Đừng chủ quan với “hạ đường huyết không triệu chứng”

BS.CK2 Dương Minh Tuấn - Khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai cho biết anh gặp khá nhiều bệnh nhân đái tháo đường lâu năm, đường huyết được kiểm soát chặt chẽ bằng insulin hoặc thuốc nhóm sulfonylurea. Nhiều người có chỉ số HbA1c rất “đẹp”, chỉ 5,0–5,5%. Nhưng sau con số tưởng chừng hoàn hảo ấy lại tiềm ẩn một mối nguy rất lớn: hạ đường huyết không triệu chứng.

Tuần trước, một bác bệnh nhân nam 68 tuổi, mắc đái tháo đường type 2 đã 22 năm, phải vào cấp cứu vì đột ngột co giật, mất ý thức. Đường máu lúc nhập viện chỉ còn 1,1 mmol/L.

Khi khai thác kỹ mới biết, từ trước đó bác đã nhiều lần tự đo đường máu thấy chỉ còn 3,5–3,9 mmol/L nhưng hoàn toàn không có biểu hiện gì: không run rẩy, không vã mồ hôi, không hồi hộp… Bác nghĩ “thấp thế cũng chẳng sao” nên cũng chẳng đi khám lại hay điều chỉnh gì.

BS.CK2 Dương Minh Tuấn - Khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai tư vấn cho bệnh nhân trong một hoạt động vì cộng đồng

Hạ đường huyết không triệu chứng nghĩa là khi đường máu xuống thấp (< 3,9 mmol/l hay 70 mg/dl) nhưng cơ thể không còn đưa ra tín hiệu cảnh báo. Về lâu dài, điều đó cực kỳ nguy hiểm.

Khi không nhận biết được cơn hạ đường huyết, bệnh nhân dễ rơi thẳng vào những tình trạng nặng như co giật, hôn mê, rối loạn nhịp tim, thậm chí tử vong trong lúc ngủ.

Không dừng lại ở đó, những lần hạ đường huyết lặp đi lặp lại, dù không có triệu chứng, vẫn âm thầm để lại hậu quả. Ở não bộ, chúng có thể gây suy giảm trí nhớ, làm bệnh nhân trở nên hay “nhớ nhớ quên quên”, giảm khả năng tập trung, thậm chí thúc đẩy quá trình sa sút trí tuệ. Ở tim mạch, hạ đường huyết kích thích hệ thần kinh giao cảm, dễ gây rối loạn nhịp, thiếu máu cơ tim và làm nặng thêm các bệnh tim mạch sẵn có.

Nhiều bệnh nhân vẫn tin rằng giữ đường máu càng thấp càng tốt, HbA1c càng thấp càng “an toàn” nhưng thật ra với người cao tuổi, mắc bệnh lâu năm, từng có hạ đường huyết, mục tiêu đường huyết cần được điều chỉnh cá thể hóa, ưu tiên sự an toàn. Không thể chỉ lo ngại đường máu cao mà xem nhẹ nguy cơ đường máu thấp!

Nếu cô/chú/anh/chị mắc ĐTĐ hoặc có người thân đang điều trị, từng có lần thấy đường máu thấp, dù không có biểu hiện gì thì tốt nhất vẫn phải trao đổi với bác sĩ để điều chỉnh lại thuốc, chế độ ăn và mục tiêu HbA1c phù hợp.