Hướng dẫn tự chăm sóc đúng cách cho người nhiễm HIV

Cùng với việc tuân thủ điều trị bằng thuốc kháng virus, tự chăm sóc bản thân đóng vai trò then chốt giúp người nhiễm HIV duy trì sức khỏe ổn định, nâng cao chất lượng cuộc sống và sống khỏe lâu dài. Tự chăm sóc không phải điều gì phức tạp, mà bắt đầu từ những thói quen lành mạnh hằng ngày như ăn uống đúng cách, vận động đều đặn, chăm sóc sức khỏe tinh thần và duy trì theo dõi y tế.

HIV làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ nhiễm trùng hơn và dễ gặp các vấn đề sức khỏe mạn tính theo thời gian. Bên cạnh đó, tình trạng viêm mạn tính liên quan đến HIV có thể làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch, tăng huyết áp, loãng xương hoặc rối loạn chuyển hóa. Vì vậy, một lối sống lành mạnh không chỉ giúp cơ thể “chống đỡ” tốt hơn với virus, mà còn hỗ trợ thuốc điều trị phát huy hiệu quả tối đa, giảm tác dụng phụ và biến chứng lâu dài.

Về chế độ dinh dưỡng, người sống chung với HIV cần ưu tiên thực phẩm giàu dinh dưỡng, đa dạng và an toàn. Rau xanh, trái cây tươi nhiều màu sắc giúp cung cấp vitamin và chất chống oxy hóa; protein nạc từ cá, thịt gia cầm, đậu, đậu phụ giúp duy trì khối cơ; canxi và vitamin D hỗ trợ xương chắc khỏe. Với người chán ăn, buồn nôn hoặc sụt cân, nên chia nhỏ bữa ăn, bổ sung sinh tố hoặc các món dễ tiêu hóa. Ngược lại, nếu tăng cân không kiểm soát, cần hạn chế đồ uống có đường, thực phẩm chế biến sẵn và tăng cường ngũ cốc nguyên hạt.

An toàn thực phẩm cũng rất quan trọng vì HIV khiến cơ thể nhạy cảm hơn với các bệnh đường tiêu hóa. Thực phẩm cần được rửa sạch, nấu chín; tránh ăn đồ sống, tái và giữ vệ sinh bếp núc, dụng cụ nấu ăn.

Bên cạnh ăn uống, vận động thể chất đều đặn giúp cải thiện sức bền, tăng cường miễn dịch, giảm căng thẳng và nguy cơ trầm cảm - vấn đề thường gặp ở người nhiễm HIV. Chỉ cần đi bộ, tập nhẹ nhàng hoặc các bài tập phù hợp với thể trạng cũng đã mang lại lợi ích rõ rệt.

Việc duy trì chăm sóc y tế định kỳ là không thể thiếu. Người nhiễm HIV cần dùng liệu pháp kháng virus (ART) đều đặn, đúng giờ và tái khám theo hẹn để theo dõi tải lượng virus, phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe răng miệng, xương khớp và ung thư. Khi gặp khó khăn về chi phí hoặc đi lại, nên trao đổi với cơ sở y tế để được tư vấn các chương trình hỗ trợ phù hợp.

Cuối cùng, từ bỏ các thói quen không lành mạnh như hút thuốc và uống nhiều rượu là bước tự chăm sóc quan trọng. Thuốc lá và rượu không chỉ làm suy giảm miễn dịch mà còn giảm hiệu quả điều trị HIV, tăng nguy cơ nhiễm trùng và bệnh mạn tính.

Sống chung với HIV không có nghĩa là sống trong lo lắng. Khi được điều trị đúng và tự chăm sóc tốt, người nhiễm HIV hoàn toàn có thể sống khỏe mạnh, chủ động và có chất lượng cuộc sống bền vững.