Vắc xin bạch hầu: Ai nên tiêm, lịch tiêm thế nào?

ThS.BS Nguyễn Hiền Minh - Phó trưởng đơn vị Tiêm chủng Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM cho biết, quan niệm chỉ tiêm vắc xin phòng bệnh bạch hầu cho trẻ em là không đúng. Người lớn cần tiêm nhắc vắc xin mỗi 10 năm để tránh xuất hiện ca bệnh ở người lớn do lượng kháng thể giảm dần, không đủ bảo vệ và suy giảm miễn dịch cộng đồng, gây nguy cơ bùng phát dịch bệnh.

1. Tiêm chủng bạch hầu cho trẻ em

Theo Thông tư số 10/2024/TT-BYT ký ngày 13 tháng 6 năm 2024, bệnh bạch hầu được đưa vào danh mục bệnh truyền nhiễm bắt buộc phải sử dụng vắc xin cho trẻ em khi đủ 2 tháng tuổi. Cụ thể, lịch tiêm vắc xin phối hợp chứa thành phần bạch hầu cho trẻ em như sau:

- Lần 1: Tiêm khi trẻ đủ 2 tháng tuổi

- Lần 2: Ít nhất một tháng sau lần 1

- Lần 3: Ít nhất một tháng sau lần 2

- Mũi nhắc lại (Lần 4): Tiêm khi trẻ 18 tháng tuổi

- Mũi nhắc lại giảm liều: Khi trẻ đủ 7 tuổi để duy trì miễn dịch lâu dài

Phụ huynh có thể lựa chọn giữa vắc xin miễn phí theo chương trình tiêm chủng quốc gia hoặc tiêm vắc xin dịch vụ.

2. Tiêm chủng bạch hầu cho người Lớn

Đối với người lớn chưa được tiêm chủng hoặc không nhớ tiền sử tiêm chủng, cần tiêm các mũi cơ bản như sau:

- Mũi thứ 1: Tiêm càng sớm càng tốt.

- Mũi thứ 2: Tiêm cách mũi thứ 1 tối thiểu 4 tuần.

- Mũi thứ 3: Tiêm cách mũi thứ 2 tối thiểu 6 tháng.

- Mũi nhắc lại: Có thể tiêm cách nhau mỗi 10 năm.

Vắc xin phòng bạch hầu có thể tiêm cho tất cả người lớn không giới hạn độ tuổi, miễn là đạt các yêu cầu về khám sàng lọc trước tiêm chủng.

Hiện nay, Hội Y học Dự phòng Việt Nam, WHO và CDC Hoa Kỳ khuyến cáo tiêm vắc xin Bạch hầu - Ho gà - Uốn ván (TDAP) cho phụ nữ mang thai từ 27 - 36 tuần thai để bảo vệ mẹ và bé.

3. Hiệu quả và tác dụng phụ

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hiệu quả phòng bệnh bạch hầu ở các quốc gia khi tiêm đủ liều vắc xin là rất cao, đạt từ 96,9% đến 98,2%.

Các triệu chứng tại chỗ sau tiêm ở người lớn thường là đau tại chỗ tiêm (62 - 94%), nhưng không có báo cáo nào về tình trạng đau dữ dội; đỏ và sưng tấy có đường kính từ 5cm trở lên khoảng 13%.

Các triệu chứng chung thường gặp là đau đầu và mệt mỏi (20 - 50%), có thể sốt nhẹ nhưng không vượt quá 39˚C. Không có tác dụng phụ nghiêm trọng nào được báo cáo.