TS.BS Trương Hoàng Minh: Khi nào nên đặt thể hang nhân tạo?

Tuần qua, 2 ca phẫu thuật đặt thể hang nhân tạo đầu tiên tại Việt Nam được Bệnh viện Nhân dân 115 thực hiện thành công đã mang lại hi vọng mới cho nhiều bệnh nhân nam bị rối loạn cương dương.

TS.BS Trương Hoàng Minh - Trưởng khoa Ngoại niệu - ghép thận, Bệnh viện Nhân dân 115, phẫu thuật viên chính của 2 ca mổ này sẽ "lên sóng" để giải đáp cặn kẽ với các quý anh, quý ông các thắc mắc: khi nào nên đặt thể hang nhân tạo? sau phẫu thuật bao lâu sẽ quan hệ được? liệu thể hang nhân tạo có bị hỏng hóc giữa chừng hay không?...

Chương trình do Cổng thông tin Tư vấn sức khỏe AloBacsi.vn và Bệnh viện Nhân dân 115 phối hợp thực hiện.

NỘI DUNG TƯ VẤN

1. Tuần qua, 2 ca phẫu thuật đặt thể hang nhân tạo đầu tiên tại Việt Nam được Bệnh viện Nhân dân 115 thực hiện thành công đã mang lại hi vọng mới cho nhiều bệnh nhân nam bị rối loạn cương dương. Xin BS cho biết cơ chế hoạt động của thiết bị này ạ?

Ngày 3/7/2019, Bệnh viện Nhân dân 115 đã thực hiện 2 ca đầu tiên và theo như được biết đây là 2 ca đầu tiên tại Việt Nam điều trị rối loạn cương dương mức độ nặng, tức là ở giai đoạn liệt dương.

Trong nguyên tắc của châu Âu cũng như của Mỹ điều trị rối loạn cương dương có 3 bước:

- Hướng dẫn lối sống cho bệnh nhân, sử dụng thuốc điều trị ức chế men PDE5, sử dụng biện pháp cơ học như hút chân không, dùng ống đặt vào dương vật và dùng áp nội tâm hút để đưa máu vào dương vật hoặc dùng sóng xung kích cường độ thấp để điều trị rối loạn cương dương.

- Nếu vẫn không thành công, người ta sẽ dùng thuốc Papaverin, Prostaglandin tiêm vào thể hang để tạo cương dương vật.

- Nếu như hai bước trên đều thất bại, lâu nay tại Việt Nam cũng chỉ mới dừng ở bước 2, thường là người bệnh sẽ phải chấp nhận bệnh lý của mình.

Bệnh viện Nhân Dân 115 đã chuẩn bị cho ca mổ này từ rất lâu, đã 2 năm, chúng tôi nhận đề cương nghiên cứu cho cán bộ đào tạo tại nước ngoài và mời những vị giáo sư từ nước ngoài đến tập huấn…

Sau khi các bác sĩ đã được tập huấn tại bang Minesota - Mỹ về kỹ thuật đặt thể hang nhân tạo, vừa qua với sự phối hợp với bác sĩ đến từ Hàn Quốc, Mỹ và Nhật Bản, chúng tôi đã thành công bước đầu với 2 ca đặt thể hang nhân tạo đang được theo dõi trên báo chí cũng như truyền hình.

Chúng ta hiểu nôm na cơ chế của đặt thể hang nhân tạo có 3 bộ phận:

- Cylinder như 2 ống tuýp đặt vào bên trong lòng thể hang

- Bộ phận có bầu chứa dung dịch, sử dụng nước muối sinh lý bình thường, có dung tích 75-125 CC, tùy theo kích thước thể hang.

- Bộ phận bơm, đây bộ phận rất quan trọng, có nhiệm vụ bơm dung dịch nước muối sinh lý từ bầu chứa vào thể hang giúp cương cứng, gần giống sinh lý cương của người bình thường.

Sinh lý cương của dương vật là quá trình chứa máu vào thể hang, khép lại tĩnh mạch để máu không trở về để tuần hoàn, từ từ làm cho thể hang cương cứng lên. Đến khi được thỏa mãn thì gom về làm cho máu trở về tuần hoàn.

Thể hang nhân tạo cũng gần giống cơ chế sinh lý cương của người bình thường, bơm dung dịch không phải máu mà 1 nước muối sinh lý bình thường (cũng có thể là nước cất) từ bầu chứa vào trong thể hang, làm cho thể hang căng lên.

Chúng ta thử hình dung giống như ống nước bịt 1 đầu và bơm nước vào thì ống nước sẽ bật thẳng ra và căng lên, khi xả nước ra thì ống sẽ xẹp và mềm lại. Thể hang nhân tạo cũng giống như vậy.

Khi có nhu cầu, người bệnh chỉ cần bấm vào nút và bộ phận bơm sẽ làm cho thể hang nhân tạo căng lên. Khi đã thỏa mãn, người bệnh bấm nút lần nữa thì hệ thống sẽ bơm dung dịch ngược từ thể hang nhân tạo trở về bầu.

Cả 3 hệ thống đều đặt trong cơ thể, thể hang nhân tạo nằm trong lòng thể hang thật của nam giới. Bầu chứa dịch sẽ được đặt phía sau xương mu, trước bàng quang. Bơm là bộ phận điều khiển sẽ được đặt ngay dưới bìu. Bìu là tổ chức khá lỏng lẻo và chúng ta có thể sờ thấy 2 tinh hoàn thì khi đặt thêm hệ thống nằm dưới 2 tinh hoàn, người bệnh sẽ dễ dàng sờ thấy vị trí của bơm.

Đương nhiên, cần có buổi tập huấn để bệnh nhân biết được đâu là vị trí bơm để làm cương và vị trí nào ấn nút để xả hết cương.

Hệ thống bơm. Ảnh minh họa - Nguồn Internet

2. Phương pháp này có thể áp dụng với những trường hợp nào ạ? Nếu một bệnh nhân chưa trải qua các phương pháp điều trị trước đó như dùng thuốc uống, chích vào thể hang, dùng sóng xung kích cường độ thấp… nhưng có nguyện vọng đặt thể hang nhân tạo luôn thì có được không, thưa BS?

Trong chỉ định, đặt thể hang nhân tạo là đã dùng đến bước 3, tức là không dùng bước 1 và 2 hoặc sử dụng bước 1 và 2 thất bại.

Mặc dù thể hang nhân tạo đặt vào cơ thể nhưng đó là dữ liệu không phải của chính cơ thể con người nên có những trường hợp cơ thể phản ứng với dữ liệu nhưng với tỷ lệ thấp. Ngoài ra còn có những biến chứng như nhiễm trùng, lộ thể hang, hỏng hóc về mặt cơ học, xì dịch…

Khi bị rối loạn cương, nên dùng phương pháp đơn giản trước, phải đánh giá nguyên nhân rối loạn cương, thay đổi lối sống, luyện tập thể dục, điều chỉnh chế độ ăn uống… nếu chữa trị được thì không cần sử dụng đến thuốc hoặc phương pháp khác.

Khi bệnh nhân đã không thể đáp ứng được những phương pháp trên thì mới cần đến bước 3 là đặt thể hang nhân tạo.

Hiệu quả của đặt thể hang nhân tạo giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho:

- Bệnh nhân rối loạn cương dương không đáp ứng điều trị bước 1 và bước 2

- Bệnh cong dương vật do xơ hóa thể hang (Peyronie's disease) biến dạng gây rối loạn cương nghiêm trọng

- Xơ hóa thể hang

- Sau cương cứng dương vật không đáp ứng với điều trị nội khoa (Post priapism)

- Tạo hình dương vật (phalloplasty) sau phẫu thuật thể hang và chuyển giới

- Những trường hợp bệnh nhân bị liệt dương sau đột quỵ, chấn thương tủy sống (không có nhiễm trùng) trên người trẻ nhằm duy trì hạnh phúc gia đình

3. Xin hỏi BS, trường hợp dương vật bị cong, không thẳng được ngay cả khi cương thì có đặt thể hang nhân tạo được không? Sau khi đặt có cải thiện được tình trạng bị cong không ạ?

Một trong những chỉ định có ý nghĩa đối với cong dương vật hoặc xơ hóa thể hang là đặt thể hang nhân tạo. Đây là một trong những nguyên nhân gây rối loạn cương và đáp ứng thuốc rất kém, trong y khoa đây là chỉ định rất quan trọng. Sự cải thiện sau khi đặt thể hang nhân tạo rất ngoạn mục.

Khi đặt thể hang nhân tạo với trường hợp này, trong quá trình phẫu thuật sẽ đồng thời chỉnh sửa dương vật, khi đặt thể hang sẽ có bộ nong làm cho dương vật thẳng ra, sau đó mới đặt thể hang vào. Khi cương thể hang sẽ chỉnh sửa được dương vật cong vẹo hoặc xơ hóa.

4. BS có thể cho biết thể hang nhân tạo làm bằng chất liệu gì? Kích thước như thế nào? Nó có gây dị ứng hay bị bào mòn, bị xơ cứng nếu dùng lâu năm không ạ?

Thể hang nhân tạo thường dùng chất liệu polyetilen, được tráng bằng lớp silicon bên ngoài nên tỷ lệ dị ứng với cơ thể rất thấp, cũng giống như chị em phụ nữ đặt túi ngực hoặc những phụ kiện bằng silicon. Tuy nhiên vẫn có trường hợp phình thể hang sau khi dùng một thời gian. Hiện nay có rất nhiều hãng sản xuất thể hang nhân tạo này như Mỹ, Ý, Ấn Độ… với chất lượng khác nhau.

Đứng về mặt tự nhiên, tất cả những dị vật đưa vào cơ thể đều có nguy cơ phản ứng với dị nguyên đó, và phải thải loại nhưng tỷ lệ rất thấp, không đáng lo ngại. Khi thể hang nhân tạo mang tính chất loại thải thì bắt buộc gỡ bỏ.

5. Nhờ BS mô tả lại quá trình diễn ra một ca phẫu thuật đặt thể hang nhân tạo ạ?

Vừa rồi, bệnh viện Nhân Dân 115 thực hiện 2 ca đặt thể hang nhân tạo trong 1 buổi sáng. Đầu tiên cần có bước thẩm định, tư vấn bệnh nhân, chuẩn bị bệnh nhân. Những bệnh nhân này đều thất bại với các phương pháp hiện nay, và nếu không đặt thể hang nhân tạo này thì bệnh nhân phải chấp nhận sống chung với bệnh.

Sau khi thẩm định, chúng tôi tư vấn và đưa ra tỷ lệ biến chứng để bệnh nhân nắm được. Hướng dẫn cho bệnh nhân sau khi đặt thể hang nhân tạo, sử dụng như thế nào. Sau khi được tư vấn, bệnh nhân đồng ý thực hiện phẫu thuật.

Để chuẩn bị cho cuộc phẫu thuật, cần có ekip phẫu thuật gồm bác sĩ, điều dưỡng trong cuộc mổ và điều dưỡng phòng ngoài chăm sóc bệnh nhân sau phẫu thuật. Cuộc phẫu thuật diễn ra trong vòng 50 phút.

Bệnh nhân có thể lựa chọn gây mê hoặc gây tê tủy sống. Chúng tôi vệ sinh bộ phận sinh dục bằng chất liệu có thể là ancol hoặc dung dịch sát khuẩn. Sau đó chúng tôi trải khăn để lộ vùng mổ, đường rạch mổ chỉ dài 2cm ngay dưới gốc dương vật và bìu nên mổ xong sẽ có sẹo nhưng gần như không thấy.

Chúng tôi đặt ống nước tiểu trước để nhận định được thể hang, mở thể hang và sử dụng dụng cụ nong thể hang. Khi sử dụng chúng tôi phải đo kích thước thể hang, dùng dụng cụ ngắn hơn, nhỏ hơn, nguyên tắc bao giờ cũng phải ngắn hơn khoảng 2cm để khi cương thể hang không bị kích thích vào đầu dương vật, đó chính là nguy cơ lộ thể hang. Cách đo rất đơn giản, từ vị trí thể hang đưa dụng cụ lên đầu dương vật và một đầu xuống dưới đo chiều dài.

Sau khi nong thể hang, bơm dung dịch nước muối sinh lý có pha kháng sinh để bảo đảm vô trùng. Tiếp theo đặt túi ở mặt sau xương mu, tùy theo kích thước thể hang mà đặt túi chứa tương ứng. Sau đó tạo khoang dưới bìu để đặt bơm rồi nối 3 điểm lại với nhau bắng hệ thống ống có đầu nối.

TS.BS Trương Hoàng Minh - Trưởng khoa Ngoại niệu - ghép thận, Bệnh viện Nhân dân 115

Tiếp đến, chúng ta thử bấm nút dưới bìu làm cho dương vật cương lên để kiểm tra hệ thống thể hang nhân tạo. Cuối cùng khâu lại vết mổ và cuộc phẫu thuật kết thúc.

Bệnh nhân nằm trong phòng mổ 2-3 giờ và trở về phòng. Trước khi đóng cần có dẫn lưu, thông những tụ máu bầm và ống thông tiểu sẽ được rút ra vào ngày hôm sau. Bệnh nhân sẽ được xuất viện 2 ngày sau mổ. Sau khi về nhà, bệnh nhân vẫn tiếp tục uống kháng sinh trong vòng 5-7 ngày và sau đó cắt chỉ.

Sau 5 ngày mổ, bệnh nhân nên hạn chế việc tắm rửa. Sau khi cắt chỉ thì bệnh nhân mới vệ sinh, tắm rửa bình thường.

6. Sau ca phẫu thuật bao lâu thì bệnh nhân có thể sinh hoạt tình dục bình thường? Những ngày đầu, việc đi tiểu có gặp khó chịu gì không ạ?

Hệ thống muốn hoạt động cần 6-8 tuần, bệnh nhân mới có thể sinh hoạt tình dục, vì khi mới mổ mà bệnh nhân hoạt động có thể gây nguy cơ phù nề.

Bệnh nhân khi mổ được đặt ống thông tiểu và thường được rút trong vòng 1-2 ngày thì sau đó có thể đi tiểu bình thường. Tuy nhiên có điều chúng ta nên chú ý, khi bệnh nhân đi tiểu, không nên để dung tích trong thể hang bị cương mà phải để giảm xuống 20%.

Nếu bệnh nhân gặp trường hợp khó tiểu, cần cho bệnh nhân uống những loại thuốc được bác sĩ kê toa để nở đường tiểu, bệnh nhân sẽ đi dễ dàng hơn.

7. Bệnh nhân có nguy cơ nhiễm trùng sau mổ không ạ? Nhờ BS hướng dẫn cách nhận biết dấu hiệu bị nhiễm trùng? Ngoài nhiễm trùng thì có thể có biến chứng nào nữa không ạ?

Nhiễm trùng là một trong những biến chứng đáng sợ khi đặt thể hang nhân tạo. Để đề phòng, chúng ta cần có sự chuẩn bị từ khâu vệ sinh bệnh nhân trước khi mổ, cần vệ sinh bộ phận sinh dục, cạo lông, tắm rửa bằng xà phòng tiệt trùng.

Tại phòng mổ, bác sĩ thực hiện rửa bộ phận sinh dục 2-3 lần. Đồng thời phải sử dụng kháng sinh dự phòng + kháng sinh tại chỗ. Trong quá trình làm, bác sĩ liên tục xối rửa dụng cụ bằng dung dịch có kháng sinh để đề phòng nhiễm trùng. Hiện nay trong y văn, có 1,8-2% nguy cơ nhiễm trùng, chia làm 2 loại:

- Nhiễm trùng do vết mổ, có thể điều trị được, sử dụng kháng sinh, thay băng và vệ sinh vùng mổ thì sẽ tự lành.

- Nhiễm trùng nguyên nhân từ thể hang thường không điều trị được, cần gỡ bỏ thể hang nhân tạo.

Còn có nguy cơ lộ thể hang do quá kích cỡ hoặc quan hệ tình dục thô bạo, quá mức thì có thể gây ra tình trạng lộ thể hang ra khỏi quy đầu.

Những biến chứng khác như hỏng hóc về mặt cơ học, xì dịch hoặc hệ thống bơm trục trặc, không bơm hoặc hoạt động không đúng như ý muốn của người bệnh… tuy nhiên tỷ lệ rất thấp.

8. Theo ghi nhận ở các nước, đã có trường hợp nào phẫu thuật đặt thể hang nhân tạo rồi nhưng sau đó bệnh nhân lại muốn lấy ra không ạ? Và lý do là gì, thưa BS?

Khi bệnh nhân gặp biến chứng thì phải lấy bỏ, ví dụ như cơ địa không đáp ứng được chất liệu đó thì bắt buộc lấy bỏ. Những nguyên nhân khác như lộ thể hang, hỏng bơm, rỉ dịch thì nên thay bộ phận đó. Hoặc những trường hợp nhiễm trùng phải lấy ra điều trị, sau khi khỏi thì có thể đặt lại.

9. Cho đến nay, thời gian bệnh nhân sử dụng thể hang nhân tạo được ghi nhận lâu nhất là bao nhiêu năm, thưa BS?

Theo như tôi được biết, ở nước ngoài có những bệnh nhân sử dụng 10 - 20 năm và họ sử dụng bình thường. Tuy nhiên, như đã trình bày, chất liệu phụ thuộc vào công nghệ của từng hãng, cơ địa của từng người đáp ứng những chất liệu đó, sử dụng nhiều hay ít vì hệ thống bơm có thời hạn. Nếu sử dụng liên tục thì thời gian ngắn hơn, nếu sử dụng nhiều có khi chỉ được 10 năm là phải thay, còn bình thường sử dụng 15-20 năm.

Đây là phương pháp điều trị dành cho những quý ông có điều kiện, ngay ở những nước tiên tiến cũng rất đắt. Ví dụ ở Mỹ phải chi 20.000USD, Singapore khoảng 25.000USD để phẫu thuật. Tại Việt Nam, Bệnh viện Nhân Dân 115 đã thống nhất với ban lãnh đạo chi phí đặt thể hang nhân tạo là 345 triệu cho 1 ca phẫu thuật.

Bệnh viện sẽ có ưu đãi cho 30 bệnh nhân đầu tiên muốn đặt thể hang nhân tạo, bệnh nhân đăng ký bằng cách gọi trực tiếp đến số điện thoại của TS.BS Trương Hoàng Minh: 0903 982 107, chúng tôi sẽ có một điều dưỡng tiếp nhận làm tất cả các thủ tục cho bệnh nhân.

~~~~~~~~
Hy vọng qua những chia sẻ của TS.BS Trương Hoàng Minh - Trưởng khoa Ngoại niệu - ghép thận, Bệnh viện Nhân dân 115 sẽ giúp quý vị hiểu rõ hơn về phương pháp đặt thể hang nhân tạo. Thay mặt bạn đọc, xin chân thành cảm ơn bác sĩ!.

Nếu có thắc mắc về sức khỏe, kính mời bạn đọc đặt câu hỏi và gửi về chương trình thông qua:

Fanpage: AloBacsi - Hỏi bác sĩ trả lời

Hộp thư: tuvan@alobacsi.vn

Zalo: 08983 08983

Hoặc trò chuyện trực tiếp với bác sĩ trong thời lượng của các buổi tư vấn trực tuyến qua số điện thoại: 08983 08983

Ngoài ra, quý bạn đọc có thể theo dõi nhiều buổi trò chuyện của các bác sĩ - chuyên gia, chia sẻ những thông tin thiết thực về việc bảo vệ sức khỏe tại kênh: AloBacsi - video.

Trân trọng!

Thực hiện: Hồng Nhung - Thanh Thủy

Ảnh: Viết Hưởng

Cổng thông tin tư vấn sức khỏe AloBacsi.com