Luôn mặc cảm bản thân và vụng về, khắc phục ra sao?

Câu hỏi

Cháu 17 tuổi. Cháu là người hay suy nghĩ, luôn mặc cảm về bản thân nên nhiều khi rất chậm chạp, vụng về. Có lần bạn cháu nhờ buộc hộ dây vòng mà cháu buộc mãi vẫn không đúng. Cháu có quá ngờ nghệch không ạ? Mong bác sĩ cho cháu lời khuyên.

Trả lời

BS.CK1 Cao Thị Lan Hương

Bác sĩ - Bệnh viện Trưng Vương

Chào em,

Theo thông tin em cung cấp thì nhận định ban đầu của tôi là em bị tự ti, chứ không phải ngờ nghệch hay chậm chạp. Khi em căng thẳng hay bối rối thì em không làm chủ được hành vi của mình, mà nguyên nhân khiến em dễ căng thẳng, dễ bối rối là do em tự ti.

Bệnh tự ti là bệnh tự đánh giá thấp mình, là trạng thái mà con người cảm thấy mình luôn yếu kém trước người khác về một sự việc nào đó. Chính vì vậy người tự ti luôn thu mình vào vỏ ốc nhỏ bé, không dám thể hiện mình trước người khác, càng không dám thể hiện trước đám đông.

Tự ti đôi khi chỉ mang tính tương đối, có nghĩa là trong một lĩnh vực nào đó, người ta rất tự ti, nhưng ngược lại ở một lĩnh vực khác thì không. Đôi khi cái gì khá quen thuộc, diễn ra liên tục trong một khoảng thời gian dài làm cho người ta quen dần thì người ta sẽ không cảm thấy tự ti, và ngược lại.

Tự ti gây ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần

Tự ti làm ảnh hưởng đến sự phát triển con người, đặc biệt là sự phát triển các mối quan hệ cá nhân, hạn chế các cơ hội học hỏi, giao lưu, trao đổi, cũng như khả năng hiểu và diễn đạt trong mối quan hệ. Tự ti không những làm ảnh hưởng đến tinh thần, thái độ mà còn ảnh hưởng đến thể chất, có thể nói tự ti là bức tường lớn gây trở ngại cho sự phát triển nhân cách, phát triển toàn diện.

Em cần lạc quan nghĩ rằng, trong chúng ta ai cũng có điểm yếu, điểm mạnh. Ta cần phải khắc phục mặc cảm tự ti, cần tìm ra cho chính bản thân mình một giải pháp với mặt cảm, cũng như tự ý thức được là cá nhân mình đang mặc cảm. Cần tìm ra nguyên nhân vì sao mình mặc cảm, và cần phải học cách tự nhận thức với chính bản thân mình rằng: “tất cả mọi người đều có giá trị đối với ai đó, với cái gì đó, trong chính con người mình”.

Trong trường hợp tự cá nhân em không “bứt phá” ra được “cái vỏ tự ti” của chính mình thì em cần điều trị bởi chuyên viên tâm lý hoặc bác sĩ chuyên khoa Tâm thần, việc thăm khám, tâm lý trị liệu và đôi khi có hỗ trợ của thuốc sẽ giúp được cho em nhiều hơn.

Thân mến.

Câu hỏi liên quan