BS.CK2 Nguyễn Vĩnh Phước - Trưởng khoa Tai mũi họng Bệnh viện Thống Nhất

NỘI DUNG BUỔI TƯ VẤN

Đầu tiên, xin BS cho biết viêm xoang được chia thành mấy kiểu/loại, trong đó kiểu/loại nào dễ tái phát nhất ạ?

Để dễ hiểu, tôi tạm chia viêm xoang thành 2 thể chính: viêm xoang cấp và viêm xoang mạn tính. Ngoài ra, còn 1 thể nữa là thể bán cấp. Thể viêm xoang mạn tính có thời gian diễn tiến bệnh kéo dài, còn thời gian diễn ra bệnh ngắn hơn, có biểu hiện tức thì được gọi là viêm xoang cấp.

Về viêm xoang cấp hay mạn tính còn phụ thuộc vào một vài yếu tố khác như cơ địa, chẳng hạn như cơ địa dị ứng, dễ bị kích thích bởi các tác nhân không mong muốn của cơ thể và cơ thể sẽ phản ứng lại. Như vậy, nếu có kèm theo cơ địa dị ứng thì đó là một trong những yếu tố rất dễ làm tái phát bệnh viêm xoang. Ngoài ra, yếu tố ảnh hưởng bên ngoài cũng là một trong những yếu tố rất quan trọng chẳng hạn như thời tiết, môi trường xung quanh gần nơi có bụi bặm, hoá chất nhiều. Chẳng hạn như TPHCM thường có các công trình thi công, đào đường, lắp cống, bãi rác,...

Có dấu hiệu nào để bệnh nhân có thể tự phân biệt mình bị viêm xoang hay viêm đường hô hấp không, thưa BS?

Khi nhắc đến viêm đường hô hấp, người ta thường phân biệt viêm đường hô hấp dưới và viêm đường hô hấp trên. Về nguyên tắc viêm xoang sẽ liên quan đến viêm đường hô hấp trên. Nếu như nói đơn thuần, viêm mũi xoang là viêm đường hô hấp trên.

Nói chung, bệnh nhân có thể tự chẩn đoán viêm mũi xoang như có các triệu chứng chảy mũi, nghẹt mũi, ngứa mũi, đau đầu,...

Khi trời lạnh, cuốn mũi ở trong sẽ nở ra để làm ấm không khí và dẫn đến tình trạng nghẹt mũi hoặc làm tắc nghẽn một số đường dẫn trong xoang đi ra mũi - đây cũng là một trong những yếu tố tác động gây nên bệnh viêm xoang

Bình thường, bệnh viêm xoang khiến mọi người khó chịu rồi. Nhờ BS giải thích vì sao trong mùa lạnh, các triệu chứng của viêm xoang lại càng nặng hơn vậy ạ?

Thời điểm cận Tết là giai đoạn tiết trời thường trở lạnh, đồng thời cũng là thời điểm của trăm hoa đua nở. Đây cũng là lý do của bụi/ phấn hoa và hương thơm từ hoa ảnh hưởng đến người bệnh viêm xoang. Vì có người có thể chịu được bụi/ phấn hoa, tuy nhiên cũng có người có những phản ứng khi tiếp xúc như hắt hơi, chảy mũi, ngứa mũi, thậm chí có người lên cơn hen do co thắt phế quản.

Ngoài yếu tố bụi/ phấn hoa và mùi hương của hoa thì một số người sẽ bị dị ứng bởi thời tiết lạnh. Ngoài ra, lạnh sẽ làm cho hệ thống mũi xoang hoạt động tối đa hơn.

Theo nguyên tắc, không khí đi qua mũi phải được làm ấm. Do vậy khi trời lạnh, cuốn mũi ở trong sẽ nở ra để làm ấm không khí và dẫn đến tình trạng nghẹt mũi hoặc làm tắc nghẽn một số đường dẫn trong xoang đi ra mũi - đây cũng là một trong những yếu tố tác động gây nên bệnh viêm xoang.

Nhiều người sử dụng dầu để làm nóng mũi thì có ảnh hưởng đến sức khoẻ, đặc biệt là người bị viêm xoang không?

Dầu gió nếu chúng ta biết sử dụng cũng là một phương pháp trị liệu tốt cho đường mũi - họng. Nhưng nếu không sử dụng đúng có thể làm cho bệnh nặng hơn. Chẳng hạn ở người lớn tuổi, trẻ con được sử dụng tinh dầu, đặc biệt là tinh dầu bạc hà có thể ức chế hô hấp. Vì vậy, hãy cẩn thận và có thể sử dụng một số loại dầu khác thay thế như dầu khuynh diệp nhưng không nên sử dụng với hàm lượng cao, làm ức chế hệ thống lông chuyển - những sợi lông có tác dụng dịch chuyển dịch nhầy từ trong xoang đi ra ngoài mũi và từ ngoài mũi ra sau họng ngưng trệ. Và như vậy làm cho vận động không tốt, không có lợi.

Nhờ BS cho biết có những phương pháp nào để giảm bớt khó chịu do viêm xoang trong mùa lạnh?

Có rất nhiều cách giúp giảm bớt triệu chứng khó chịu do viêm xoang trong mùa lạnh như giữ ấm cơ thể. Nếu như chúng ta cần ra đường trong mùa lạnh, hãy dùng khăn quấn cổ, vừa thời trang mà còn giữ ấm cho cơ thể. Và có thể sử dụng những áo khoác, nón để giữ ấm cơ thể, thậm chí có thể sử dụng áo khoác giả lông nhưng hãy lưu ý nếu bạn bị dị ứng với những đồ dùng bằng lông. Nếu buộc phải đến những nơi có thời tiết lạnh, bạn nên đeo khẩu trang để bảo vệ hệ hô hấp.

Khi nào thì bệnh nhân viêm xoang cần dùng đến kháng sinh, thưa BS? Viêm xoang là bệnh dễ tái phát, nếu dùng kháng sinh có sợ bị lờn thuốc không ạ?

Không phải viêm xoang nào cũng cần sử dụng đến kháng sinh, bởi vì nếu lạm dụng kháng sinh sẽ dẫn đến lờn thuốc, vi khuẩn sẽ đề kháng với kháng sinh. Do vậy, một trong những chỉ dấu buộc bệnh nhân phải sử dụng kháng sinh là chuyển biến của dịch mũi đang từ rất trong chuyển thành màu đục, thậm chí có thể chuyển sang màu vàng hoặc màu xanh, lúc này có thể nghi ngờ rằng chúng ta đã bị nhiễm khuẩn vùng mũi xoang.

Nhưng trước khi sử dụng kháng sinh, bệnh nhân phải được thăm khám bởi bác sĩ thì sẽ được chỉ định kháng sinh nào phù hợp cho khu vực mũi và khu vực xoang. Nếu sử dụng không đúng kháng sinh, không những không mang lại hiệu quả và kháng sinh đó đến thời điểm cần sử dụng sẽ không còn giá trị nữa.

~~~~~~~

Những chia sẻ của BS.CK2 Nguyễn Vĩnh Phước - Trưởng khoa Tai mũi họng, Bệnh viện Thống Nhất đã giúp bạn đọc có thêm thông tin ... Thay mặt bạn đọc, xin chân thành cảm ơn bác sĩ!.

Hồng Nhung - Minh Khuê
Ảnh: Trung Úy, Hoàng Long