá cao, tuy nhiên gần đây khi chương trình tiêm chủng mở rộng phát triển số lượng này đã giảm thấp hơn.

Chuyên gia cho biết thêm, ung thư biểu mô tế bào gan (Hepatocellular carcinoma) tiến xa không phẫu thuật được có tiên lượng xấu. Trong nhiều năm, liệu pháp toàn thân duy nhất cho thấy có hiệu quả đối với ung thư biểu mô tế bào gan không thể cắt bỏ (ullCC) là sorafenib, một chất ức chế tyroine kinase.

Gần đây, tác dụng hiệp đồng của một chất ức chế điểm kiểm soát miễn dịch, atezolizumab và bevacizumab vượt trội hơn sorafenib đơn trị về sống còn toàn bộ và sống còn không bệnh tiến triển khiến bộ đôi này trở thành liệu pháp đầu tay được khuyến nghị.

Các chất ức chế multikinase khác, lenvatinib và regorafenib, cũng được khuyến cáo trong điều trị lần lượt ở bước 1 và bước 2. Pembrolizumab cũng đã được chỉ định sau khi thất bại ở điều trị với TKIs bước đầu tiên. Tất cả các liệu pháp này đều đã có ở Việt Nam và bệnh nhân có thể tiếp cận được tùy vào hoàn cảnh kinh tế, xã hội khác nhau.

Kỹ thuật NOTES lần đầu tiên áp dụng cho bệnh nhân ung thư gan mật

Bài báo cáo về nghiên cứu “Phẫu thuật nội soi qua lỗ tự nhiên (NOTES) trong điều trị ung thư gan - mật” của GS.BS Anthony Kallon, Đại học Y khoa Johns Hopkins cũng mang đến nhiều thông tin thú vị cho người tham dự.

Chuyên gia cho biết, hàng ngàn bệnh nhân trên thế giới đã trải nghiệm quy trình phẫu thuật NOTES. Tại Bệnh viện Ung Bướu TPHCM và một số bệnh viện khác đã thực hiện kỹ thuật NOTES nhưng đây là lần đầu tiên áp dụng cho bệnh nhân ung thư gan mật.

Các kết quả nghiên cứu lâm sàng cho thấy 0,9 - 11,2% chuyển sang phẫu thuật nội soi hay phẫu thuật mở; tỷ lệ biến chứng nặng là 3,4% và tỷ lệ tử vong là 0%. Lợi ích của kỹ thuật này là ít đau, hồi phục nhanh, can thiệp nhẹ nhàng.

Nội soi tiêu hóa giảm nhẹ thường được áp dụng để làm thông lòng ống đối với ung thư không cắt bỏ được, bao gồm ung thư đường tiêu hóa và mật/tụy. Nội soi chuyên sâu chuẩn và điều trị nội soi dưới siêu âm (EUS) được thảo luận. Khi so sánh, có thể thay nội soi dưới siêu âm đã tác động đáng kể trên khả năng thực hiện nội soi điều trị ung thư tạm thời.

Chọn lựa bệnh nhân kỹ lưỡng rất quan trọng và cần một ê kíp đa chuyên khoa bao gồm: bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa, phẫu thuật và X-quang can thiệp. Cần thêm thử nghiệm lâm sàng để đánh giá hiệu quả và phí tổn lợi ích của tiếp cận nội soi trong chăm sóc giảm nhẹ. Những tiến bộ trong kỹ thuật nội soi sẽ làm tăng khả năng cung cấp chăm sóc giảm nhẹ có hiệu quả.

18% số người tử vong vì chờ đợi để được ghép gan

GS.TS.BS Benjamin Philosophe, Trung tâm Chuyển ghép tổng hợp, Đại học Y khoa Johns Hopkins đem đến bài báo cáo “Xử trí ngoại khoa ung thư gan”.

Chuyên gia cho biết, phẫu thuật cắt gan mang lại lợi ích sống còn cho những bệnh nhân ung thư biểu mô tế bào gan đa ổ với xơ gan Child-Pugh A. Phẫu thuật cắt gan cũng có thể chỉ định cho những bệnh nhân tăng áp lực tĩnh mạch cửa (PHT). Phẫu thuật cắt gan trong HCC có thể thực hiện an toàn ở những bệnh nhân có độ chênh áp TMC (HVPG) từ 1 - 5 mmHg. Ngược lại, những bệnh nhân tăng áp cửa (HVPG 6 - 10 mmHg) có nguy cơ biến chứng sau mổ nhưng tỷ lệ tử vong vẫn thấp.

Chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào gan (HCC) và ung thư biểu mô đường mật (CCA) đang tăng trong số bệnh nhân bị bệnh gan. Ghép gan được khuyến cáo như là điều trị chọn lựa cho HCC ở bệnh nhân xơ gan trong tiêu chí của UCSF và cho CCA ở vùng rốn không cắt bỏ được với kích thước nhỏ hơn 3cm.

Cắt gan là phẫu thuật phổ biến, thực hiện ở nhiều nơi nhưng không phải là phương tiện triệt để để điều trị nhiều loại bệnh lý của gan mật. Ghép gan là lý tưởng nhất nhưng không phải lúc nào nguồn lực cũng có thể thực hiện được. Ngay cả tại Mỹ, có khoảng 18% số người tử vong vì chờ đợi để được ghép gan.

Nguyên nhân hàng đầu của ung thư gan là viêm gan B và viêm gan C

Trong bài báo cáo cuối cùng của phiên buổi chiều “Khoa học triển khai và ứng dụng trong phòng chống ung thư gan” - PGS.BS Christopher Hoffmann, Đại học Y khoa Johns Hopkins chia sẻ: “Nguyên nhân hàng đầu của ung thư gan là viêm gan B và viêm gan C. Viêm gan B mạn chiếm 10% dân số Việt Nam, tuy nhiên đối với người sử dụng ma túy tỷ lệ lên đến 17%. Viêm gan C chiếm 2% dân số chung và 72% đối với người sử dụng ma túy”.

Ngăn ngừa viêm gan B bằng cách tiêm phòng sẽ rất hiệu quả, đặc biệt là giai đoạn chu sinh. Đối với viêm gan C, áp dụng chương trình trao đổi kim tiêm, chương trình làm giảm tác hại và điều trị thuốc cho những người nghiện ma túy và thuốc phiện.

Trường hợp đã có viêm gan B và C mạn, để phòng ngừa ung thư cần chẩn đoán và điều trị. Viêm gan B có thể xét nghiệm kháng nguyên HbsAg, điều trị thuốc kháng virus. Đối với viêm gan C có thể sàng lọc cho nhóm nguy cơ cao.

Giai đoạn sớm của ung thư gan có khả năng điều trị nên cần giám sát qua siêu âm, xét nghiệm AFP nhằm phát hiện sớm ung thư gan. Tiếp cận để điều trị ung thư gan cần chú ý các vấn đề chuyển tuyến, theo dõi tại trung tâm phù hợp.

Chuyên gia cho biết, cần có can thiệp để tiêm chủng viêm gan B ở trẻ mới sinh. Thảo luận với bên cung ứng dịch vụ và bên có nhu cầu dịch vụ. Hiểu rõ quy trình triển khai và những yếu tố quyết định việc triển khai là điều thiết yếu để xây dựng các chiến lược hiệu quả. Các chiến lược tiềm năng sẽ được đối chiếu lại với những rào cản/yếu tố quyết định.

Mời xem thêm bài viết về Hội nghị Khoa học Quốc tế tại đây:

>>> Hội nghị Khoa học Quốc tế: Những tiến bộ trong phòng ngừa, chẩn đoán và xử trí bệnh gan mạn tính, ung thư gan

>>> Y học có nhiều tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị ung thư gan, viêm gan B, gan nhiễm mỡ