Ngày Quốc tế Điều dưỡng 12/5: Từ tôn vinh đến cải cách chính sách, đề cao vai trò điều dưỡng

Điều dưỡng - Lực lượng chủ chốt trong hệ thống y tế hiện đại

Ngày Quốc tế Điều dưỡng (International Nurses Day - IND) được tổ chức vào ngày 12/5 hằng năm nhằm tưởng nhớ Florence Nightingale - người đặt nền móng cho ngành điều dưỡng hiện đại. Từ năm 1965, đây đã trở thành ngày hội nghề nghiệp toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh hệ thống y tế ngày càng đối mặt với nhiều thách thức như dịch bệnh, già hóa dân số và khủng hoảng nhân lực y tế.

Chủ đề năm 2025 do Hội đồng Điều dưỡng Quốc tế (ICN) công bố là: “Điều dưỡng của chúng ta. Tương lai của chúng ta. Hãy quan tâm đến điều dưỡng để đẩy mạnh nền kinh tế”. Thông điệp nhấn mạnh rằng đầu tư vào điều dưỡng không chỉ nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe, mà còn góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, cải thiện năng suất lao động và bảo đảm công bằng xã hội.

Trong những năm gần đây, Việt Nam đã từng bước chuyên nghiệp hóa ngành điều dưỡng. Từ năm 2018, Bộ Y tế chỉ đạo tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Quốc tế Điều dưỡng trên toàn quốc. Đặc biệt, khi Việt Nam tham gia chiến dịch Nursing Now vào năm 2020, điều dưỡng đã được xác định là lực lượng then chốt trong hệ thống y tế, với định hướng hội nhập và phát triển bền vững.

Hành lang pháp lý mới: Nền tảng cho điều dưỡng hành nghề độc lập và chuyên sâu

Nhiều văn bản quy phạm pháp luật quan trọng được ban hành thời gian qua đã tạo đột phá cho ngành điều dưỡng:

- Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 lần đầu tiên xác định điều dưỡng là chức danh có quyền hành nghề độc lập, là lực lượng nòng cốt trong mô hình chăm sóc toàn diện, đa ngành.

- Nghị định 96/2023/NĐ-CP quy định rõ chức danh điều dưỡng chuyên khoa và cho phép thành lập cơ sở dịch vụ điều dưỡng ngoài bệnh viện, mở rộng phạm vi hoạt động.

- Thông tư 31/2021/TT-BYT khẳng định điều dưỡng giữ vai trò chủ động trong nhóm chăm sóc, không còn đơn thuần là người thực hiện y lệnh.

- Thông tư 32/2023/TT-BYT quy định danh mục 1.252 kỹ thuật điều dưỡng được phép thực hiện và chỉ định, phân định rõ phạm vi hành nghề theo trình độ, tiệm cận chuẩn quốc tế.

- Thông tư 02/2025/TT-BYT đưa vào sử dụng chức danh điều dưỡng hạng I, yêu cầu trình độ chuyên khoa II hoặc tiến sĩ, tạo động lực xây dựng đội ngũ điều dưỡng chất lượng cao.

Tăng cường đầu tư, cải thiện điều kiện hành nghề

Việc kỷ niệm Ngày Quốc tế Điều dưỡng tại Việt Nam không chỉ dừng lại ở hoạt động vinh danh, mà đã trở thành nền tảng thúc đẩy cải cách chính sách, nâng cao vị thế nghề điều dưỡng.

Theo các chuyên gia, để xây dựng một hệ thống chăm sóc hiệu quả, ngành y tế cần tiếp tục đầu tư vào đào tạo và phát triển chuyên môn sâu, cải thiện môi trường làm việc và điều kiện hành nghề và tạo cơ chế thăng tiến rõ ràng và công bằng cho điều dưỡng. Cùng với đó cũng cần tăng cường tiếng nói điều dưỡng trong quá trình xây dựng chính sách y tế.