6 lầm tưởng phổ biến về HIV/AIDS

1. Nhiễm HIV đồng nghĩa với mắc AIDS

Đây là hiểu lầm rất phổ biến. Thực tế, HIV là virus gây suy giảm miễn dịch, còn AIDS là giai đoạn cuối, xảy ra khi hệ miễn dịch bị tổn thương nặng do HIV không được điều trị kịp thời.

Ngày nay, với điều trị kháng virus ARV đều đặn, người nhiễm HIV có thể sống khỏe mạnh lâu dài, không tiến triển sang AIDS. Đặc biệt, khi tải lượng virus đạt mức K = K (Không phát hiện = Không lây truyền), HIV không lây qua đường tình dục.

2. HIV lây qua tiếp xúc thông thường hoặc dùng chung đồ đạc

Sự thật, HIV không lây qua bắt tay, ôm hôn, ho, hắt hơi, dùng chung nhà vệ sinh, bể bơi, bát đũa, khăn tắm hay các vật dụng công cộng. Virus HIV rất yếu khi ra ngoài cơ thể và không thể tồn tại trong môi trường thông thường.

HIV chỉ lây qua 3 con đường: quan hệ tình dục không an toàn (âm đạo, hậu môn, miệng, khi tinh dịch, máu hoặc dịch tiết xâm nhập vào cơ thể; đường máu (dùng chung bơm kim tiêm, vật sắc nhọn dính máu hoặc truyền máu không an toàn); từ mẹ sang con (trong quá trình mang thai, sinh nở hoặc cho con bú).

3. Muỗi hoặc côn trùng có thể truyền HIV

Không đúng. HIV không thể sống và nhân lên trong cơ thể muỗi hay côn trùng hút máu. Khi muỗi đốt, chúng chỉ bơm nước bọt, không bơm máu của người trước đó vào cơ thể người khác. Vì vậy, muỗi không thể truyền HIV.

4. Phụ nữ nhiễm HIV chắc chắn sinh con nhiễm HIV

Khoa học đã trả lời dứt khoát: không phải. Nếu được phát hiện sớm và điều trị ARV đúng phác đồ trong thai kỳ, nguy cơ lây truyền HIV từ mẹ sang con có thể giảm xuống dưới 5%, so với 15-45% nếu không điều trị.

Xét nghiệm HIV sớm khi mang thai là bước bảo vệ quan trọng cho cả mẹ và bé.

5. Người nhiễm HIV trông rất ốm yếu, dễ nhận biết

Đây là một định kiến nguy hiểm. Người nhiễm HIV, đặc biệt khi điều trị ARV đều đặn, có thể trông hoàn toàn khỏe mạnh trong nhiều năm. Không thể nhận biết tình trạng HIV của bất kỳ ai chỉ qua vẻ bề ngoài.

Xét nghiệm HIV là cách duy nhất để biết chính xác tình trạng của mình.

6. HIV có thể chữa khỏi hoàn toàn

Hiện nay, HIV chưa thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng đã trở thành bệnh mạn tính có thể kiểm soát. Thuốc ARV giúp ức chế virus, phục hồi miễn dịch và duy trì chất lượng sống. Người nhiễm HIV có tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện có thể học tập, làm việc, lập gia đình và sống lâu dài như những người khác.

Hiểu đúng về HIV không chỉ giúp bảo vệ bản thân, mà còn là cách xóa bỏ kỳ thị và xây dựng một cộng đồng an toàn, nhân văn hơn.