Thực tế, nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng não bộ có khả năng tự chữa lành vết thương sau đột quỵ. Khả năng này, được gọi là tính mềm dẻo của thần kinh, nghĩa là sự tái sinh liên tục trong trường hợp có tổn thương. Đó cũng là lý do tại sao nhiều người sống sót sau đột quỵ vẫn tiếp tục hồi phục đáng kinh ngạc.

Tuy nhiên, quá trình chữa bệnh này không thể tự diễn ra. Nó cần sự giúp đỡ của chính bệnh nhân để được kích hoạt.

Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu được cách kích hoạt quá trình chữa lành tự nhiên của não sau đột quỵ.

I. Đột quỵ là gì?

Đột quỵ xảy ra khi nguồn cung cấp máu lên não bị gián đoạn do động mạch bị tắc nghẽn bởi cục máu đông (gọi là đột quỵ nhồi máu não) hoặc động mạch bị vỡ và rò rỉ máu (gọi là đột quỵ xuất huyết não).

Khi đó các tế bào não sẽ bị thiếu hụt oxy và dinh dưỡng dẫn đến tổn thương nghiêm trọng. Nếu không được điều trị sớm, bệnh nhân có thể bị biến chứng hoặc thậm chí tử vong.

Đột quỵ gây tổn thương mô não có thể dẫn đến tử vong

Do đó, khi có các dấu hiệu cảnh báo đột quỵ cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đi cấp cứu, cụ thể:

• Đau đầu dữ dội đột ngột, kéo dài
• Yếu cơ hoặc tê liệt một bên cơ thể
• Tê hoặc ngứa ran
• Khó khăn về lời nói và ngôn ngữ
• Khó nuốt
• Các vấn đề về trí nhớ
• Giảm thị lực

II. Não tự hồi phục sau đột quỵ như thế nào?

Tính mềm dẻo của thần kinh liên quan đến khả năng của não sắp xếp lại các tế bào thần kinh để đáp ứng với việc học hỏi hoặc trải nghiệm.

Bộ não của bạn bao gồm hơn 100 nghìn tỷ kết nối thần kinh. Những kết nối này trong não có tác dụng lấy và lưu trữ thông tin.

Khi đột quỵ xảy ra, một phần của não bị tổn thương và nhiều kết nối trên bị phá hủy. Đó là lý do tại sao nhiều bệnh nhân bị hạn chế khả năng vận động sau đột quỵ, lý do là các kết nối thần kinh điều khiển các cử động của cơ thể đã bị tổn hại.

Tuy nhiên, thông qua tính mềm dẻo của thần kinh, chính là sự thích nghi của não bộ, não có thể hình thành các dây thần kinh mới để dẫn truyền tín hiệu thần kinh giữa các vùng khác nhau trong cơ thể. Điều này cho phép bạn lấy lại khả năng vận động và các kỹ năng khác sau đột quỵ.

III. Cách kích hoạt tính mềm dẻo của thần kinh

Trước đây, các nhà khoa học tin rằng bộ não của người trưởng thành là tĩnh. Điều này có nghĩa là, sau một thời điểm phát triển nhất định, não không thể thay đổi được nữa.

Tuy nhiên, ngày nay, nhiều nghiên cứu đã cho thấy não bộ luôn ở trạng thái linh hoạt, kể cả khi về già.

Nghiên cứu cũng đã chứng minh rằng các hành động lặp đi lặp lại liên quan đến sự dẻo dai thần kinh. Do đó, điều quan trọng trong việc phục hồi đột quỵ là luyện tập các bài tập có độ lặp lại cao.

Não bộ có thể hình thành dây thần kinh mới thông qua tính mềm dẻo của thần kinh

Khi bạn thực hiện một hành động, não của bạn sẽ tạo ra các đường dẫn thần kinh mới để đáp ứng với chuyển động của bạn. Những con đường này giúp não lưu trữ và truy xuất thông tin dễ dàng hơn. Bạn càng thực hành nhiều hành động đó, bạn càng củng cố các đường dẫn thần kinh và càng giúp các hoạt động trở nên dễ dàng hơn.

Cụ thể, để học cách nói chuyện trở lại sau đột quỵ, bạn sẽ cần thực hành các bài tập trị liệu ngôn ngữ nhiều lần trong ngày. Nguyên tắc tương tự cũng được áp dụng nếu bạn muốn cải thiện khả năng thăng bằng và thậm chí là trí nhớ của mình.

Bất kể khả năng nào bạn muốn cải thiện, với việc luyện tập đủ và đầy đặn, bạn sẽ kích hoạt tính mềm dẻo thần kinh và giúp não tự chữa lành sau đột quỵ.

IV. Mặt trái của tính mềm dẻo thần kinh

Mặc dù tính mềm dẻo thần kinh có thể giúp não của bạn tự phục hồi sau đột quỵ, nhưng nó cũng có một mặt trái mà bạn cần chú ý.

Đó là nó có thể gây hại nếu bạn liên tục lặp lại một hành động sai cách. Ví dụ, nếu bạn không thể cử động tay phải để lấy cốc, bạn sẽ chuyển sang sử dụng tay trái để thay thế.

Tuy nhiên, nếu bạn tiếp tục chỉ sử dụng tay trái, thì não bộ của bạn sẽ quên cách sử dụng tay phải. Điều này sẽ dẫn đến tình trạng bạn không sử dụng được tay phải, và nó có thể dẫn đến mất chức năng của tay phải vĩnh viễn.

Bệnh nhân sau đột quỵ nên tập cử động các cơ của cơ thể mỗi ngày để tăng tính mềm dẻo của thần kinh

Đó là lý do tại sao các bác sĩ vật lý trị liệu luôn khuyên bạn nên kết hợp tất cả các kỹ thuật, bài tập vào trong quá trình phục hồi của bạn. Kỹ thuật phục hồi sẽ dạy bạn cách lấy lại chức năng đã mất chứ không chỉ đơn thuần là thích nghi.

Vì vậy, nếu tay phải của bạn yếu, từ nản chí và dễ dàng từ bỏ, thay vào đó, hãy cố gắng sử dụng tay phải nhiều nhất có thể.

V. Kết luận về việc não tự hồi phục sau đột quỵ

Bằng cách thực hiện việc lặp đi lặp lại các bài tập trong quá trình phục hồi chức năng đột quỵ, bạn sẽ giúp kích hoạt tính linh hoạt của thần kinh và giúp não của bạn tự hồi phục sau đột quỵ.

Khi bạn kích hoạt tính mềm dẻo thần kinh thông qua việc tập luyện đều đặn hàng ngày, bạn sẽ giúp não bộ sửa chữa các kết nối bị mất. Điều đó không chỉ cho phép bạn lấy lại một số hoạt động bị mất mà còn ngăn ngừa sự suy giảm tế bào thần kinh và giữ cho tình trạng sức khỏe của bạn không xấu đi.

Do đó, ngay cả khi bạn bị đột quỵ nặng, bạn vẫn có thể phục hồi chức năng. Hãy cố gắng chấp hành nghiêm chỉnh và chăm chỉ, và bạn sẽ thấy kết quả ngoài mong đợi.