Khẩu trang y tế: Cách lựa chọn và sử dụng khẩu trang an toàn nhất

1. Khẩu trang y tế là gì?

Khẩu trang y tế là thiết bị bảo vệ được dùng để bịt ở vùng mặt (mũi, miệng), tạo ra rào cản, giúp che chắn các vi sinh vật, bụi bặm, hóa chất trong môi trường.

Mỗi loại khẩu trang sẽ có độ dày khác nhau với khả năng tương ứng để bảo vệ chúng ta. Mặc dù khẩu trang có thể có hiệu quả trong việc chặn các giọt nước, nhưng khẩu trang y tế không thể lọc hoặc chặn các hạt rất nhỏ trong không khí có thể truyền qua ho, hắt hơi hoặc một số thủ thuật y tế.

Khẩu trang giúp hạn chế việc bạn hít thở trực tiếp các giọt không khí có chứa virus và các tác nhân gây bệnh khác

2. Ai, khi nào cần đeo khẩu trang?

Bạn có thể đeo khẩu trang khi đi ngoài trời nắng, khi làm việc trong môi trường bụi bặm,…

Trong đại dịch COVID-19, theo khuyến cáo mới nhất của Bộ Y tế, người dân không nhất thiết phải đeo khẩu trang mọi lúc mọi nơi vì có thể gây bí bách, khó chịu. Một số trường hợp cần phải đeo khẩu trang để phòng dịch COVID-19 như:

- Khi tiếp xúc, chăm sóc người nhiễm hoặc nghi mắc COVID-19.

- Khi chăm sóc hoặc tiếp xúc gần với người có triệu chứng mắc bệnh đường hô hấp như ho, khó thở, chảy nước mũi,…

- Khi được chỉ định tự theo dõi, cách ly tại nhà hoặc khi đi thăm hỏi, khám, điều trị tại cơ sở khám, chữa bệnh.

Người khỏe mạnh, không có các triệu chứng bệnh về đường hô hấp chỉ cần đeo khẩu trang vải khi đến các khu vực tập trung đông người, trên các phương tiện giao thông công cộng.

3. Hướng dẫn đeo khẩu trang đúng cách

Khẩu trang chỉ phát huy tác dụng phòng dịch bệnh, bảo vệ đường hô hấp nếu được sử dụng đúng cách. Đeo khẩu trang sai cách không chỉ gây lãng phí tiền bạc, mà còn làm mất đi tác dụng bảo vệ, tăng nguy cơ lây bệnh.

Hướng dẫn đeo khẩu trang đúng cách

Trong đại dịch COVID-19, việc đeo khẩu trang đúng cách còn có tác dụng to lớn hơn. Một số khuyến cáo của Bộ Y tế về việc đeo khẩu trang đúng cách như sau:

- Không được đeo khẩu trang ngược mặt. Đối với khẩu trang y tế, đeo mặt có màu sẫm hơn ra ngoài, mặt có màu nhạt hơn thì hướng vào trong, kẹp nhôm hướng lên trên. Bởi, mặt sẫm màu hơn có tính chống nước, sẽ không thấm vào trong. Mặt màu trắng có tính hút ẩm, để thoát hơi thở ra.

- Khi đeo, bạn phải che kín cả mũi lẫn miệng.

- Không dùng tay sờ vào bề mặt khẩu trang khi đang đeo.

- Không bỏ khẩu trang khi giao tiếp, khi ho, hắt hơi nơi công cộng.

- Khi tháo khẩu trang chỉ cầm vào dây đeo qua tai để tháo.

- Không sử dụng khẩu trang bẩn. Đối với khẩu trang y tế, chỉ sử dụng 1 lần rồi vứt vào thùng rác an toàn, có nắp đậy. Đối với khẩu trang vải, nên giặt khẩu trang hằng ngày bằng xà phòng để dùng cho lần sau.

- Khi tháo khẩu trang, không dùng tay cầm vào khẩu trang mà nên cầm vào dây đeo qua tai để tháo ra.

- Rửa tay với xà phòng và nước sạch khoảng 20 giây sau khi vứt bỏ khẩu trang.

4. Những điều cần lưu ý khi đeo khẩu trang

Khẩu trang nên mang vừa vặn, không rộng quá cũng không chật quá. Phải che kín được mũi, miệng nhưng không gây khó thở cho bạn hay làm đau tai, trầy da.

Không nên dùng tay chạm vào mũi, miệng bên dưới lớp vải để gãi ngứa, nghe điện thoại, ăn uống,… sẽ tạo nguy cơ mang theo các virus bám trên tay vào cơ thể.

Không nên đeo khẩu trang chỉ che trên mũi hoặc che miệng. Không nên kéo khẩu trang xuống cằm rồi lại kéo lên để sử dụng.

Chỉ nên sử dụng khẩu trang y tế 1 lần/ ngày

Không nên sờ tay vào hoặc chỉnh sửa khẩu trang đang mang, điều này sẽ vô tình làm lây nhiễm virus và các tác nhân gây bệnh khác.

Không nên cho khẩu trang vào túi quần, túi áo, giỏ xách,… Chúng có thể khiến khẩu trang bị bẩn, nhiễm khuẩn gây hại cho sức khoẻ của bạn.

Chỉ nên sử dụng khẩu trang y tế 1 lần/ ngày, tránh tái sử dụng nhiều lần. Nếu bạn dùng khẩu trang hoạt tính thì nên hạn chế việc giặt giũ nhằm tránh làm giảm lớp than hoạt tính dẫn đến giảm tác dụng của khẩu trang.

5. Khẩu trang 3D

Khẩu trang 3D là dạng khẩu trang có thiết kế 3 chiều, tạo cảm giác thoải mái và dễ chịu cho người dùng. Với thiết kế 3 chiều giúp khẩu trang dễ dàng ôm sát mặt hơn và tăng độ bảo vệ lên cao hơn.

Khẩu trang 3D có chất liệu mềm mại hơn, không có viền gây đau mặt khó chịu. Nguyên liệu chính làm nên khẩu trang này chủ yếu là vải PP có tác dụng ngăn ngừa bụi bẩn và giọt cực kì tốt.

Khẩu trang 3D có chất liệu mềm mại, không có viền gây đau mặt khó chịu

Ưu điểm:

- Màng lọc khí hiệu quả mang đến sự an toàn, khả năng lọc khuẩn và ngăn chặn bụi thô, bụi mịn tốt.

- Chất liệu mềm mại, thoáng khí, không gây khó chịu khi mang. Không để lại vết lằn trên da mặt như các loại khẩu trang có viền thông thường khác. Sản phẩm cực kì thích hợp cho những cô nàng makeup nhờ thiết kế 3D dễ chịu.

- Dây đeo được thiết kế đồng khối với phần lớp lọc nên tạo sự chắc chắn, ôm sát gương mặt, co dãn tốt khi sử dụng.

- Khả năng ôm khít gương mặt cao, tăng cường khả năng bảo vệ bạn trước khói bụi và vi khuẩn.

- Một số loại khẩu trang 3D: khẩu trang Pitta Mask 3D, khẩu trang Unicharm 3D Mask Kids, khẩu trang 3D Mask Smart,…

6. Khẩu trang N95

Khẩu trang N95 nghĩa là lọc được 95% bụi và vi khuẩn có kích thước 0,3 micro trong không khí. Do đó, khẩu trang này có khả năng bảo vệ, ngăn chặn virus SARS-CoV-2. Để mang lại hiệu quả, các nhân viên y tế sẽ được đào tạo và kiểm tra về cách sử dụng.

Khẩu trang N95 lọc tốt hơn khẩu trang y tế thông thường, với điều kiện phải đeo khít, kín khuôn mặt. Ngoài ra, đối với một số loại khẩu trang N95 trong cấu tạo còn có van khí giúp người dùng có thể thở qua dễ dàng.

Khẩu trang N95 lọc được 95% bụi và vi khuẩn có kích thước 0,3 micro trong không khí

Ưu điểm:

- Lọc tới 95% các hạt trong không khí (khi đáp ứng đúng các yêu cầu và không phải là đồ giả/giả mạo và độ vừa khít thích hợp).

Nhược điểm:

- Có thể không thoải mái cho người sử dụng, thường gây khó thở; có giá thành cao hơn và khó kiếm; được thiết kế sử dụng một lần; nhiều khẩu trang KN95 giả mạo (đồ giả) có trên thị trường.

7. Khẩu trang 3M

Khẩu trang 3M là loại khẩu trang xuất xứ từ Mỹ, được sản sản xuất gia công tại nhiều quốc gia châu Á như Nhật Bản, Trung Quốc,… Loại khẩu trang này không những bảo vệ con người khỏi tác động của khói bụi mà còn có thể ngăn chặn các loại virus, vi khuẩn trong không khí.

Khẩu trang 3M được làm bằng nguyên liệu cacbon hoạt tính, có khả năng thanh lọc bụi bẩn, vi khuẩn có trong môi trường khoảng 95%.

Khẩu trang 3M được làm bằng nguyên liệu cacbon hoạt tính

Đây là dòng khẩu trang được thiết kế chỉ sử dụng liên tục trong 8 tiếng làm việc nên tốt nhất trong quá trình sử dụng, bạn không giặt khẩu trang 3M và tái sử dụng. Vì hóa chất có thể làm ảnh hưởng đến cấu trúc các hạt than hoạt tính bên trong của sản phẩm.

Ưu điểm:

- Với thiết kế dạng ôm khít khuôn mặt, giúp ngăn chặn nhiều yếu tố độc hại, ô nhiễm trong không khí.

- Sử dụng khẩu trang 3M sẽ không gây đau nhức tai, bởi sản phẩm được làm từ vải không dệt, cao su có tính đàn hồi cao.

- Với những người lao động thường xuyên phải làm việc và tiếp xúc với môi trường độc hại, sử dụng khẩu trang 3M chống hơi hóa chất, phòng tránh tình trạng đau đầu, khó thở, ngăn ngừa các bệnh về đường hô hấp.

Khẩu trang 3M giúp ngăn chặn nhiều yếu tố độc hại, ô nhiễm trong không khí

8. Khẩu trang Wakamono

Wakamono là một trong những loại khẩu trang đầu tiên trên thế giới có khả năng tiêu diệt SARS-CoV-2.

Nhìn bên ngoài, khẩu trang này không khác các loại khẩu trang y tế thông thường. Khẩu trang Wakamono được bổ sung khả năng tiêu diệt các loại virus ngay khi tiếp xúc, hoặc đi xuyên qua lớp vải diệt virus (Nano Gecide) của khẩu trang.

Kết quả ở các phòng kiểm nghiệm uy tín tại Đức, Mỹ, Canada, Ấn Độ cho thấy, lớp vải Nano Gecide trong khẩu trang Wakamono giúp tiêu diệt virus, trong đó có vi rút Corona, đến 99% ngay khi tiếp xúc trong vòng 30 giây. Khẩu trang này được CE của châu Âu công nhận và cho phép ghi trên nhãn hộp.

Wakamono là một trong những loại khẩu trang đầu tiên trên thế giới có khả năng tiêu diệt SARS-CoV-2

Loại khẩu trang này đạt được tiêu chuẩn cao nhất của bộ thử nghiệm ASTM F2100 (Level 3) của Mỹ và EN 14683 (Type IIR) của châu Âu. Sản phẩm đạt chứng nhận của FDA (Mỹ), CE (châu Âu), TGA (Australia) và được xuất khẩu vào các thị trường khó tính như Bồ Đào Nha, Italy, Australia, New Zealand, Mỹ.

Ưu điểm:

- Khẩu trang có tác dụng ngăn ngừa bụi, vi khuẩn, virus và các bệnh lây qua đường hô hấp nhờ lớp lọc kháng khuẩn cao cấp.

- Thiết kế đa lớp, chất liệu vải tự nhiên, dày mịn.

- Thanh nẹp mũi điều chỉnh dễ dàng giúp định hình giữ khẩu trang; quai đeo đàn hồi mềm mại đem lại cảm giác thoải mái khi sử dụng.

9. Khẩu trang 5D MASK

Khẩu Trang 5D MASK là loại khẩu trang do người Việt sản xuất theo công nghệ Nhật Bản với mục đích xuất khẩu.

Để được xuất khẩu sang Nhật, sản phẩm phải đạt được chất lượng với yêu cầu nghiêm ngặt của Nhật.

Khẩu Trang 5D MASK được làm từ vải không dệt, chống hơi nước và ẩm mốc, kiểu dáng ôm sát khuôn mặt có phần nẹp cố định bằng plastic Fabric và dây đeo vải co giãn, phù hợp sử dụng với mọi đội tuổi, mọi thành viên trong gia đình.

Khẩu Trang 5D MASK được làm từ vải không dệt, chống hơi nước và ẩm mốc

Ưu điểm:

- Bảo vệ mặt và da khỏi tia UV và ánh nắng mặt trời.

- Kháng khuẩn và virus đến 99% để phòng bệnh.

- Lọc bụi mịn với tiêu chuẩn 2.5PM trong thành phố ô nhiễm.

10. Khẩu trang unicharm

Với công nghệ hiện đại từ Nhật Bản, khẩu trang Unicharm là một trong các dòng khẩu trang y tế được người tiêu dùng ưa chuộng nhất.

Dòng khẩu trang này không những ngăn chặn gần như tuyệt đối tác động từ môi trường xung quanh mà còn khiến người sử dụng vô cùng dễ chịu, không xảy ra tình trạng hằn vết trên mặt hoặc khó thở như một số dòng khẩu trang y tế khác.

Những loại khẩu trang khác trên thị trường thường được làm bằng các mẫu vải với 2 đến 3 lớp và chủ yếu dùng để chống bụi bẩn. Tuy nhiên các loại khẩu trang này đa phần là để che nắng bởi lớp vải đó chỉ có thể lọc tối đa 15 - 35% bụi.

Khẩu trang Unicharm có khả năng lọc 100% bụi bẩn cũng như vi khuẩn trong không khí

Khẩu trang y tế Unicharm có tác dụng lọc bụi mịn với kích thước 2.5 PM vì thế nó an toàn cho người dùng trong các điều kiện ô nhiễm của môi trường.

Khẩu trang Unicharm còn sản xuất riêng 1 loại cho trẻ nhỏ với cấu trúc nhờ tự nhiên, không sử dụng gọng kẽm hay kim loại để ôm sát mặt như các loại khẩu trang y tế thông thường khác.

Ưu điểm:

- Khẩu trang không làm người dùng cảm thấy khó thở mà vẫn đảm bảo giữ nhiệt, tránh không khí lạnh và vi khuẩn xâm nhập.

- Chiếc khẩu trang của Unicharm có khả năng lọc 100% bụi bẩn cũng như vi khuẩn trong không khí.

- Ngoài ra chúng còn ôm vừa vặn vào khuôn mặt giúp bảo vệ sức khỏe tốt hơn.

11. Khẩu trang y tế 4 lớp

Đây là chiếc khẩu trang thông dụng nhất trên thị trường. Cấu tạo khẩu trang gồm: vải không dệt, vải kháng khuẩn, giấy vi lọc, nẹp nhôm hoặc kẽm bọc nhựa, dây đeo.

4 lớp bao gồm: 2 lớp vải không dệt chống giọt bắn vi khuẩn, 1 lớp vải kháng khuẩn tẩm nano bạc, 1 lớp giấy vi lọc với hiệu quả lọc khuẩn cao.

Khẩu trang 4 lớp là loại thông dụng nhất trên thị trường

Khẩu trang có tác dụng ngăn ngừa bụi, vi khuẩn và các bệnh nguy hiểm lây qua đường hô hấp. Khẩu trang được thiết kế ôm sát mũi, miệng; không thấm nước, thoáng mát và cực kỳ dễ chịu cho người sử dụng.

Khẩu trang an toàn và không gây kích ứng da. Thanh tựa mũi cố định giúp khẩu trang giữ đúng vị trí và tạo độ kín, khít.

12. Khẩu trang than hoạt tính

Than hoạt tính được ứng dụng trong sản xuất khẩu trang chính là loại làm từ carbon đã qua xử lý nhiệt độ hơi nước 9000 - 1000°C tại môi trường yếm khí để hình thành nên carbon cấu trúc mao mạch lớn, vừa giảm khối lượng riêng lại còn gia tăng thêm bề mặt tiếp xúc.

Thông thường, khẩu trang y tế than hoạt tính sẽ được chế tạo trực tiếp từ những sợi than hoạt tính hoặc là chứa than hoạt tính. Chính vì vậy nó được các chuyên gia đánh giá là mang đến một khả năng ưu việt.

Khẩu trang than hoạt tính được chia làm 2 loại chính, gồm: Loại có tấm ép than hoạt tính được đặt vào giữa 2 lớp vải và một loại có lớp vải dệt từ sợi hoạt tính, được may liền với nhau.

Những sợi hoạt tính được sử dụng ở đây chính là sợi vải đã được tẩm than hoạt tính, chỉ tác dụng sau 2 lần giặt. Bạn đọc cần lưu ý khi mua khẩu trang than hoạt tính, nếu nhận được lời quảng cáo rằng lớp lót than sẽ có tác dụng kéo dài đến 1 năm là không đúng vì lớp lót than này sẽ có thể bị “no” ngay sau một vài ngày sử dụng, không thể sử dụng lại.

Khẩu trang than hoạt tính ngăn được một số loại hóa chất và khí độc hại như CO2, SO2, H2S...

Khi mua phải những khẩu trang bụi mịn hay chính là khẩu trang than hoạt tính có mùi hôi, khả năng cao do cơ sở sản xuất đó đã sử dụng keo nhằm phun cố định những hạt than hoạt tính lại với nhau, điều này có thể khiến cho lớp than mất đi tác dụng hấp phụ của nó.

Ưu điểm:

- Ngoài khả năng ngăn ngừa bụi bẩn mà còn ngăn được một số loại hóa chất và khí độc hại như CO2, SO2, H2S,... giảm thiểu tối đa các tác nhân gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người.

13. Khẩu trang Xiaomi

Khẩu trang thông minh Xiaomi có tên gọi đầy đủ là Cloth Pear Fresh Air Mask. Sản phẩm sử dụng chất liệu vải polyester và được may hoàn toàn thủ công vì thế sẽ cho chất lượng cao hơn cũng như độ bền lâu hơn.

Khẩu trang khắc phục được vấn đề về ô nhiễm không khí hiện nay, Xiaomi đã tích hợp thêm cho khẩu trang Purely một phin lọc bụi có khả năng lọc sạch bụi bẩn gần như triệt để ngay cả những hạt bụi có kích thước nhỏ hơn 2,5 micromet.

Ngoài ra kèm theo đó là cánh quạt siêu mỏng có khả năng điều chỉnh theo 3 cấp độ gió khác nhau. Các bộ phận của phin lọc có thể tháo rời nên người dùng dễ dàng thay thế sau khi thời gian sử dụng.

Khẩu trang Xiaomi khả năng lọc sạch bụi bẩn gần như triệt để ngay cả những hạt bụi có kích thước nhỏ hơn 2,5 micromet

Khẩu trang được cung cấp năng lượng bởi viên pin mà hãng gắn sẵn bên trong, phin lọc có thể hoạt động liên tục từ 4-8 giờ. Sau khi hết pin bạn cũng có thể sạc thông qua cổng micro usb.

Mặc dù kết hợp thêm phin lọc và pin nhưng trọng lượng của khẩu trang Purely vẫn rất nhẹ chỉ 50,5g tương đương với những chiếc khẩu trang thông thường khác nên người dùng có thể sử dụng một cách thoải mái trong thời gian dài.

14. Khẩu trang trẻ em

Trẻ em là đối tượng dễ bị tổn thương, dễ nhiễm bệnh nếu tiếp xúc với virus gây bệnh. Do đó, cha mẹ cần bảo vệ sức khỏe cho trẻ từ những việc đơn giản nhất, ví dụ như đeo khẩu trang cho bé khi ra ngoài đường, đến nhà trẻ hoặc các nơi công cộng.

Trẻ rất thích vẻ bề ngoài của khẩu trang nên bạn hãy cố gắng biến việc chọn khẩu trang y tế thành một hoạt động vui nhộn và thu hút sự tham gia của các con càng nhiều càng tốt. Chiếc khẩu trang có hình dáng đáng yêu, ngộ nghĩnh và màu sắc bắt mắt sẽ khiến trẻ thích thú hơn khi đeo.

Bạn có thể tập bé đeo khẩu trang tại nhà và sau đó, dần tạo thói quen mang khẩu trang cho trẻ.

Không nên đeo khẩu trang cho em bé dưới 2 tuổi

Bộ Y tế hướng dẫn cách lựa chọn và sử dụng khẩu trang phòng dịch:

• Khẩu trang y tế bảo vệ nhiều vi trùng trên ngón tay hơn virus trong không khí
• Vì sao không đeo khẩu trang y tế bên trong khẩu trang N95?
• Cách phân biệt khẩu trang y tế thật và giả bạn cần phải biết
• Có nên giặt khẩu trang y tế để tái sử dụng?