Tây Ninh: Bé gái 8 tuổi bị viêm não do cúm H5N1

Một bé gái 8 tuổi ở tỉnh Tây Ninh được xác định dương tính với virus cúm A/H5N1 trên mẫu dịch não tủy. Đây là trường hợp hiếm gặp khi virus cúm gia cầm không gây tổn thương phổi mà xâm nhập trực tiếp vào hệ thần kinh trung ương, gây viêm não.

Ngày 18/4/2025, Viện Pasteur TPHCM có kết quả khẳng định bệnh nhi dương tính cúm A/H5N1 sau khi thực hiện xét nghiệm PCR mẫu dịch não tủy. Mẫu bệnh phẩm hô hấp cùng lúc âm tính với cúm. Viện đã gửi công văn khẩn báo cáo Cục Phòng chống bệnh truyền nhiễm (Bộ Y tế).

Cùng ngày, Sở Y tế TPHCM cũng có báo cáo nhanh gửi Bộ Y tế về ca bệnh hiếm gặp này.

Bệnh nhi L.B.A. (8 tuổi, ngụ Tây Ninh) được chuyển đến Bệnh viện Nhi Đồng 1 ngày 13/4 trong tình trạng viêm não màng não. Trước đó hai ngày, bé có biểu hiện sốt, đau đầu, nôn nhiều, được điều trị tại bệnh viện tuyến tỉnh nhưng không cải thiện.

Khi nhập viện, bệnh nhi có các dấu hiệu ngủ gà, nói lẫn, cổ gượng nhẹ, cho thấy ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Bệnh viện Nhi Đồng 1 tiến hành lấy mẫu dịch não tủy và hô hấp gửi Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới (TPHCM), sau đó tiếp tục chuyển đến Viện Pasteur TPHCM để xác định chủng virus.

Hiện bệnh nhi đang được điều trị cách ly tại khoa Hồi sức Nhiễm, Bệnh viện Nhi Đồng 1 trong tình trạng thở máy, sốt 38,5°C.

Theo thông tin từ gia đình, khoảng 2 tuần trước, khi bé ở nhà bà ngoại có tiếp xúc với đàn gà bị chết hàng loạt. Bệnh nhi có tiền sử tim bẩm sinh (thông liên thất), đã từng được mổ khi 2 tháng tuổi tại Bệnh viện Nhi Đồng 1.

Cúm A/H5N1 gây viêm não là trường hợp hiếm gặp

Theo các chuyên gia truyền nhiễm, đây là ca bệnh rất hiếm, bởi virus cúm A/H5N1 thông thường gây tổn thương phổi nặng và tiến triển thành hội chứng suy hô hấp cấp (ARDS). Tuy nhiên, trong trường hợp này, virus không gây viêm phổi mà tấn công trực tiếp vào hệ thần kinh, gây viêm não, tình trạng ít gặp nhưng rất nguy hiểm.

Cúm gia cầm A/H5N1 vẫn được xếp vào nhóm bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do: Tỷ lệ tử vong cao (tới 60%); biến chứng nặng như viêm màng ngoài tim, viêm cơ tim, suy đa tạng, rối loạn đông máu; diễn tiến nhanh, khó lường nếu không phát hiện và can thiệp kịp thời.

Việt Nam từng ghi nhận ca viêm não do cúm A/H5N1

Trường hợp virus H5N1 được tìm thấy trong dịch não tủy đã từng được báo cáo vào năm 2004 tại Đồng Tháp, trong đợt bùng phát cúm gia cầm. Nhóm chuyên gia của Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU) phối hợp với Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới và Nhi Đồng 1 đã phát hiện virus cúm H5N1 trong dịch não tủy của hai trẻ có triệu chứng co giật, hôn mê, tiêu chảy nặng nhưng không có biểu hiện tổn thương hô hấp, cả hai sau đó đều tử vong.

Các chuyến gia truyền nhiễm khuyến cáo, virus cúm A/H5N1 có thể lây sang người khi tiếp xúc trực tiếp với gia cầm nhiễm bệnh hoặc tử vong.

Cảnh báo bệnh nguy hiểm, chưa có thuốc điều trị

Theo Cục Phòng bệnh, cúm gia cầm A/H5N1 là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, lây qua đường hô hấp, qua tiếp xúc với vật dụng bị nhiễm mầm bệnh, tiếp xúc và sử dụng gia cầm ốm, chết do nhiễm cúm A/H5N1, ăn thịt gia cầm, sản phẩm gia cầm chưa nấu chín kỹ.

Đáng lo ngại khi bệnh diễn biến nhanh, có thể tử vong, trong khi chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, cũng như chưa có vắc xin phòng bệnh cho người.

Để chủ động phòng chống dịch, bệnh cúm A/H5N1 lây từ gia cầm sang người, Cục Phòng bệnh khuyến cáo người dân không ăn gia cầm, sản phẩm gia cầm ốm, chết và không rõ nguồn gốc; đảm bảo ăn chín, uống sôi; rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn.

Không giết mổ, vận chuyển, mua bán gia cầm và sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc. Khi gia cầm ốm, chết, không được giết mổ và sử dụng mà phải thông báo ngay cho chính quyền địa phương và đơn vị thú y trên địa bàn.

Khi có biểu hiện cúm như sốt, ho, đau ngực, khó thở có liên quan đến gia cầm phải đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.