Bệnh nhân nữ, 47 tuổi, tiền sử khỏe mạnh, đã phát hiện khối u ở D2 tá tràng trước đó nhưng không điều trị. Bệnh nhân vào viện vì mệt mỏi, hoa mắt chóng mặt, đi cầu phân máu - đen lượng nhiều, toàn thân da niêm nhợt nhạt, chi lạnh, mạch nhanh, huyết áp tụt, xét nghiệm máu hồng cầu và huyết sắc tố giảm nhiều.

Bệnh nhân được truyền máu cấp cứu, dùng vận mạch và làm các xét nghiệm chẩn đoán: trên hình ảnh CT ổ bụng phát hiện khối u khoảng 10cm ở D2 tá tràng, có dấu hiệu chảy máu hoạt động, nội soi phát hiện khối u ở D2 tá tràng có điểm chảy máu không thể cầm máu qua nội soi được.

Nhận định tình trạng “sốc mất máu do biến chứng chảy máu khối u ở D2 tràng, tình trạng chảy máu lớn can thiệp nội soi thất bại”, bệnh nhân nhanh chóng được hội chẩn và chỉ định phẫu thuật cắt khối tá tụy cấp cứu khẩn với tiên lượng rất khó khăn do khối u kích thước lớn, phẫu thuật phức tạp và nguy cơ rối loạn đông máu do truyền máu khối lượng lớn.

Ngay sau đó, bệnh nhân vừa được chống sốc, bù máu vừa được tiến hành phẫu thuật cắt khối tá tụy để cầm máu. Ca mổ được thực hiện thành công sau gần 4 giờ phẫu thuật, khối u khổng lồ ở D2 tá tràng nghi là u GIST được cắt bỏ và tình trạng chảy máu của bệnh nhân đã được kiểm soát hoàn toàn.

Bệnh nhân sau mổ được theo dõi và điều trị tích cực, diễn biến ổn định, không ghi nhận biến chứng và xuất viện sau 7 ngày.

Đại tá, TS.BS Trịnh Văn Thảo - Chủ nhiệm Khoa Ngoại bụng, Bệnh viện Quân y 175 cho biết, cắt khối tá tụy cấp cứu không phải là một khái niệm mới mẻ, tuy nhiên ít được mô tả trong y văn và tỷ lệ tử vong sau phẫu thuật hiện tại vẫn còn cao, khoảng từ 30-40%.

Chỉ định cắt khối tá tụy cấp cứu trong những trường hợp chấn thương nặng ở khối tá tụy (độ 5 theo WSES), hoặc những trường hợp không do chấn thương như biến chứng của khối u quanh bóng Vater như: tắc nghẽn, xuất huyết tiêu hóa hay biến chứng liên quan đến thủ thuật ERCP…

TS.BS Trịnh Văn Thảo cho biết thêm, về mặt kỹ thuật phẫu thuật cắt khối tá tụy là một phẫu thuật chuyên khoa sâu phức tạp, tỉ lệ biến chứng cao, việc thực hiện kỹ thuật này trong điều kiện cấp cứu là một bất lợi lớn do đó chỉ nên được thực hiện ở những trung tâm y tế lớn chuyên sâu, có đội ngũ phẫu thuật viên có kinh nghiệm và có điều kiện về Gây mê - Hồi sức tốt.