Khoảnh khắc hội tụ tri thức và thực hành tại Hội nghị Quốc tế Tim mạch 2025

Hội nghị Quốc tế Tim mạch 2025 với chủ đề “Tiến bộ y học trong chăm sóc toàn diện bệnh động mạch vành” do Bệnh viện Nguyễn Trãi tổ chức ngày 5/12 đã quy tụ đông đảo chuyên gia nội - ngoại khoa, điều dưỡng, quản trị bệnh viện cùng đại diện các cơ sở y tế trong và ngoài TPHCM. Với 14 báo cáo trải rộng trên 3 phiên chuyên môn và sự tham gia trực tiếp của chuyên gia Úc, Malaysia trong các ca can thiệp mạch vành, chương trình tạo nên bức tranh toàn diện, sinh động về tiến bộ tim mạch hiện đại.

Chủ tọa đoàn phiên 1 “Tiến bộ trong dự phòng và chẩn đoán bệnh động mạch vành” quy tụ các chuyên gia tim mạch có kinh nghiệm về dự phòng, chẩn đoán và đánh giá nguy cơ bệnh động mạch vành. Phiên làm việc tập trung vào những cập nhật quan trọng về mô hình nguy cơ, chất chỉ điểm sinh học, hình ảnh học và công nghệ hỗ trợ chẩn đoán.

Trong bài báo cáo mở đầu hội nghị, GS.TS.BS Phạm Lê An, Chủ tịch Hội Bác sĩ Gia đình TPHCM, nhấn mạnh gánh nặng tim - thận - chuyển hóa đang tăng nhanh, với hơn 400.000 người Việt tử vong do bệnh không lây nhiễm mỗi năm. Trước bối cảnh này, chuyên gia nhấn mạnh, phòng ngừa biến cố tim mạch phải bắt đầu từ việc đánh giá nguy cơ toàn diện cho người bệnh, bởi mọi khuyến cáo quốc tế đều khẳng định: nguy cơ càng cao, can thiệp phải càng tích cực và sớm.

Trong phần trình bày của chuyên gia đến từ Bệnh viện Đại học Y Dược Trung Quốc (China Medical University Hospital), Đài Trung - Đài Loan, mô hình CaReMe được giới thiệu như một cách tiếp cận toàn diện giúp bác sĩ đánh giá người bệnh theo cụm nguy cơ tim - thận - chuyển hóa, thay vì xử lý từng yếu tố rời rạc. Khi nguy cơ được lượng hóa rõ ràng, việc lựa chọn chiến lược điều trị tối ưu trở nên chính xác hơn; trong đó Tirzepatide nổi bật như một lựa chọn ưu tiên cho nhóm nguy cơ cao, mang lại lợi ích bảo vệ đồng thời tim - thận - chuyển hóa.

Trong báo cáo “Ứng dụng điểm nguy cơ đa gene trong đánh giá nguy cơ và dự phòng bệnh động mạch vành”, TS.BS Nguyễn Văn Sĩ - Phó trưởng Khoa Tim mạch 1 Bệnh viện Nguyễn Trãi - Giảng viên Đại học Y Dược TPHCM nhấn mạnh rằng Polygenic Risk Score (PRS) đang mở ra một hướng tiếp cận chính xác hơn trong tiên lượng bệnh mạch vành. PRS cung cấp giá trị bổ sung quan trọng so với các mô hình dự báo truyền thống, cho phép tích hợp dữ liệu di truyền nhằm nâng cao độ chính xác của các công cụ được khuyến cáo trong hướng dẫn điều trị.

TS.BS Sĩ cho biết thêm, để PRS phát huy hiệu quả tối đa, cần có thêm nghiên cứu trên quần thể châu Á - Thái Bình Dương nhằm đánh giá khả năng ứng dụng thực tế và xây dựng thang điểm nguy cơ phù hợp với đặc điểm di truyền của dân số trong khu vực.

BS.CK2 Quách Thanh Hưng - Giám đốc BV Nguyễn Trãi trình bày báo cáo “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong quản lý bệnh tim mạch”, nhấn mạnh AI đang trở thành công cụ then chốt giúp nâng cao chất lượng chăm sóc tim mạch. AI hỗ trợ phân tích tín hiệu vi mô từ ECG, tầm soát rung nhĩ, cải thiện độ chính xác của siêu âm tim và CT mạch vành, đồng thời mở rộng ứng dụng trong can thiệp và phân tích dữ liệu di truyền. Bên cạnh lâm sàng, AI còn góp phần tối ưu vận hành bệnh viện và dự báo nhu cầu chăm sóc, hướng đến mô hình y học chính xác và chăm sóc liên tục.

Ở góc độ triển khai, chuyên gia cho biết, Bệnh viện Nguyễn Trãi đã xây dựng mô hình AI cảnh báo nhồi máu cơ tim cấp từ 6.226 hồ sơ bệnh nhân, đạt Recall 97%, Precision 77% và AUC 0,99, hiện tiếp tục được tối ưu và đã đăng ký đề tài khoa học tại Sở KH&CN TPHCM. Song song, hệ thống AI tầm soát rung nhĩ dựa trên thiết bị đeo thông minh và gần 400.000 đoạn ghi ECG cho thấy độ nhạy 100% và độ đặc hiệu 88%, được đề cử “Thành tựu Y khoa Việt Nam 2024”, khẳng định giá trị ứng dụng AI trong tầm soát bệnh lý tim mạch.

Từ những kết quả triển khai thực tế tại Bệnh viện Nguyễn Trãi và các bệnh viện vệ tinh, với hơn 500 người bệnh đã được tầm soát rung nhĩ với tỉ lệ phát hiện khoảng 10%, các chuyên gia nhận định AI không chỉ phù hợp mà còn đặc biệt cần thiết tại tuyến y tế cơ sở - nơi thiếu nhân lực, hạn chế thiết bị nhưng lại gánh chịu áp lực bệnh tật lớn.

Hiệu quả này càng được thể hiện rõ tại đặc khu Côn Đảo trong chương trình hỗ trợ y tế biển đảo của Sở Y tế TPHCM: 40 người dân được gắn thiết bị theo dõi đã phát hiện 1 trường hợp rung nhĩ, 2 trường hợp nhanh thất và 2 trường hợp mắc hội chứng suy nút xoang - những bất thường nhịp tim quan trọng cần can thiệp kịp thời.

Tiếp nối nội dung này, BS.CK1 Nguyễn Thanh Nhân - Khoa Tim mạch 2, Bệnh viện Nguyễn Trãi mang đến góc nhìn thực hành lâm sàng khi trình bày về các ca bất thường được phát hiện qua Holter ECG tại Côn Đảo, nhấn mạnh vai trò của theo dõi nhịp tim liên tục trong phát hiện sớm rối loạn nhịp nguy hiểm trong cộng đồng vùng xa.

Trong báo cáo về dự phòng tim mạch sớm ở nhóm nguy cơ cao, TS.BS Nguyễn Văn Sĩ tiếp tục nhấn mạnh rằng can thiệp sớm giúp cải thiện rõ rệt các kết cục tim - thận - chuyển hóa. SGLT2i mang lại lợi ích vượt mục tiêu kiểm soát đường huyết, giảm suy tim, tiến triển thận và tử vong tim mạch, vì vậy được khuyến cáo dùng sớm ở bệnh nhân nguy cơ cao. Bác sĩ cũng lưu ý vaccine zona RZV với hiệu lực bền vững, giúp giảm zona và biến chứng tim mạch ở người ≥50 tuổi cho thấy chiến lược kết hợp thuốc có lợi đa cơ quan và tiêm chủng chủ động là hướng dự phòng tối ưu nhất hiện nay.

Chủ tọa đoàn phiên 2 là các chuyên gia nhiều năm kinh nghiệm trong điều trị nội - ngoại khoa mạch vành. Phiên làm việc tập trung vào những tiến bộ trong can thiệp động mạch vành, ứng dụng hình ảnh nội mạch và các chiến lược tối ưu hóa điều trị sau đặt stent.

Trong báo cáo về chiến lược cá thể hóa can thiệp động mạch vành BS Nguyễn Xuân Vinh (BV Đại học Y Dược TPHCM) nhấn mạnh vai trò then chốt của hình ảnh nội mạch IVUS/OCT trong thực hành hiện đại. Các kỹ thuật này giúp đánh giá đặc điểm tổn thương, phát hiện mảng xơ vữa không ổn định và định hướng điều trị dự phòng nhằm giảm biến cố tim mạch - một xu hướng ngày càng được khẳng định trong tim mạch can thiệp hiện nay.

Báo cáo của BS.CK2 Trần Ngọc Tuấn - Phó Trưởng khoa Tim mạch 1, BV Nguyễn Trãi làm rõ những cân nhắc trong việc can thiệp sang thương tắc mạn động mạch vành (CTO). CTO chiếm 15-30% các trường hợp bệnh mạch vành, với lựa chọn điều trị gồm nội khoa, can thiệp mạch vành qua da (PCI), hoặc phẫu thuật bắc cầu động mạch vành (CABG). Nhờ kỹ thuật PCI trong CTO ngày càng hoàn thiện, tỉ lệ thành công cao hơn, biến chứng thấp hơn - can thiệp trở thành lựa chọn đáng lưu ý ở những bệnh nhân phù hợp, giúp giảm đau ngực và cải thiện chất lượng cuộc sống khi được theo dõi và chăm sóc đa chuyên khoa.

Trong báo cáo về điều trị nội khoa sau can thiệp mạch vành, BS.CK2 Lê Hiền Cẩm Thu - Trưởng khoa Tim mạch 3 Bệnh viện Nguyễn Trãi cho biết 1,55% bệnh nhân tử vong trong 30 ngày sau can thiệp mạch vành qua da (PCI) và hơn 34% ca tử vong xảy ra sau khi xuất viện, trong đó một phần ba diễn ra trong lần nhập viện trở lại. Những số liệu này cho thấy can thiệp mạch vành chỉ là bước khởi đầu, và kết cục lâu dài phụ thuộc rất lớn vào chiến lược điều trị nội khoa sau can thiệp.

Chính vì vậy, chuyên gia nhấn mạnh 6 trọng tâm trong quản lý sau PCI: liệu pháp chống huyết khối cần được cá thể hóa; DAPT 12 tháng vẫn là nền tảng ở hội chứng vành cấp, điều chỉnh theo nguy cơ chảy máu - huyết khối; kiểm soát LDL-C tích cực dưới 55 mg/dL bằng statin liều cao hoặc phối hợp Ezetimibe/PCSK9 khi cần; điều trị chủ động các bệnh đồng mắc như đái tháo đường và tăng huyết áp; chú trọng phục hồi chức năng tim mạch và tiêm chủng Influenza; đồng thời tăng cường tuân thủ thuốc thông qua đánh giá yếu tố xã hội và giáo dục bệnh nhân trước xuất viện. Đây là những thành tố then chốt giúp giảm tử vong và cải thiện kết cục dài hạn sau can thiệp.

Trong báo cáo về vai trò dược lâm sàng trong chăm sóc tim mạch, PGS.TS Nguyễn Như Hồ - Phó Trưởng khoa Dược BV Nguyễn Trãi, Giảng viên cao cấp ĐH Y Dược TPHCM nhấn mạnh rằng dược sĩ lâm sàng giữ vị trí then chốt trong tối ưu hóa và cá thể hóa điều trị thuốc. Các can thiệp dược lâm sàng giúp tăng an toàn, cải thiện hiệu quả, nâng cao tuân thủ điều trị và giảm sai sót - biến cố tim mạch, đồng thời góp phần nâng cao chi phí-hiệu quả. Đây là mắt xích quan trọng trong mô hình phối hợp liên ngành hướng tới quản lý bệnh tim mạch toàn diện và bền vững.

Báo cáo về phục hồi chức năng tim mạch sau nhồi máu cơ tim cấp do TS.VLTL Nguyễn Ngọc Minh - Giảng viên Bộ môn Phục hôi chức năng Đại học Y Dược TPHCM trình bày nêu ghi nhận rằng tư vấn và hướng dẫn hoạt động thể chất cho người bệnh còn chưa được chú trọng đầy đủ. Các bài tập Aerobic và tập đề kháng được giới thiệu như những thành phần quan trọng trong chương trình phục hồi chức năng tim mạch.