Nhồi máu cơ tim là gì?

Nhồi máu cơ tim là tình trạng bệnh lý nghiêm trọng xảy ra khi mạch máu nuôi tim bị tắc nghẽn, khiến một phần cơ tim bị thiếu máu và chết dần theo từng phút. Nếu không được cấp cứu kịp thời, trái tim có thể ngừng đập, đe dọa trực tiếp đến tính mạng.

Nhồi máu cơ tim có thể xảy ra đột ngột, nhưng cũng có nhiều trường hợp xuất hiện dấu hiệu cảnh báo từ trước hàng giờ, thậm chí hàng ngày hoặc hàng tuần. Mỗi người có thể gặp triệu chứng khác nhau, từ nhẹ đến nặng, đôi khi thay đổi dần dần khiến dễ bị bỏ qua. Triệu chứng điển hình nhất là cơn đau thắt ngực như có vật bóp nghẹt phía sau xương ức, đau lan lên vai trái, cánh tay trái đến tận ngón út.

Cơn đau cũng có thể lan lên cổ, cằm, vai, sau lưng, tay phải hoặc vùng thượng vị. Ở một số bệnh nhân, biểu hiện lại rất mơ hồ như mệt bất thường, tức vùng cổ, cánh tay, lưng hay buồn nôn nhẹ. Chính sự âm thầm này dễ khiến người bệnh chủ quan, bỏ sót “thời gian vàng” để được điều trị cấp cứu.

Nhóm người có nguy cơ cao mắc nhồi máu cơ tim bao gồm người bị tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, bệnh thận mạn tính, người từng bị tai biến mạch máu não hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh động mạch vành, đột quỵ sớm. Người cao tuổi, người hút thuốc lá, béo phì, ít vận động, thường xuyên stress, mắc bệnh tự miễn như viêm khớp dạng thấp, vảy nến, lupus hay lạm dụng chất kích thích cũng nằm trong nhóm dễ gặp biến cố tim mạch này.

Điều trị nhồi máu cơ tim phụ thuộc rất nhiều vào việc phát hiện sớm và cấp cứu kịp thời. Mỗi phút trôi qua, vùng cơ tim bị hoại tử sẽ tăng lên, khiến khả năng hồi phục giảm đi đáng kể. Chính vì vậy, khi có các triệu chứng nghi ngờ, cần gọi cấp cứu hoặc đến ngay bệnh viện gần nhất để được chẩn đoán và xử trí.

Sau giai đoạn cấp tính, bệnh nhân vẫn phải sống chung với bệnh lý động mạch vành và có nguy cơ tái phát cao nếu không tuân thủ điều trị lâu dài. Việc dùng thuốc đều đặn, kiểm soát huyết áp, đường huyết, mỡ máu, đồng thời thay đổi lối sống là chìa khóa để phòng ngừa biến cố tái phát. Người bệnh nên duy trì chế độ ăn lành mạnh, hạn chế muối, mỡ động vật, tăng cường rau xanh và cá; tập luyện thể dục đều đặn, bỏ thuốc lá, giảm căng thẳng và tái khám định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ.

Nhồi máu cơ tim có thể cướp đi sinh mạng chỉ trong tích tắc, nhưng nếu được nhận diện sớm và cấp cứu kịp thời, người bệnh hoàn toàn có thể vượt qua và sống khỏe. Trang bị kiến thức, chủ động phòng ngừa và giữ lối sống lành mạnh chính là cách tốt nhất để bảo vệ trái tim.