Thanh mát bát canh rau răm cá diếc

Những con cá diếc đầu mùa tròn trịa, bụng trứng căng phồng đem về nấu canh rau răm còn gì bằng.

Ngày còn ở quê, độ dăm ba bữa mẹ tôi mới đi chợ, một phần do chợ khá xa, một phần do thói quen tự cung tự cấp. Ngày ấy, quanh quẩn trong vườn nhà hay bên bờ tre, góc rừng cũng đã có bữa cơm ấm cúng, đủ chất dinh dưỡng. Chỉ cần bát canh mồng tơi với tôm đồng, vài con cá rô nướng, quả trứng gà mới đẻ là đã có bữa cơm ngon.

Có những hôm còn được cải thiện thêm đĩa dế chiên dòn, nhộng ong xào, đĩa thịt cuốc thơm lừng,…Trong những món ăn dân dã thú vị ấy, tôi vẫn còn nhớ mãi bát canh rau răm cá diết trong ngày hè nắng nực.

Vào những ngày trời bắt đầu những cơn mưa dông, nước ngập xâm sấp cánh đồng cũng là lúc lũ cá tinh nghịch ẩn nấp dưới đám bèo hay chạy theo những con nước vào đồng ruộng. Mỗi khi đến mùa cá đồng, người quê tôi lại trổ ruộng đặt lờ, đặt nơm chờ con cá rong đi kiếm mồi mà chui vào.

Ngày ấy, đồng ruộng chưa có phân hóa học, thuốc trừ sâu, trừ cỏ… nên vào mùa cá đồng cái lờ, cái nơm nào cũng nặng, những chú cá rô nhảy tưng tưng, con cá diếc nằm im ngơ ngơ mắt…

Cá diếc là loại cá quen thuộc chốn đồng quê, thường sống thành từng đàn ở sông, ao, hồ, mương hay trong các đồng lúa nước. Theo kinh nghiệm dân gian, cá diếc tính hàn, rất bổ chữa trị được nhiều bệnh lao, tiểu đường. Còn rau răm có tính ấm chữa đau bụng lạnh, vết thương rắn cắn, sưng chân…. Cá diếc nấu canh rau răm ăn để giải nhiệt, làm mát cơ thể.

Nấu canh cá diếc tuy dễ nhưng không phải ai cũng nấu canh cá diếc ngon. Để có một món canh cá diếc đúng bài đòi hỏi người chế biến phải khéo léo, sao cho cá chín mềm nhưng không nát, vẫn còn giữ nguyên bộ trứng trong bụng cá.

Cá diếc bắt về thả ra chậu nước sạch, thay nước nhiều lần để cá tự làm sạch nhớt bám trên thân. Nhẹ nhàng bóc bỏ gan, ruột, rửa thật sạch để nồi canh không có vị đắng, tanh. Ướp cá cùng với tiêu, hành, bột ngọt và tí muối. Cho nước vừa đủ dùng vào nồi đun sôi, thả cá vào, đợi cá chín cho rau răm và ớt xanh đập giập, nêm thêm nước mắm vừa ăn. Có thể cho thêm một ít cà chua cho vào bát canh trông hấp dẫn hơn nhưng vẫn giữ nguyên độ thơm, ngọt của cá diếc.

Chị em tôi lớn lên nhờ những bữa cơm đồng quê đạm bạc với những con cá ngoài đồng, cọng rau trong vườn. Giản dị thế, nhẹ nhàng thế mà chỉ húp một miếng nước canh thôi cũng đã nghe vị ngọt đậm đà, một mùi thơm dìu dịu lan tỏa. Bây giờ, cá đồng quê tôi không còn nhiều như xưa nữa, chỉ đến ngày vào mùa người ta mới bán với giá thành cũng khá đắt. Thế nhưng mỗi khi về thăm nhà, nhất là những hôm tiết trời nóng nực, thế nào mẹ cũng tranh thủ nấu đãi chúng tôi bữa canh cá diếc mát lành.

Theo Thanh Ly - Lao động