Trẻ biếng ăn có cần bổ sung kẽm?

Nhiều phụ huynh lo lắng khi trẻ biếng ăn, chậm lớn và vội vàng bổ sung kẽm hằng ngày. Theo BS.CK2 Dương Minh Tuấn - Bệnh viện Bạch Mai, kẽm là vi chất quan trọng đối với miễn dịch, vị giác, tăng trưởng và phát triển não bộ, nhưng không phải mọi trẻ đều cần uống thường xuyên.

Bác sĩ cho biết trẻ thiếu kẽm thường biếng ăn, tóc khô rụng, loét miệng, chậm lớn hoặc hay ốm vặt. Tuy nhiên, các khuyến cáo của WHO và UNICEF đều thống nhất rằng trẻ khỏe mạnh, ăn uống đa dạng, tăng trưởng bình thường thì không cần bổ sung kẽm hằng ngày. Kẽm chỉ nên dùng cho trẻ thuộc nhóm nguy cơ như biếng ăn kéo dài, thấp còi, suy dinh dưỡng, ăn kém đa dạng, hay nhiễm trùng hô hấp, tiêu hóa hoặc tiêu chảy cấp (trong trường hợp này WHO yêu cầu bổ sung 10-20 mg/ngày trong 10-14 ngày).

Về thời gian sử dụng, bác sĩ nhấn mạnh kẽm không uống theo tháng tuổi như vitamin D. Trẻ chỉ nên dùng theo đợt 1-3 tháng, sau đó đánh giá lại. Khi trẻ ăn ngon, tăng trưởng ổn định thì có thể dừng; không cần uống kéo dài quanh năm.

Một băn khoăn thường gặp là chọn loại kẽm nào. Theo BS.CK2 Dương Minh Tuấn, zinc gluconate và zinc acetate hấp thu tốt và ít gây buồn nôn, phù hợp cho trẻ nhỏ; zinc sulfate tuy rẻ nhưng dễ gây vị kim loại khó chịu. Các dạng bào chế rất đa dạng: siro, giọt, viên uống và dạng xịt miệng.

Kẽm dạng xịt phù hợp với trẻ sợ uống siro, dễ nôn ói vì hấp thu nhanh qua niêm mạc, ít kích ứng dạ dày và dễ hợp tác. Tuy nhiên, hàm lượng mỗi lần xịt thấp hơn, nên phụ huynh phải dùng đúng số lần theo khuyến cáo. Với trẻ cần liều cao hoặc thấp còi rõ rệt, dạng siro/giọt vẫn là lựa chọn chuẩn.

BS.CK2 Dương Minh Tuấn nhấn mạnh, bổ sung kẽm chỉ thật sự có giá trị khi đúng chỉ định, đúng liều và có theo dõi. Không nên lạm dụng nhưng cũng không nên bỏ qua khi trẻ có dấu hiệu thiếu. Phụ huynh nên đưa trẻ đi khám khi biếng ăn kéo dài hoặc tăng trưởng chậm để được tư vấn phù hợp.