Chào bác sĩ năm nay cháu 25 tuổi, giới tính nữ. Thưa bác sĩ cách đây 10 năm cháu bị lên 1 cái hạch ở cổ, gia đình có mang cháu ra Hà Nội mổ cái hạch đó sau đó điều trị bằng tia xạ. Vì lúc đó còn nhỏ da mỏng nên khi bị tia xạ lớp da hai bên cổ của cháu đã bị xơ hóa, cộng theo hai cái vai của cháu rất cứng và đau. Sau khi điều trị xong các bác sĩ cho cháu về thì 1 tuần sau cháu bị mất tuyến nước bọt, cho đến bây giờ luôn.

Đến 2014 cháu học năm cuối của đại học thì cháu nghe nói đi châm cứu sẽ làm cái vai của cháu mềm ra và sẽ có tuyến nước bọt. Thế là cháu đi châm cứu. Nhưng cái vai của cháu cũng có mềm ra chút ít nhưng châm cứu được 3 tuần thì tự nhiên cháu thấy đau đầu dữ dội không thể nào ngồi dậy được và cảm giác đau ở đầu lưỡi và nhiều từ phát âm rất khó nói.

Cháu đi khám và chụp MR tại bệnh viện thần kinh quốc tế bác sĩ ở đây nói rằng cháu bị tổn thương dây thần kinh số 12 và số 9. Rất bất tiện cho công việc của cháu và cháu cảm thấy mất tự tin trong cuộc sống.

Cháu mong bác sĩ hãy giúp cháu cách điều trị làm sao để cái lưỡi của cháu phục hồi lại bình thường như ban đầu. Cháu cám ơn bác sĩ rất nhiều.

Chào cháu!

Tổn thương dây thần kinh số IX có các triệu chứng sau đây:
- Đau dây IX: Đau vùng họng hầu, đau thành cơn, đau nhói dữ dội
- Triệu chứng kèm theo là dị cảm ở lưỡi, miệng khô, nước bọt quánh
Liệt đơn thuần vận động dây IX ít gặp, mà thường phối hợp với các dây X và XI gây liệt hầu họng , người bệnh biểu hiện nghẹn đặc sặc lỏng, mất phản xạ nôn, có dấu hiệu vén màn hầu.

Tổn thương dây thần kinh XII:
- Liệt lưỡi: Thường liệt một bên và có các biểu hiệu sau:
+Rung và teo cơ ½ lưỡi
+Đầu lưỡi lệch: khi nghỉ lệch về bênh lành, khi bệnh nhân thè lưỡi ra thì lệch về bên liệt
+Bệnh nhân không thể chủ động đưa đầu lưỡi về bên lành được
+Đường lưỡi lõm sâu có thể tạo thành đường lòng máng
- Khi lưỡi bi liệt cả hai bên:
+Lưỡi bất động
+Khó nhai nuốt và phát âm
+Teo và rung lưỡi toàn bộ

Nguyên nhân tổn thương dây thần kinh XII:
+ Liệt ngoại vi: xơ cột bên teo cơ, viêm sừng trước tuỷ sống cấp tính, rỗng tuỷ khu vực hành não, nhuyễn não, chấn thương, bệnh Paget, lao màng não vùng nền các u vùng sau mũi.
+ Liệt trung ương: hội chứng giả hành não, nhồi máu não vùng nắp cả hai bên bán cầu gây liệt môi, lưỡi, hầu không teo cơ không rung giật cơ.
Như vậy cháu đã đi chụp MRI và khán ở khoa thần kinh BV quốc tế và được kết luận là bị tổn thương dây thần kinh số IX và XII. Bệnh của cháu bác nghĩ rất có thể liên quan đến cách đây 10 năm cháu mổ hạch cổ và xạ trị.

Bệnh tổn thương dây IX và XII thuộc chuyên khoa thần kinh điều trị. Vấn đề điều trị không hề đơn giản phải được khám và chỉ định thuốc và theo dõi của Bác sĩ chuên khoa thần kinh hết sức chặt chẽ. Cháu không thể tự mua thuốc và tự điều trị được. Vì thế cháu có thể đến khoa thần kinh BV quốc tế nơi cháu đã chụp phim và khám bệnh để xin ý kiến về cách thức điều trị bệnh của cháu nhé.