Giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng giãn bất thường của hệ thống các tĩnh mạch dây thừng tinh ở nam giới.

Tình trạng giãn tĩnh mạch dễ xảy ra ở tinh hoàn bên trái hơn bên phải và có 6 đến 8% nam giới mắc phải tình trạng này. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng dẫn đến hiếm muộn. Trên thực tế, có đến 85% đàn ông trưởng thành bị tình trạng giãn tĩnh mạch trên tinh hoàn mà không liên quan đến bệnh vô sinh.

Tình trạng này thường là bẩm sinh, tuy nhiên lại khó phát hiện ở độ tuổi đi học mà chủ yếu chỉ được chẩn đoán khi nam giới đã trưởng thành. Giãn tĩnh mạch xảy ra khi máu trong các tĩnh mạch này không di chuyển về tim mà lại di chuyển đến các chỗ thấp.

Trường hợp giãn tĩnh mạch gây vô sinh là do tình trạng này làm giảm khả năng di động của tinh trùng. Đây cũng là trường hợp vô sinh, hiếm muộn phổ biến nhất mà tình trạng này gây ra. Khoảng 90% trường hợp giãn tĩnh mạch thừng tinh có tinh trùng di động kém, 65% trường hợp nam giới có lượng tinh trùng ít hơn 20 triệu/ml.

Tình trạng giãn tĩnh mạch cũng thường đi kèm với những vấn đề như biến dạng tinh trùng, giảm kích thước tinh hoàn, số lượng tinh trùng chưa trưởng thành cao…