1. Nguyên nhân nào gây bùng phát cơn đau viêm khớp?

Thưa BS, những nguyên nhân hay yếu tố nào khiến viêm khớp bùng phát ạ? Dọn dẹp nhà cửa, tay chân hoạt động liên tục, di chuyển nhiều, bữa ăn thất thường… ảnh hưởng thế nào đến viêm khớp ạ?

ThS.BS.CK2 Mai Duy Linh trả lời: Tình trạng đau khớp thường sẽ được chia thành 2 nhóm. Đầu tiên là nhóm đau khớp cơ học, không có biểu hiện sưng, tình trạng đau xuất hiện do người bệnh vận động nhiều, thường do thoái hóa khớp hoặc viêm gân xảy ra. Việc xuất hiện những cơn đau có thể là do cơ thể phải dọn nhà, bê đồ nặng quá sức dẫn đến tình trạng đau khớp nặng.

Nhóm thứ hai là viêm khớp, có biểu hiện sưng và nóng ở khớp. Những trường hợp này, thường người bệnh đã có sẵn bệnh lý khớp trước đó. Ví dụ bị gout, viêm khớp dạng thấp, đặc biệt là bệnh gout, nguyên nhân chủ yếu do lối sống thiếu khoa học và ăn uống không đều độ. Đó chính là những bệnh lý có thể gây tái phát tình trạng đau khớp.

2. Cần chú ý gì để có thể chủ động kiểm soát tình trạng viêm khớp?

Để chủ động kiểm soát viêm khớp, người bệnh cần chú ý những vấn đề gì trong sinh hoạt và ăn uống, thưa BS?

ThS.BS.CK2 Mai Duy Linh trả lời: Tuỳ từng trường hợp, để dự phòng cho các tình trạng đau khớp cơ học, ví dụ do làm việc quá nặng. Để chủ động trong việc kiểm soát tình trạng đau khớp, điều đơn giản là người bệnh sẽ phải chia nhỏ những công việc cần làm trong ngày.

Ví dụ, có thể dọn nhà trong khoảng nửa tiếng, sau đó nên đi nghỉ ngơi. Trong thời gian nghỉ ngơi người bệnh có thể thực hiện những bài tập đơn giản để thư giãn cho khớp. Ví dụ có thể xoa bóp cho khớp hoặc thực hiện một số bài tập giúp dự phòng đau lưng, đau cổ hoặc đau gối và chân.

Đối với những trường hợp đau do các bệnh lý thường gặp như gout. Trong trường hợp này người bệnh cần điều chỉnh lại và lưu ý về chế độ ăn uống. Nên lưu ý không sử dụng quá nhiều rượu bia hoặc ăn nhiều loại thực phẩm không tốt như nội tạng, hải sản hoặc các loại bánh ngọt và nước ngọt, đây chính là những loại đồ ăn thức uống gây khởi phát các đợt gout cấp.

Ngoài ra, ở những trường hợp như viêm khớp dạng thấp, ví dụ vào mùa đông, thời tiết trở lạnh, hanh khô sẽ gây khởi phát tình trạng đau. Tình trạng này không gây ảnh hưởng nhiều đến công việc cũng như vấn đề ăn uống của người bệnh. Trong những trường hợp này, người bệnh cần giữ cố gắng giữ ấm những vị trí khớp bị viêm, điều này giúp tránh được tình trạng khởi phát các đợt viêm khớp cấp.

3. Massage, chườm lạnh,… có kiểm soát viêm khớp hiệu quả?

Massage, chườm lạnh, tắm nóng, thiền… hữu ích như thế nào trong việc kiểm soát viêm khớp? Cần lưu ý gì khi thực hiện ạ? 

ThS.BS.CK2 Mai Duy Linh trả lời: Những phương pháp vừa đề cập khá tốt, tuy nhiên việc áp dụng phải dựa trên từng trường hợp khác nhau. Để áp dụng những biện pháp giảm tình trạng đau khớp cần chia các cơn đau bùng phát thành 2 nhóm. Nhóm đầu tiên là khớp có sưng lên và khi sờ vào sẽ có cảm giác nóng. Trong trường hợp khớp sưng và nóng lên, người bệnh nên ưu tiên chườm lạnh, hạn chế xoa bóp, hạn chế cử động.

Mỗi lần thực hiện chườm lạnh, người bệnh cần lấy 1 vài viên đá bỏ vào khăn mỏng hoặc túi nilon, sau đó đắp lên vị trí khớp bị sưng, nóng trong khoảng 15 phút. Cách 3 - 4 tiếng thực hiện chườm lạnh một lần sẽ giúp tình trạng sưng thuyên giảm rất nhanh. Một số trường hợp có thể không cần uống bất kỳ loại thuốc nào, chỉ cần áp dụng phương pháp chườm lạnh sẽ giúp khỏi cơn đau hoàn toàn. Ở bệnh gout nếu áp dụng chườm đá sớm, khi vừa mới xuất hiện tình trạng đau ít cũng sẽ rất hiệu quả.

Ở nhóm thứ hai, người bệnh sẽ cảm thấy đau nhưng không xuất hiện tình trạng sưng, khi sờ vào vị trí khớp cũng không nóng. Với những tình trạng này, người bệnh có thể chườm ấm, xoa bóp và một số trường hợp có thể thực hiện châm cứu. Các phương pháp này có thể rất tốt để giúp giảm tình trạng đau và đôi khi sẽ không cần dùng đến thuốc giảm đau.

Quan trọng nhất là khi khớp đang sưng, tuyệt đối không được xoa dầu và chườm nóng, điều này sẽ khiến tình trạng sưng đau trở nặng thêm, đây là một điểm cần hết sức lưu ý ở người xuất hiện cơn đau khớp bùng phát.