Người mắc đái tháo đường có cần kiêng hoàn toàn cơm trắng?

Cơm trắng thường bị xem là “thủ phạm” khiến đường huyết tăng cao, vì vậy nhiều người mắc đái tháo đường lo lắng và chọn cách loại bỏ hoàn toàn cơm trắng khỏi bữa ăn. Tuy nhiên, theo các khuyến cáo dinh dưỡng hiện nay, người bệnh không bắt buộc phải kiêng tuyệt đối cơm trắng, mà cần học cách ăn sao cho phù hợp.

Không cần bỏ hẳn, quan trọng là ăn điều độ

Về bản chất, cơm trắng là nguồn carbohydrate cung cấp năng lượng. Với người mắc đái tháo đường, vấn đề không nằm ở việc “có ăn hay không”, mà là ăn bao nhiêu và ăn trong bối cảnh bữa ăn như thế nào. Ăn một lượng cơm vừa phải, đúng khẩu phần và kết hợp hợp lý với các nhóm thực phẩm khác vẫn có thể chấp nhận được trong chế độ ăn kiểm soát đường huyết.

Việc kiêng khem quá mức đôi khi khiến người bệnh mệt mỏi, khó duy trì lâu dài và dễ dẫn đến ăn bù hoặc lựa chọn thực phẩm không lành mạnh khác.

Ưu tiên ngũ cốc nguyên hạt khi có thể

Dù không cần loại bỏ hoàn toàn cơm trắng, người mắc đái tháo đường vẫn được khuyến khích thay thế bằng gạo lứt hoặc các loại ngũ cốc nguyên hạt khi điều kiện cho phép. Những thực phẩm này giàu chất xơ hơn, giúp làm chậm quá trình hấp thu đường và hỗ trợ kiểm soát đường huyết tốt hơn sau bữa ăn.

Tuy nhiên, việc chuyển đổi có thể thực hiện từ từ, kết hợp xen kẽ, thay vì thay đổi đột ngột khiến bữa ăn trở nên khó ăn hoặc khó duy trì.

“Phương pháp chia đĩa” - cách đơn giản để kiểm soát bữa ăn

Một trong những cách dễ áp dụng nhất cho người mắc đái tháo đường là phương pháp chia đĩa:

- 1/2 đĩa là rau không chứa tinh bột (rau xanh, rau củ ít ngọt),

- 1/4 đĩa là protein (thịt nạc, cá, trứng, đậu phụ),

- 1/4 đĩa là tinh bột hoặc carbohydrate, bao gồm cơm trắng.

Cách chia này giúp kiểm soát lượng cơm, đồng thời đảm bảo bữa ăn vẫn cân đối và đủ dinh dưỡng.

Lắng nghe cơ thể bằng cách theo dõi đường huyết

Mỗi người mắc đái tháo đường có thể phản ứng khác nhau với cùng một loại thực phẩm. Vì vậy, theo dõi đường huyết sau bữa ăn là cách thiết thực để hiểu rõ cơ thể mình dung nạp cơm trắng ra sao. Dựa trên kết quả này, người bệnh có thể điều chỉnh khẩu phần, thời điểm ăn hoặc cách kết hợp thực phẩm cho phù hợp hơn.

Người mắc đái tháo đường không nhất thiết phải tránh hoàn toàn cơm trắng, nhưng cần ăn có kiểm soát và có chiến lược. Ăn điều độ, ưu tiên ngũ cốc nguyên hạt khi có thể, áp dụng phương pháp chia đĩa và theo dõi đường huyết sau ăn sẽ giúp người bệnh vừa duy trì được thói quen ăn uống quen thuộc, vừa bảo vệ đường huyết ổn định lâu dài.