Nhiệt độ nào giết chết vi trùng?

Quần áo nên được giặt và sấy khô ở nhiệt độ khoảng 140 độ F để diệt vi trùng. Ảnh: Shutterstock

Vi trùng - như virus, vi khuẩn và nấm - phản ứng khác nhau với nhiệt độ lạnh và nóng. Ví dụ, virus cúm phát triển mạnh trong thời tiết lạnh hơn, đó là lý do tại sao mùa cúm là vào mùa đông.

Nói chung, nhiệt độ nóng phù hợp hơn với việc tiêu diệt vi trùng, nhưng điều đó không có nghĩa là bạn nên bắt đầu khử trùng mọi thứ bằng nhiệt. "Điều đó không cần thiết", Manish Trivingi, giám đốc của Khoa truyền nhiễm tại AtlantiCare nói. "Can thiệp hiệu quả nhất để ngăn ngừa sự lây lan của vi trùng là rửa tay đúng cách."

Trên thực tế, đối với virus COVID-19, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo không nên sử dụng các phương pháp nhiệt độ để 'ngăn ngừa' hoặc 'tiêu diệt': tắm nước nóng, sử dụng máy sấy tay nóng, hoặc đèn cực tím không có tác dụng đối với chủng virus corona này.

Nhưng có những trường hợp khác, nhiệt độ cao có thể tiêu diệt vi trùng - nước sôi tiêu diệt vi khuẩn trong các sản phẩm thực phẩm, sử dụng máy rửa chén để khử trùng đĩa hoặc giặt và sấy khô quần áo.

Nước nóng giết chết vi trùng

Theo WHO, nhiệt độ từ 140°F đến 150°F là đủ để tiêu diệt hầu hết các loại virus và nước sôi làm được điều đó. Trivingi khuyến nghị nhiệt độ từ 160°F trở lên khi đun nóng nước hoặc các sản phẩm thực phẩm, để tiêu diệt vi khuẩn như Legionella - một loại vi khuẩn phổ biến có trong nước.

Nếu bạn có quần áo hoặc vải bị nhiễm bẩn cần được khử trùng, Dịch vụ Y tế Quốc gia (NHS) của Vương quốc Anh khuyên bạn nên giặt ở nhiệt độ cao (140°F), cùng với sản phẩm có chất tẩy rửa, sẽ tối đa hóa hiệu quả khử trùng.

Tuy nhiên, điều đó chỉ dành cho quần áo có nguy cơ cao, như khi bạn bị bệnh. Đối với quần áo thông thường, có thể sấy khô. Đó là bởi vì sức nóng của máy sấy quần áo dao động từ 135 đến 150°F, và trong khi máy giặt cung cấp nơi ẩm ướt cho vi khuẩn và nấm lây lan, nhưng máy sấy thì không.

"Khi giặt quần áo và đồ gia dụng, hầu hết các vi sinh vật gây hại thực sự bị tiêu diệt trong máy sấy ở nhiệt độ cao, trái ngược với máy giặt", Trivingi nói.

Mặc dù thực tế là nhiệt độ cao sẽ giết chết hầu hết vi trùng, rửa tay trong nước nóng hoặc lạnh không tạo ra sự khác biệt. Nước nóng không đủ ấm và nước lạnh cũng hiệu quả vì rửa tay bằng xà phòng và nước là để loại bỏ bụi bẩn và vi trùng - thay vì giết chết chúng.

Điều tương tự cũng đúng với việc rửa chén bát: không chắc bạn sẽ có đủ nước nóng trong quá trình rửa bằng tay để tiêu diệt vi khuẩn đúng cách trên bát đĩa. Tuy nhiên, máy rửa chén tự động thường đủ nóng để khử trùng bát đĩa.

Nếu bạn rửa bằng tay, hướng dẫn an toàn thực phẩm khuyên bạn nên rửa bằng chất tẩy ở nhiệt độ 113°F hoặc cao hơn, rửa sạch và khử trùng bằng dung dịch, có thể là dung dịch vệ sinh hóa học hoặc nước sạch từ 171°F trở lên.

Nấu ăn ở nhiệt độ cao có thể tiêu diệt hầu hết các vi trùng

Hầu hết các vi khuẩn phát triển mạnh ở nhiệt độ từ 40°F đến 140°F. Đây là khi vi khuẩn phát triển, nhân lên cứ sau 20 phút.

Để tránh điều này, hãy đảm bảo thực phẩm không được để trong tủ lạnh quá hai giờ (hoặc hơn một giờ, nếu nhiệt độ từ 90°F trở lên). Để tham khảo, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) khuyến nghị tủ lạnh nên được giữ ở nhiệt độ 40°F hoặc thấp hơn, để tránh xa khu vực nguy hiểm cho vi khuẩn.

"Tất cả các vi khuẩn có môi trường xung quanh và nhiệt độ tối ưu của riêng chúng, trong đó chúng phát triển mạnh nhất", Trivei nói. "Một số vi trùng, được gọi là vi khuẩn hyperthermophilic, phát triển ở nhiệt độ rất nóng, lên tới 250°F. Tuy nhiên, hầu hết các vi khuẩn và virus gây bệnh cho người có thể bị tiêu diệt qua nhiệt độ 165ºF hoặc cao hơn trong vòng vài phút sau khi nấu."

Theo Bộ Y tế New York, làm nóng thức ăn phá vỡ cấu trúc của vi trùng, khiến chúng không thể hoạt động. Nhiệt giết chết hầu hết các vi khuẩn và virus gây bệnh từ thực phẩm, như Salmonella - một loại vi khuẩn nhiễm từ gia cầm và trứng chưa nấu chín, có thể gây tiêu chảy và nôn mửa.

Khi nấu thức ăn, điều quan trọng là phải đảm bảo nó được hâm nóng đúng cách, hay còn gọi là "nhiệt độ bên trong", mà bạn có thể xác định bằng nhiệt kế thực phẩm.

Theo hướng dẫn của An toàn thực phẩm Hoa Kỳ, thịt và thịt gia cầm sống nên được làm nóng đến ít nhất 145°F đối với bít tết hoặc toàn bộ thịt bò, thịt lợn, thịt cừu và thịt bê, 160°F đối với các loại thịt xay và 165°F đối với tất cả thịt gia cầm.

Thực phẩm được hâm nóng, như thức ăn thừa, phải được làm nóng đến ít nhất 165ºF và cần được bảo quản đúng cách trong vòng hai giờ sau khi nấu, bằng cách đặt nó trong một hộp nhỏ trong tủ lạnh để làm mát tối ưu và ngăn vi khuẩn phát triển.

Nhiệt độ đóng băng không giết chết vi trùng

Một quan niệm sai lầm phổ biến rằng thực phẩm đông lạnh giết chết vi khuẩn. Trong khi nó 'làm chậm' vi khuẩn và khiến chúng không hoạt động, vi khuẩn sẽ bắt đầu sinh sôi trở lại khi nó được đưa về nhiệt độ phòng.

E.coli - một loại vi khuẩn có thể gây ngộ độc thực phẩm, là một ví dụ về vi khuẩn không chết khi đông lạnh nhưng 'không hoạt động' cho đến khi đưa về nhiệt độ phòng. Đây là lý do tại sao nấu thực phẩm đến nhiệt độ thích hợp là rất quan trọng và FDA cũng khuyên bạn nên rã đông thực phẩm trong tủ lạnh, để ngay cả khi thực phẩm đã được rã đông, nó vẫn không đi vào vùng nguy hiểm ở nhiệt độ phòng.

"Một số vi trùng nhạy cảm sẽ chết khi bị đóng băng", Trivingi nói. "Tuy nhiên, nhiều mầm bệnh sẽ bắt đầu sinh sản khi tan băng và nhiệt độ bắt đầu tăng lên."

Mặc dù đông lạnh sẽ giữ cho thực phẩm lâu hơn và ngăn vi khuẩn phát triển, nó vẫn cần được xử lý đúng cách sau khi rã đông. Hãy chắc chắn rằng bạn đang lưu trữ và nấu thực phẩm ở nhiệt độ thích hợp - và hãy nhớ rằng cách tốt nhất để loại bỏ vi trùng trong cuộc sống hàng ngày là rửa tay bằng xà phòng và nước hoặc sử dụng nước rửa tay khi không có xà phòng và nước có sẵn.