Hiểu đúng về cách dùng dexamethasone trong điều trị COVID-19?
Hiện nay Bộ Y tế và Sở Y tế TPHCM trong hướng dẫn điều trị F0 tại nhà, có cung cấp túi thuốc cho người mắc COVID-19 với 3 ngày Dexamethasone (uống 6 mg/ngày).
Trên mạng xã hội có rất nhiều thông tin về sử dụng Corticosteroids ở người nhiễm COVID-19, rất nhiều methyprdnisone được dùng ngay cả trước khi có hướng dẫn của Bộ Y tế, và nhiều trường hợp người mắc COVID-19 uống thuốc vào bệnh diễn tiến ngày càng nặng và nguy kịch.
Vậy dùng Corticosteroids thế nào cho đúng ở bệnh nhân COVID-19?
PGS.TS.BS Phùng Nguyễn Thế Nguyên - Phó trưởng khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, Bệnh viện Nhi đồng 1, TPHCM chia sẻ:
Corticosteroids là nhóm có nhiều thuốc, trong đó Dexamethasone được nghiên cứu nhiều nhất trong COVID-19, kế đến là Methylprednisone, prednisone.
Dùng Corticosteroids có lợi không?
• Có: giảm tỷ lệ tử vong và thở máy. Nhưng chỉ giảm ở bệnh nhân nặng và nguy kịch. Nghĩa là bệnh nhân có tổn thương phổi và có biểu hiện lâm sàng nặng bao gồm nhịp thở nhanh, SpO2 <95%, thở gắng sức.
• Không có lợi nếu bệnh nhân không nặng. Bệnh nhân không tổn thương phổi, nghĩa là nhịp thở không nhanh, SpO2 bình thường (>95%).
Dùng Corticosteroids có hại không?
Nhiều người khi biết mình bị COVID-19 là rất lo lắng, dù không triệu chứng cũng uống. Dùng như vậy có hại không? Tổ Chức Y Tế Thế giới cho biết là có hại, rất nhiều cái hại
1. Cái hại mà bác sĩ sợ nhất hiện nay là bệnh diễn tiến nặng sau đó. Lúc này phải chỉ định dùng Dexamethasone, nhưng đã dùng nhiều rồi, giờ dùng nữa sẽ tăng tác dụng phụ. Trong đó tác dụng ức chế miễn dịch, làm nặng thêm tình trạng nhiễm khuẩn, nhiễm nấm và nguy cơ tử vong rất cao. Bên cạnh đó, dùng liều cao kéo dài sẽ gây ức chế tuyến thượng thận và hậu quả góp phần nặng thêm tình trạng sốc, nhiễm khuẩn, ắt hẳn tăng tử vong.
2. Ngoài ra dùng Corticosteroids kéo dài có rất nhiều tác dụng phụ khác mà có thể kể đến như: loét dạ dày, đau bụng, tăng đường huyết, kích thích, tổn thương thần kinh, mất ngủ, lo âu, rối loạn nội tiết, tổn thương cơ, da, tăng nhãn áp…
• Nhiều người tưởng mình bệnh nặng, uống liều cao sẽ tốt, nên đã dùng liều rất cao; mà như vậy thì tác dụng phụ lại nhiều thêm. Tổ chức Y Tế Thế giới và các nghiên cứu chỉ dùng dexamethasone 6 mg/ngày cho bệnh nhân COVID- 19 nặng và nguy kịch.
Đây là thuốc cần được theo dõi bởi bác sĩ, vậy nên bạn cần hỗ trợ y tế khi dùng thuốc này.
PGS.TS.BS Phùng Nguyễn Thế Nguyên