T.T.A. (19 tuổi, trú tại Hà Nội) là con cả trong gia đình, học xong lớp 12 đi bán quần áo. 2 năm trước, cô đột nhiên vui vẻ quá mức như có rất nhiều năng lượng, làm việc không biết mệt mỏi, hay cười nói, bắt chuyện với mọi người, thích giúp đỡ người khác như quét rác trong trường. Bệnh nhân ngủ ít, tăng mua sắm vượt quá khả năng chi tiêu.

Sau đó, A. lại rơi vào trang thái buồn bã, chán nản, bi quan, không còn thiết tha làm việc, mua sắm. Bệnh nhân không tập trung nghe giảng, ăn kém ngon, sụt cân, suy nghĩ nhiều, mất ngủ, lo lắng tương lai ảm đạm, thường nghĩ đến kết thúc cuộc sống. 

Tuy nhiên, những biểu hiện lạ này xuất hiện tần suất khoảng 1 - 2 tháng rồi biến mất nên cô không đi khám.

3 tuần trước khi nhập viện, cô lại xuất hiện triệu chứng tương tự, đặc biệt là tăng ham muốn tình dục, thậm chí quan hệ tình dục với nhiều người. Cùng thời gian này, cô nảy ra nhiều ý tưởng kinh doanh buôn bán không thực tế, như dự định mở công ty buôn bán xuyên quốc gia.

Người nhà nhận thấy con gái có dấu hiệu bất ổn nên đưa vào Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, bác sĩ khám chẩn đoán bị rối loạn cảm xúc lưỡng cực. Bệnh nhân hiện ở giai đoạn hưng cảm và có triệu chứng loạn thần, nhập viện điều trị.

BS Ngô Tuấn Khiêm - Phòng Rối loạn cảm xúc, Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, sau 15 ngày kết hợp điều trị dùng thuốc và trị liệu tâm lý, bệnh nhân giảm hưng phấn, cảm xúc ổn định hơn, hết hoang tưởng, ăn ngủ bình thường và hợp tác điều trị.

Theo BS.CK2 Nguyễn Thị Ái Vân - Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, rối loạn cảm xúc lưỡng cực có thể do gene di truyền, biến đổi hình ảnh học của não bộ và các yếu tố tâm lý xã hội. 

Bệnh nhân có thể gặp căng thẳng trong cuộc sống. Đây là yếu tố kích hoạt giai đoạn hưng cảm hoặc trầm cảm ở người có nguy cơ cao như mất người thân, ly hôn, mất việc.

Các thay đổi trong nhịp sinh học như thiếu ngủ hoặc làm việc theo ca có thể dẫn đến mất cân bằng hóa học trong não, làm tăng nguy cơ các giai đoạn hưng cảm hoặc trầm cảm. Người bệnh có thể trở nặng nếu thiếu sự hỗ trợ từ gia đình và bạn bè.

Dấu hiệu nhận biết bệnh rối loạn cảm xúc lưỡng cực

- Khí sắc tăng: biểu hiện phấn khích và vui sướng quá mức.

- Vui vẻ quá đà: người bệnh có thái độ vui vẻ, hân hoan với bất kỳ sự vật, hiện tượng nào xảy ra xung quanh. Họ thường ca hát, đọc thơ, diễn kịch một cách say sưa mà không cần biết người xung quanh có muốn thưởng thức hay không. Nếu bị phản đối, họ có thể chuyển thái độ nhanh chóng từ vui vẻ sang nổi cáu và gây sự với người khác. 

- Giảm nhu cầu ngủ: thức dậy sớm hơn bình thường vài giờ nhưng không thấy mệt mỏi, có thể thức vài ngày.

- Nói nhiều, nói nhanh: người bệnh nói to, nhanh và không ngừng về mọi chủ đề với ngôn ngữ đùa cợt, chơi chữ để mua vui.

- Ngoài ra, người bệnh còn các dấu hiệu như tư duy phi tán, mất khả năng tập trung chú ý, can thiệp vào mọi việc xung quanh, gây ồn ào, di chuyển đồ đạc trong phòng. Tăng nhu cầu mua sắm vượt quá khả năng chi trả; có tính tự cao, xây dựng ý tưởng kinh doanh phi thực tế, thậm chí hoang tưởng gây ra tổn thất tài chính. 

- Người bệnh rối loạn lượng cực còn tăng ham muốn tình dục. Vì vậy, họ có thể dễ dàng nhận lời quan hệ với những người không quen biết.

BS.CK2 Nguyễn Thị Ái Vân cho biết, rối loạn lưỡng cực để lại hậu quả xấu cho bệnh nhân và gia đình, bạn bè và các mối quan hệ xã hội của họ nên cần có chiến lược điều trị hiệu quả. Việc can thiệp sớm có khả năng thay đổi tiến trình của bệnh. Vì vậy, bác sĩ khuyến cáo nếu có các dấu hiệu trên, người bệnh cần được khám sức khỏe tâm thần sớm.