Tâm thần vì rượu

Nghiện rượu là khái niệm chỉ những người uống trên 300ml rượu 40 độ mỗi ngày, trong khoảng thời gian liên tục 10 năm. Khi đang uống rượu với mức độ và tần suất như vậy, bỗng dưng vì một lý do nào đấy mà phải ngừng uống rượu đột ngột (tự nguyện cai, bị bệnh buộc phải dừng uống rượu,…) sẽ gặp phải hội chứng cai rượu.

Ảnh minh họa

Đại tá, PGS.TS.BS Bùi Quang Huy, Trưởng khoa Tâm thần, Bệnh viện 103 cho biết: trong số 80 bệnh nhân đang điều trị tại khoa, có tới 30% là do nghiện rượu. Đáng lo ngại, độ tuổi nghiện rượu đang có xu hướng trẻ dần, hiện trung bình là 30 tuổi.

Theo BS Huy, nghiện rượu cũng giống như nghiện ma túy. Ngưng rượu lập tức cũng giống như bị cắt heroin đột ngột, nó sẽ khiến người cai rơi vào cơn mê sảng, cơ thể bị xáo trộn. Hiện tượng này gọi là hội chứng cai rượu. Đây là một rối loạn tâm thần tuyệt đối không thể xem thường.

Thông thường, các triệu chứng của hội chứng cai rượu xuất hiện sau khi giảm hoặc dừng uống rượu 12-24 giờ. Lúc này, bệnh nhân thường thèm rượu ghê gớm, đầu óc chỉ nghĩ đến rượu và tìm mọi cách để có rượu uống, không loại trừ khả năng xô xát, cướp giật từ người khác.

Khi thiếu rượu, bệnh nhân còn có biểu hiện chân tay run lẩy bẩy và buồn nôn, ăn, uống cái gì vào cũng bị nôn trừ rượu. Lúc này, họ có thể bị rối loạn thần kinh thực vật với các biểu hiện: mồ hôi đầm đìa, huyết áp tăng giảm thất thường… Cơn thèm rượu cũng khiến những người này bị mất ngủ (chỉ ngủ được 1-2 tiếng), khi ngủ hay mơ sảng, mơ ác mộng.

Đặc biệt, người mắc hội chứng cai rượu luôn sống trong tâm trạng lo lắng vô cớ thái quá. Lúc nào, họ cũng trong trạng thái kích động, sẵn sàng gây hấn với bất kỳ ai. Sau vài ngày, bệnh nhân còn có biểu hiện hoang tưởng (luôn nghĩ rằng vợ ngoại tình, có người hại mình…), có ảo thanh (nghe tiếng nói bên tai), ảo thị (nhìn thấy những hình ảnh ghê rợn trước mặt). Do đó, người mắc hội chứng cai rượu sẽ có cảm giác ghê sợ, hoảng hốt. Lúc này người ta gọi đó là loạn thần do rượu.

Nếu loạn thần do rượu diễn ra trong 2-3 ngày mà không được chữa trị kịp thời và đúng lúc sẽ dẫn tới hiện tưởng sảng rượu. Khi đó, người bệnh sẽ phải đối mặt với các hiện tượng của rối loạn cơ thể như: sung huyết da (đặc biệt là da mặt), vữa xơ mạch, tim nhịp nhanh, tăng thân nhiệt 38-39 độ C, rối loạn chức năng gan và thận. Có thể gặp viêm phổi, viêm gan, viêm tụy.

Nhiều bệnh nhân có triệu chứng co giật cục bộ hoặc toàn thân, trong ngày có thể tới 4-5 cơn và nghiện rượu càng nặng, càng lâu thì cơn co giật càng lớn và kéo dài. Tuy nhiên, theo bác sĩ Huy, tất cả những triệu chứng này sẽ biến mất ngay lập tức nếu như người bệnh được uống rượu trở lại.

Ảnh minh họa

Tỷ lệ tử vong cao

Theo BS Huy, sảng rượu là biến chứng nặng nhất do hội chứng cai rượu mang lại. “Sảng rượu chính là nguyên nhân tử vong hàng đầu trong y tế, nhiều hơn cả viêm phúc mạc hay bất kỳ bệnh dịch khủng khiếp nào. Tỉ lệ tử vong do sảng rượu là 33%, tức là có 3 người sảng rượu, nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, ít nhất 1 người sẽ tử vong. Tỉ lệ này ở viêm ruột thừa chỉ 1%, viêm tủy cấp 15%”, BS Huy cho biết.

Để điều trị, đầu tiên phải làm là giảm nhẹ triệu chứng của hội chứng cai rượu, bằng cách cho tái uống rượu. Có thể cho bệnh nhân uống rượu vang 10 độ, hoặc pha thêm 3 phần nước vào rượu, uống 50cc (khoảng 1 cốc nhỏ), uống làm 3 lần/ngày.

Sau khi đã làm ngưng hội chứng cai rượu, bệnh nhân sẽ tỉnh táo, lúc này cần phải chuyển bệnh nhân lên bệnh viện để điều trị. Tốt nhất cần điều trị tại bệnh viện tâm thần, hoặc khoa tâm thần của bệnh viện. Điều trị khoảng 5 ngày, hội chứng sẽ kết thúc. Nếu điều trị kịp thời, tỉ lệ tử vong chỉ còn khoảng 1%. Tuy nhiên, rất nhiều người đã xem nhẹ hội chứng này, dẫn tới những hậu quả đáng tiếc.

Trong cai rượu, vấn đề quan trọng là phải điều trị tái nghiện rượu. Đo đó, để tạo phản xạ sợ rượu, người bệnh có thể dùng thuốc uống hỗ trợ, song phải trong thời gian dài (khoảng 2 năm) mới có kết quả. Đặc biệt, chỉ được dùng thuốc cai rượu khi bệnh nhân đã ngưng rượu hoàn toàn, hoặc vừa mới được điều trị hội chứng cai rượu xong. Tuyệt đối không dùng thuốc cho người đang uống rượu liên tục.

Theo Thanh Thanh - Sức khỏe gia đình