Vắc xin là để phòng ngừa, vì sao sau khi chó cắn mới chích vắc xin?

Câu hỏi

Xin hỏi, khi người bị chó dại cắn thì nguy hiểm là do độc tố hay do virus dại gây ra? Nếu là độc tố, tại sao lại phải chích vắc xin?

Còn nếu là virus dại, tại sao phải chích thêm huyết thanh kháng dại?

Vắc xin thường dùng để phòng ngừa khi chưa bị bệnh, vậy tại sao sau khi bị chó dại cắn vẫn phải chích vắc xin?

Trả lời

Chào bạn,

Câu hỏi này rất hay vì nhiều người cũng từng thắc mắc tương tự khi nghe đến “vắc xin dại” và “huyết thanh kháng dại”. Chúng tôi giải thích rõ ràng và dễ hiểu như sau:

Người bị chó dại cắn, vấn đề nguy hiểm là virus dại (Rabies virus), không phải độc tố

Virus dại là một loại virus RNA thuộc họ Rhabdoviridae, lây truyền chủ yếu qua nước bọt của động vật mắc bệnh dại (chó, mèo, dơi…).

Khi bị cắn, virus xâm nhập vào mô dưới da, theo dây thần kinh di chuyển dần về não → gây viêm não tủy, lúc này không thể cứu sống bệnh nhân.

Không có “độc tố dại”, mà chỉ có virus dại.

Huyết thanh kháng dại (Rabies Immunoglobulin - RIG) là gì?

Đây là kháng thể thụ động được lấy từ huyết tương người hoặc ngựa đã có miễn dịch dại.

Dùng ngay khi vừa bị cắn, đặc biệt khi vết thương nặng, chảy máu, gần thần kinh trung ương.

Huyết thanh bảo vệ tức thì, trong khi vắc xin cần vài ngày để cơ thể tự tạo kháng thể.

Có thể hiểu:

• Huyết thanh: “cấp cứu trước mắt”
• Vắc xin: “phòng vệ lâu dài”
  
  

Vì sao bị cắn rồi vẫn phải chích vắc xin dại?

Đúng là “vắc xin” thường dùng để phòng ngừa trước khi nhiễm bệnh, nhưng bệnh dại là trường hợp đặc biệt.

Sau khi bị chó nghi dại cắn, virus chưa kịp lên não ngay, mà cần vài ngày đến vài tuần để di chuyển theo dây thần kinh.

Trong thời gian “vàng” này, vắc xin sẽ giúp cơ thể tạo kháng thể đủ nhanh để trung hòa virus trước khi chúng tới não.

Vậy nên, vắc xin dại vẫn có hiệu quả dù đã bị cắn, miễn là tiêm sớm (càng sớm càng tốt).

Ngoài ra, những người thường xuyên tiếp xúc với chó mèo (nhân viên thú y) có thể được tiêm ngừa trước khi bị cắn/cào (trước phơi nhiễm) theo phác đồ 5 mũi trong năm đầu tiên và mỗi năm tiêm nhắc 1 mũi.

Thân mến.

Câu hỏi liên quan

• Rong kinh kéo dài sau cấy que tránh thai
• Ngoài 40 tuổi, thai lưu 2 lần, cần làm gì để sinh con tiếp theo khỏe mạnh?
• Vết thương đã cắt chỉ nhưng sao môi em bị cứng và hơi vểnh?