Người bệnh xơ gan, suy gan bị suy dinh dưỡng, tăng nguy cơ nhiễm trùng và tử vong

Suy dinh dưỡng nặng thường gặp trong xơ gan giai đoạn cuối, khiến cơ thể mệt mỏi, đi lại yếu, dễ bị nhiễm trùng, dễ bị biến chứng và tử vong. Bệnh nhân suy dinh dưỡng nặng sẽ có chất lượng sống kém và giảm khả năng sống còn.

I. Xơ gan, suy gan ảnh hưởng lên tình trạng dinh dưỡng ra sao?

Gan được xem như “nhà máy” để chế biến và tổng hợp (chuyển hóa), dự trữ các chất dinh dưỡng và thải độc, để duy trì mọi hoạt động sống của cơ thể. Các chất dinh dưỡng (đường, đạm, béo, chất khoáng hay vitamin) từ thức ăn sau khi được tiêu hóa và hấp thu vào máu sẽ được chuyển đến gan để được “chế biến” (chuyển hóa), dự trữ và đào thải. Bên cạnh đó, gan còn có chức năng chuyển hóa và đào thải rượu.

Vì gan có vai trò quan trọng trong chuyển hóa các chất dinh dưỡng như vậy, nên một khi gan bị xơ, suy gan sẽ dẫn đến ăn không tiêu, cảm giác mau no, ăn không ngon miệng, hoặc có cảm giác buồn nôn... dẫn đến người bệnh bị suy dinh dưỡng. Tần suất suy dinh dưỡng từ 20- 60%. Suy gan càng nặng thì tần suất và mức độ suy dinh dưỡng càng nhiều và càng nặng. Suy dinh dưỡng nặng thường gặp trong xơ gan giai đoạn cuối.

Suy dinh dưỡng có những biểu hiện sau:

- Biếng ăn hay ăn uống kém (dưới 50% so với lúc bình thường)

- Sụt cân nhiều không chủ ý (trong xơ gan không phù, không báng bụng)

Lưu ý: tăng cân nhanh trong thời gian ngắn có thể là dấu hiệu của phù chân hay báng bụng

- Teo cơ hay mất lớp mỡ dưới da

- Đi lại yếu, mệt mỏi

II. Những nguyên nhân gây suy dinh dưỡng?

a. Ăn kém, do

- Người nghiện rượu thường không ăn hoặc ăn rất ít

- Thay đổi vị giác

- Buồn nôn

- Cảm giác mau no

- Rối loạn nhận thức (sảng rượu hoặc lơ mơ)

b. Kém tiêu hóa và hấp thu chất dinh dưỡng, do

- Ứ mật làm giảm tiêu hóa chất béo (dầu, mỡ)

- Bụng báng (cổ trướng)

- Loạn vi khuẩn trong đường ruột

- Tổn thương ruột do xơ gan nặng

- Dùng thuốc (lợi tiểu, lactulose, neomycin, cholestyramine)

c. Thay đổi chuyển hóa các chất dinh dưỡng như

- Giảm khả năng dự trữ và tổng hợp các chất dinh dưỡng

- Tăng tiêu hao năng lượng và các chất như đạm (khối cơ) và béo (khối mỡ trong cơ thể)

- Rối loạn dung nạp đường, gây đái tháo đường thứ phát

- Suy thận trong biến chứng nặng

III. Tác hại của suy dinh dưỡng trong bệnh gan

Suy dinh dưỡng là bất lợi cho bệnh nhân xơ gan, vì cơ thể mệt mỏi, đi lại yếu, dễ bị nhiễm trùng do cơ thể giảm khả năng đề kháng, dễ bị biến chứng và tử vong. Bệnh nhân suy dinh dưỡng nặng sẽ có chất lượng sống kém và giảm khả năng sống còn.