Phần 1: Adenovirus là chủng cũ, gây bệnh cũ, nhưng vì sao ca bệnh tăng cao?

1. Chuyên gia hướng dẫn điều trị trẻ nhiễm Adenovirus

Trẻ nhiễm Adenovirus được điều trị như thế nào, thưa BS? Trường hợp nào trẻ có thể chăm sóc, theo dõi tại nhà? Trường hợp nào trẻ cần đến bệnh viện ạ?

TTƯT.TS.BS Trần Anh Tuấn trả lời: Adenovirus gây nhiễm trùng hô hấp nhưng nhiều trường hợp lại không có triệu chứng hoặc có triệu chứng rất nhẹ, tự giới hạn, nghĩa là không cần điều trị cũng khỏi. Vì vậy, với các trường hợp thông thường, nhất là với những trẻ không có yếu tố nguy cơ thì chỉ cần điều trị triệu chứng.

Các bậc cha mẹ cần phải cung cấp nước và dinh dưỡng đầy đủ cho con. Trong suốt thời gian mắc bệnh trẻ phải được ăn uống như bình thường, không kiêng ăn bất cứ thứ gì, thậm chí phải ăn đầy đủ chất, đầy đủ năng lượng, bổ sung thêm hoa quả, vitamin để trẻ có đủ sức đề kháng lướt qua mọi bệnh tật chứ không riêng Adenovirus.

Bên cạnh đó, quý phụ huynh cũng cần chú ý cho con uống đủ nước bởi việc cung cấp đủ nước sẽ đem lại nhiều lợi ích. Chẳng hạn như cơ thể đủ nước sẽ giúp cho niêm mạc đường thở có đủ độ ẩm, giúp chống lại sự xâm nhập tiếp theo của Adenovirus và những loại tác nhân bệnh khác. Việc cho trẻ uống đầy đủ nước còn giúp tránh được nguy cơ mất nước - một tình trạng có thể làm trầm trọng bệnh hơn, chẳng hạn viêm phổi, viêm phế quản.

Ngoài ra, việc cho trẻ uống đầy đủ nước còn là một “chiêu” giúp trẻ giảm ho. Cụ thể, nếu trẻ có đờm thì việc uống đầy đủ nước sẽ giúp làm loãng đàm tốt không kém những loại thuốc trị long đờm khác.

Việc điều trị bệnh do Adenovirus chủ yếu là điều trị triệu chứng. Chẳng hạn nếu trẻ sốt thì sử dụng thuốc hạ sốt. Khuyến cáo điều trị sốt hàng đầu là sử dụng paracetamol. Ngoài ra, nếu trẻ có triệu chứng ho thì phụ huynh có thể sử dụng thuốc ho nguồn gốc từ thảo dược an toàn.

Một vấn đề quan trọng là vệ sinh hô hấp cho trẻ, trong đó thông thoáng mũi là vô cùng quan trọng. Do trẻ nhỏ rất thường xuyên bị sổ mũi, tắc mũi nên chúng ta cần phải thông thoáng mũi để trẻ dễ thở, dễ ngủ, dễ bú. Để sát khuẩn mũi cho trẻ, có thể sử dụng nước muối sinh lý hoặc các chế phẩm nhỏ mũi, xịt mũi để gia tăng hiệu quả của việc điều trị trong thời gian trẻ mắc bệnh này.

Cuối cùng, theo dõi cũng là một vấn đề quan trọng. Mặc dù bệnh do Adenovirus gây ra có khả năng tự giới hạn nhưng trong một số ít trường hợp bệnh vẫn có khả năng tiềm tàng và diễn tiến nặng. Vì vậy, quý phụ huynh vẫn nên theo dõi con để trong một số tình huống cần thiết thì phải đưa trẻ đi khám ngay nếu có một số dấu hiệu nặng xảy ra.

2. Hướng dẫn lựa chọn sản phẩm vệ sinh mũi cho trẻ hiệu quả, an toàn

Bên cạnh một chế độ dinh dưỡng tốt thì việc vệ sinh thông thoáng đường mũi họng cũng góp phần quan trọng trong điều trị cho trẻ nhiễm Adenovirus. Ngày nay, bổ sung lợi khuẩn (vi khuẩn có lợi) cho đường hô hấp bằng cách xịt, nhỏ mũi được các bậc phụ huynh tin dùng.

Xin nhờ BS chia sẻ rõ hơn, những lợi khuẩn có vai trò như thế nào đối với sức khỏe đường hô hấp ạ? Trên thị thường cũng có rất nhiều sản phẩm vệ sinh mũi, vậy chúng ta có thể dựa trên những tiêu chí nào để lựa chọn sản phẩm tốt giúp vệ sinh thông thoáng đường mũi họng cho trẻ ạ?

TTƯT.TS.BS Trần Anh Tuấn trả lời: Hiện nay, có rất nhiều sản phẩm mà chúng ta có thể sử dụng để làm thông thoáng đường thở, đặc biệt là vệ sinh mũi cho trẻ.

Theo đó, tiêu chí đầu tiên để lựa chọn những sản phẩm này là hiệu quả. Đồng thời, tiêu chí an toàn cũng phải được chú ý bởi có nhiều loại thuốc có tác dụng rất hiệu quả đối với người lớn nhưng khi sử dụng ở trẻ em thì lại gây ra tác dụng phụ, thậm chí là độc tính.

Bên cạnh đó, sản phẩm đó phải có cơ sở khoa học chứng minh hiệu quả. Tiêu chí cuối cùng đó là chúng ta phải tính toán sao cho sản phẩm phù hợp với lứa tuổi của trẻ và giá cả hợp lý.

3. Dấu hiệu nào cho thấy trẻ nhiễm Adenovirus cần nhập viện ngay?

Thưa BS, cha mẹ nên theo dõi sức khỏe trẻ ra sao và dấu hiệu nào cho thấy trẻ cần nhập viện ngay? Nếu được chăm sóc, điều trị tốt, mất bao lâu trẻ khỏi bệnh ạ?

TTƯT.TS.BS Trần Anh Tuấn trả lời: Như đã nhấn mạnh, Adenovirus nếu tấn công những trẻ không có yếu tố nguy cơ thì đa phần đều không xảy ra triệu chứng hoặc có triệu chứng nhẹ. Tuy nhiên, chúng ta không loại trừ một số trường hợp có diễn tiến nặng. Khi đó, quý phụ huynh cần phải phát hiện nhanh chóng, kịp thời để đưa con vào bệnh viện.

Cụ thể, phụ huynh cần đưa trẻ cấp cứu nếu trẻ xuất hiện một trong những biểu hiện như sau:

Thứ nhất, trẻ xuất hiện những dấu hiệu nguy hiểm như ngủ li bì; nôn tất cả mọi thứ; bỏ bú, bú kém (bú ít hơn ½ lượng sữa bình thường); suy yếu đến mức không thể uống nước; co giật.

Thứ hai, trẻ xuất hiện những dấu hiệu nặng chưa đến mức độ nguy hiểm cũng cần phải thăm khám, thậm chí nhập viện để bác sĩ điều trị thích hợp, kịp thời để tránh những biến chứng nặng. Cụ thể, các dấu hiệu nặng có thể bao gồm: sốt cao (>39 độ C) trên 2 ngày không hạ sốt; nhịp thở nhanh; khó thở, chẳng hạn như trẻ thở rút lõm lồng ngực (bình thường trẻ thở có thể nở lồng ngực ra để tiếp oxy khi hít thở vào, nhưng nếu khó thở trẻ có thể thở rút lõm lồng ngực) thì có khả năng trẻ bị viêm phổi nặng.

4. Phòng tránh biến chứng khi điều trị bệnh do Adenovirus ra sao?

Điều quan trọng nhất để phòng tránh biến chứng nguy hiểm trong khi điều trị bệnh do Adenovirus là gì, thưa BS?

TTƯT.TS.BS Trần Anh Tuấn trả lời: Việc phòng tránh những biến chứng do Adenovirus bao gồm nhiều yếu tố.

Trong trường hợp trẻ đã nhiễm Adenovirus thì chúng ta cần chăm sóc tốt cho trẻ bằng cách cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, vitamin, nước,… và điều trị triệu chứng. Bên cạnh đó, nên tránh sử dụng những thuốc không có lợi cho trẻ. Chẳng hạn như trẻ bị viêm kết mạc mà do Adenovirus nếu sử dụng thuốc nhỏ mắt chứa corticoid có thể dẫn đến biến chứng mù mắt. Ngoài ra, phụ huynh cần đặc biệt lưu tâm đến vấn đề theo dõi. Mặc dù bệnh do Adenovirus gây ra thường nhẹ và tự giới hạn nhưng chúng ta vẫn phải theo dõi những dấu hiệu nặng hoặc nguy hiểm để đưa trẻ đi khám ngay.

Đặc biệt, những trẻ nào có yếu tố nguy cơ cao thì cần phải được quan tâm chăm sóc đặc biệt, chẳng hạn như nhập viện để được theo dõi sát, phát hiện kịp thời những biến chứng nặng để điều trị kháng virus ngay, giúp cứu sống bệnh nhi.

5. Adenovirus có mối liên quan thế nào với bệnh viêm gan bí ẩn?

Adenovirus có thể có mối liên quan đến bệnh viêm gan bí ẩn - căn bệnh mới xuất hiện có tỉ lệ tử vong cao. Trẻ nhiễm Adenovirus, cha mẹ có nên lo lắng về căn bệnh mới nổi này thưa BS?

TTƯT.TS.BS Trần Anh Tuấn trả lời: Trong thời gian đầu, căn bệnh viêm gan bí ẩn xuất hiện và được đặt tên như thế bởi người ta vẫn chưa biết được nhiều thông tin về bệnh này.

Sau đó, người ta cho rằng Adenovirus có khả năng gây ra bệnh viêm gan bí ẩn này, tuy nhiên vẫn cần phải nghiên cứu thêm.

Mặc dù Adenovirus là virus đường hô hấp nhưng lại có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác nhau như đường tiêu hóa, tim, thần kinh trung ương và gan.

Theo nguồn tin mà tôi biết, hiện tại Việt Nam dường như chưa có ca viêm gan bí ẩn do Adenovirus gây ra.

Trân trọng cảm ơn Nhãn hàng Nhỏ và Xịt mũi họng lợi khuẩn Subavax đã đồng hành cùng AloBacsi trong chương trình này!