"Nghiện thuốc" định nghĩa như thế nào?

Câu hỏi

Bác sĩ ơi, cháu nghe nói các loại thuốc điều trị bệnh thần kinh và bệnh tâm thần nếu uống lâu ngày sẽ gây nghiện thuốc. "Nghiện thuốc" là sao cháu không hiểu lắm. Nghiện thuốc có phải là khi uống 1 loại thuốc nào đó thì phải uống loại đó suốt đời không bỏ được có phải vậy không bác sĩ?

Trả lời

BS.CK1 Cao Thị Lan Hương

Bác sĩ - Bệnh viện Trưng Vương

Ảnh minh họa - Nguồn Internet

Chào bạn,

Nghiện thuốc, theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế giới, là tình trạng cơ thể không hoạt động được bình thường nếu thiếu loại thuốc hoặc dược chất mà nó đã quen. Người bệnh cảm thấy cần phải tiếp tục sử dụng loại thuốc này vì nếu ngưng dùng, họ sẽ thấy khó chịu, thiếu hụt hoặc cảm thấy bệnh có thể đột biến trở lại. Chẳng hạn, người nghiện thuốc nhuận tràng nếu cắt thuốc sẽ bị táo bón nặng hơn; việc cắt thuốc co mạch chữa viêm mũi có thể khiến bệnh tái phát nặng hơn, người nghiện thuốc ngủ nếu không dùng nữa sẽ không tài nào nhắm mắt được...

Một số biểu hiện nghiện thuốc:

- Có những biểu hiện tâm thần kinh: Người bệnh có một khoái cảm nhẹ nhàng yên bình hoặc có cảm giác bạo lực.

- Có hình thái vật thể của nghiện: Khi bị cắt thuốc, bệnh nhân thấy bồi hồi, bứt rứt mất ngủ, lo âu, hoảng sợ, suy nhược, đôi khi bị ảo giác, rối loạn trong cách cư xử với người khác, rối loạn tiêu hóa (như tăng tiết nước bọt, đi lỏng, nôn, đau bụng), đau đầu, đau cơ, chuột rút, rối loạn vận mạch (mặt khi đỏ khi xanh tái), huyết áp không ổn định, tim đập nhanh, chảy nước mắt, rối loạn nổi da gà.

Một số thuốc dễ gây nghiện:

- Thuốc kích thích: Chẳng hạn như cocaine, thường được dùng như một yếu tố kích thích thực thể và tâm lý, làm dễ chịu, khoái cảm. Sử dụng qua đường mũi, uống hoặc hít qua phổi hoặc tiêm tĩnh mạch.

- Các chất gây ngủ và an thần: Cần thận trọng khi sử dụng những chất benzodiazepin an thần vì với liều cao, nó gây nghiện, suy giảm hô hấp, dẫn đến chết người.

Để tránh nghiện thuốc, những người phải chữa bệnh dài ngày nên:

- Kết hợp chặt chẽ với thầy thuốc, cho biết phản ứng của các thứ thuốc đã dùng.

- Tránh tự mua lấy thuốc rồi dùng theo sở thích cá nhân.

- Quyết tâm giữ gìn không để nghiện thuốc, nên nhớ rằng nghiện thuốc rất có hại cho cơ thể.

- Tránh những thứ thuốc có tác dụng gây khoái cảm nhiều hơn là tác dụng chữa bệnh vì thuốc gây khoái cảm rất dễ bị quen và nghiện.

Như vậy, việc nghiện thuốc không chỉ xảy ra ở nhóm thuốc điều trị bệnh thần kinh và bệnh tâm thần, và việc nghiện thuốc hoàn toàn không đồng nghĩa với việc "phải uống loại đó suốt đời không bỏ được" vì điều này còn phụ thuộc vào việc bệnh đó chữa trị ra sao, như bệnh tăng huyết áp thì người bệnh cũng phải uống thuốc hạ áp kéo dài, gần như suốt đời không bỏ được nhưng không thể gọi là nghiện thuốc huyết áp được.

Thân mến.