Metronidazol là thuốc gì? Công dụng và liều dùng
Hoạt chất: Metronidazole
Thương hiệu: Metronidazol 250, Metronidazole 400mg, Metro-250, Metronidazole 400mg, Metronidazole STADA® 250 mg, metronidazole vaginal 0.75% gel, Rodogyl®…
I. Công dụng của Metronidazol
1. Công dụng của thuốc Metronidazol
Metronidazol là một loại kháng sinh thuộc nhóm nitroimidazoles, được sử dụng để điều trị nhiều loại bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc ký sinh trùng, chẳng hạn như nhiễm trùng da, bệnh hồng ban và nhiễm trùng miệng (bao gồm cả nướu bị nhiễm trùng và áp xe răng), viêm âm đạo do vi khuẩn, bệnh viêm vùng chậu.
Ngoài ra, metronidazol còn được sử dụng để điều trị vết côn trùng cắn, loét da, vết loét… Metronidazol cũng có thể được sử dụng với các loại thuốc khác để điều trị một số bệnh loét dạ dày/ ruột do vi khuẩn (H. pylori) gây ra.
Lưu ý, metronidazol sẽ không có hiệu quả đối với các bệnh nhiễm trùng do virus như cảm lạnh thông thường, cúm.
2. Mua thuốc Metronidazol có cần toa của bác sĩ?
Metronidazol bắt đầu được sử dụng thương mại vào năm 1960 tại Pháp. Metronidazol chỉ có sẵn theo toa, được bào chế dưới nhiều dạng khác nhau, dạng lỏng, viên nén, gel bôi, kem, viên đạn trực tràng, viên đạn âm đạo. Metronidazol cũng có dạng tiêm truyền nhưng điều này thường chỉ được thực hiện tại bệnh viện.
II. Liều dùng Metronidazol
Liều lượng và thời gian điều trị phụ thuộc vào loại nhiễm trùng của bạn.
Có thể cần giảm liều metronidazol trong suy gan nặng và bệnh thận giai đoạn cuối. Không cần điều chỉnh liều cho bệnh thận hoặc gan nhẹ đến trung bình.
1. Liều dùng thuốc Metronidazol với người lớn (18 - 64 tuổi)
Nhiễm khuẩn: Liều dùng thông thường 500 mg, 4 lần mỗi ngày, dùng trong 7 - 10 ngày. Liều tối đa 4g mỗi ngày. Tuy nhiên, một số bệnh nhiễm trùng có thể cần điều trị lâu hơn.
Nhiễm trùng amip: Liều dùng thông thường 500 mg hoặc 750 mg 3 lần mỗi ngày, trong 5 - 10 ngày.
Bệnh do Trichomonas: Uống một liều duy nhất 2g hoặc 2 liều chia thành 1g mỗi lần trong một ngày, hoặc 250 mg 3 lần mỗi ngày trong 7 ngày.
Bệnh do Giardia: Uống 250 mg, 3 lần mỗi ngày, trong 5 - 7 ngày hoặc uống một lần 2g/ ngày, trong 3 ngày.
Viêm đại tràng do kháng sinh uống 500 mg, một ngày uống 3 - 4 lần.
Viêm loét dạ dày, tá tràng do H. pylori uống 500 mg, một ngày uống 3 lần.
Nhiễm khuẩn phụ khoa: Liều duy nhất 2g hoặc một đợt điều trị 5-7 ngày với 500 mg ngày 2 lần.
Viêm vùng chậu: 500 mg ngày 2 lần được phối hợp với ofloxacin 400 mg ngày 2 lần; điều trị liên tục trong 14 ngày.
Đối với người lớn tuổi (từ 65 tuổi trở lên) thận và gan có thể không hoạt động tốt như trước đây. Điều này có thể khiến cơ thể xử lý thuốc chậm hơn. Kết quả là, nhiều loại thuốc ở lại trong cơ thể bạn trong một thời gian dài hơn. Điều này làm tăng nguy cơ tác dụng phụ của bạn. Do đó, bác sĩ có thể bắt đầu bạn với một liều thấp hơn hoặc một lịch trình thuốc khác.
2. Liều dùng thuốc Metronidazol với trẻ em (từ 0 - 17 tuổi)
Nhiễm trùng amip: 35 - 40 mg/ kg thể trọng mỗi ngày được chia làm 3 lần chia trong 10 ngày.
Bệnh do Giardia: Uống 15 mg/kg thể trọng mỗi ngày, chia làm 3 lần, trong 5 - 10 ngày.
3. Liều dùng thuốc Metronidazol với người đang mang thai và cho con bú
Metronidazol sử dụng an toàn khi bạn đang mang thai hoặc cho con bú. Liều lượng còn tùy thuộc vào tình trạng của bạn. Cần tham khảo ý kiến bác sĩ, dược sĩ trước khi sử dụng.
Nếu bạn đang cho con bú, cần thận trọng khi thoa kem hoặc gel metronidazol. Hãy chắc chắn rằng bạn rửa sạch kem hoặc gel khỏi ngực trước khi cho bé ăn.
III. Cách dùng Metronidazol
1. Cách dùng thuốc Metronidazol hiệu quả
Dùng metronidazol chính xác theo chỉ định của bác sĩ. Thực hiện theo tất cả các hướng dẫn trên nhãn thuốc của bạn. Không dùng thuốc này với số lượng lớn hơn hoặc nhỏ hơn hoặc lâu hơn so với khuyến cáo.
Tiếp tục dùng thuốc metronidazol cho đến khi hết lượng quy định, ngay cả khi các triệu chứng biến mất sau vài ngày. Ngừng thuốc quá sớm có thể dẫn đến sự quay trở lại của nhiễm trùng cũng như gặp phải tình trạng kháng kháng sinh.
Nếu bạn đang điều trị nhiễm trùng âm đạo, bạn tình của bạn cũng có thể cần phải dùng metronidazol (ngay cả khi không có triệu chứng nào) hoặc bạn có thể bị tái nhiễm.
Metronidazol thường được dùng trong tối đa 10 ngày liên tiếp. Bạn có thể cần phải lặp lại liều này vài tuần sau đó.
Để có hiệu quả tốt nhất, hãy dùng thuốc kháng sinh metronidazol trong khoảng thời gian cách đều nhau. Để giúp bạn nhớ, hãy dùng thuốc cùng một lúc mỗi ngày.
Hãy cho bác sĩ của bạn nếu tình trạng của bạn kéo dài hoặc trở nên tồi tệ hơn.
a. Cách dùng thuốc Metronidazol dạng viên nén, dạng lỏng hoặc thuốc đạn
Viên nén, chất lỏng và thuốc đạn metronidazol được kê toa cho một số bệnh nhiễm trùng, bao gồm cả bệnh viêm vùng chậu. Mẫu đơn bác sĩ kê toa, liều lượng và thời gian bạn sẽ cần dùng thuốc tùy thuộc vào loại nhiễm trùng và mức độ nghiêm trọng.
Nên uống viên metronidazol toàn bộ với một ly nước sau khi bạn ăn một ít thức ăn để ngăn ngừa đau dạ dày.
Metronidazol lỏng không cần phải uống sau khi ăn. Lắc hỗn dịch uống (chất lỏng) ngay trước khi bạn đo liều. Đo thuốc dạng lỏng với ống tiêm định lượng được cung cấp, hoặc bằng muỗng đo liều đặc biệt hoặc cốc thuốc. Nếu bạn không có thiết bị đo liều, hãy hỏi dược sĩ của bạn. Không sử dụng một muỗng cà phê nhà bếp vì nó sẽ không cung cấp đúng số lượng.
Bác sĩ có thể kê toa thuốc đạn metronidazol nếu bạn gặp khó khăn khi nuốt thuốc. Thuốc đạn metronidazol thường được sử dụng 3 lần một ngày. Thực hiện theo các hướng dẫn đi kèm trong bao bì với thuốc của bạn.
Nếu bạn cần dùng vài liều metronidazol mỗi ngày, hãy cố gắng chia đều thời gian sử dụng. Ví dụ, nếu bạn uống thuốc 3 lần một ngày, liều đầu tiên vào buổi sáng, thứ 2 vào giữa buổi chiều và liều cuối cùng lúc đi ngủ.
b. Cách dùng thuốc Metronidazol dạng kem hoặc gel
Khi kem hoặc gel metronidazol được kê toa cho bệnh hồng ban, thông thường bạn sẽ sử dụng nó 2 lần một ngày trong khoảng 2 tháng. Thời gian điều trị đôi khi có thể kéo dài lâu hơn tùy thuộc vào tình trạng của bạn.
Nếu bạn đang sử dụng kem hoặc gel cho nhiễm trùng da, hoặc vết loét hoặc vết thương bị nhiễm trùng, thông thường nên bôi nó 1 hoặc 2 lần một ngày. Làm theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ và tiếp tục điều trị cho đến khi nhiễm trùng của bạn được chữa lành.
Bạn lấy một lớp mỏng kem hoặc gel bôi lên khu vực cần điều trị và chà xát nhẹ nhàng. Bôi thuốc metronidazol cần tránh khu vực mắt, nếu chẳng may dính vào vị trí này cần rửa sạch mắt ngay lập tức bằng nước lạnh.
c. Cách dùng thuốc Metronidazol dạng gel âm đạo
Để điều trị viêm âm đạo do vi khuẩn, bạn sẽ sử dụng dụng cụ bôi gel metronidazol vào âm đạo. Liều thông thường là 1 lần vào mỗi đêm, dùng trong 5 đêm. Bạn nên thực hiện theo các hướng dẫn đi kèm trong bao bì cùng với thuốc, vì mỗi nhãn sản phẩm thường sẽ có cách sử dụng riêng biệt. Nhưng hướng dẫn này sẽ cho bạn biết cách làm thế nào để lấp đầy dụng cụ bằng gel và đặt vào âm đạo.
Không sử dụng gel trong những ngày có kinh nguyệt và không quan hệ tình dục trong khi sử dụng gel âm đạo.
2. Bạn nên làm gì khi sử dụng quá liều thuốc Metronidazol?
Vô tình dùng thêm một liều metronidazol không có khả năng gây hại cho bạn hoặc con bạn. Tuy nhiên, metronidazol uống một liều duy nhất tới 15 g đã được báo cáo. Với các triệu chứng bao gồm buồn nôn, nôn và mất điều hòa. Co giật, viêm dây thần kinh là một trong những tác dụng độc thần kinh đã được báo cáo sau 5 - 7 ngày dùng liều 6 - 10,4 g cách 2 ngày/ lần.
Hãy nói chuyện với dược sĩ hoặc bác sĩ nếu bạn lo lắng hoặc bạn dùng nhiều hơn 1 liều. Nếu xảy ra các triệu chứng nói trên hãy đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.
3. Bạn nên làm gì khi bỏ quên liều thuốc Metronidazol?
Nếu bạn quên uống một liều, hãy uống ngay khi nhớ ra, trừ khi gần đến giờ dùng liều tiếp theo. Trong trường hợp này, chỉ cần bỏ qua liều đã quên và dùng liều tiếp theo của bạn như bình thường. Không bao giờ dùng 2 liều cùng một lúc. Không bao giờ dùng thêm một liều để bù cho một quên.
Nếu bạn thường quên liều, có thể giúp đặt báo thức để nhắc nhở bạn. Bạn cũng có thể nhờ dược sĩ tư vấn về các cách khác để ghi nhớ thuốc.
IV. Tác dụng phụ của Metronidazol
1. Các tác dụng phụ có thể xảy ra khi dùng thuốc Metronidazol
Khi dùng metronidazol dạng viên, thuốc đạn hoặc gel âm đạo có thể xảy ra một số tác dụng phụ không mong muốn.
Buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, cảm giác có vị kim loại trong miệng hoặc lưỡi, nhức đầu, chóng mặt, khó chịu ở dạ dày là những tác dụng phụ có thể xảy ra. Nếu bất kỳ tác dụng nào trên đây kéo dài hoặc trở nên tồi tệ hơn, hãy báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn kịp thời.
Metronidazol có thể khiến nước tiểu của bạn chuyển sang màu sẫm hơn. Tác dụng này là vô hại và sẽ biến mất khi ngừng thuốc.
Bạn cần gọi ngay cho bác sĩ nếu thuộc các trường hợp:
- Bạn có làn da vàng hoặc lòng trắng mắt chuyển sang màu vàng - đây có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề về gan hoặc túi mật
- Bạn bị nhiễm trùng bất ngờ, loét miệng, bầm tím, chảy máu nướu hoặc mệt mỏi cực độ - những điều này có thể được gây ra bởi một vấn đề về máu.
- Bạn bị đau bụng dữ dội có thể xuyên qua lưng - đây có thể là dấu hiệu của viêm tụy.
- Bạn bị mờ hoặc nhìn đôi
- Bạn bị sốt (38 độ C trở lên) và cứng cổ, bạn đang nhìn hoặc nghe thấy những thứ không có ở đó (ảo giác), cảm thấy bối rối, không thể đối phó với ánh sáng mạnh hoặc gặp khó khăn khi nói - đây có thể là dấu hiệu cảnh báo viêm màng não hoặc metronidazol đang ảnh hưởng đến não.
- Nếu bạn nghi ngờ rằng bạn hoặc người khác có dấu hiệu viêm màng não, hoặc các vấn đề khác liên quan đến não, hãy nói chuyện với bác sĩ hoặc đến cấp cứu gần nhất ngay lập tức.
Ngoài ra, sử dụng metronidazol trong thời gian dài hoặc lặp đi lặp lại có thể dẫn đến bệnh tưa miệng hoặc nhiễm trùng nấm men mới. Liên hệ với bác sĩ của bạn nếu bạn nhận thấy các mảng trắng trong miệng, thay đổi dịch tiết âm đạo hoặc các triệu chứng mới khác.
Một phản ứng dị ứng rất nghiêm trọng với thuốc này là rất hiếm. Tuy nhiên, hãy nhờ trợ giúp y tế ngay nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào của phản ứng dị ứng nghiêm trọng, bao gồm: phát ban, ngứa/ sưng (đặc biệt là ở mặt/ lưỡi/ cổ họng), chóng mặt nghiêm trọng, khó thở.
2. Bạn nên làm gì để đối phó với tác dụng phụ của thuốc Metronidazol?
Cảm thấy mệt mỏi, buồn nôn: Bạn nên dùng metronidazol sau bữa ăn hoặc bữa ăn nhẹ.
Nôn mửa hoặc tiêu chảy: Uống nhiều nước để tránh mất nước. Uống từng ngụm nhỏ, thường xuyên nếu bạn đang bị bệnh. Dấu hiệu mất nước bao gồm đi tiểu ít hơn bình thường hoặc đi tiểu tối, có mùi mạnh. Nếu tiêu chảy và nôn mửa của bạn tiếp tục trong hơn 24 giờ, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn. Không dùng bất kỳ loại thuốc nào khác để điều trị tiêu chảy hoặc nôn mà không nói chuyện với dược sĩ hoặc bác sĩ.
Vị kim loại trong miệng: Uống nhiều nước và dùng các loại thực phẩm mà bạn thích ăn.
V. Lưu ý sử dụng Metronidazol
1. Nên làm gì trước khi dùng thuốc Metronidazol?
Trước khi dùng metronidazol, hãy nói với bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn nếu bạn bị dị ứng với thuốc; hoặc với các loại kháng sinh khác (như tinidazole ); hoặc bất kỳ dị ứng nào đã xảy trước đó.
Ngoài ra, trước khi sử dụng thuốc, hãy cho bác sĩ hoặc dược sĩ biết tiền sử bệnh của bạn, đặc biệt là: bệnh gan, bệnh thận, rối loạn máu nhất định (số lượng tế bào máu thấp).
Những người mắc một rối loạn di truyền hiếm gặp (hội chứng Cockayne) có thể có nguy cơ mắc bệnh gan rất nghiêm trọng nếu họ sử dụng metronidazol. Vì vậy, cần trao đổi với bác sĩ về những rủi ro và lợi ích của thuốc metronidazol mang lại.
Nếu việc sử dụng metronidazol mang lại lợi ích nhiều hơn rủi ro, bác sĩ sẽ kiểm tra chức năng gan của bạn. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu bệnh gan nào, chẳng hạn như buồn nôn/ nôn mà không hết, chán ăn, đau bụng, mắt hoặc da vàng, nước tiểu sẫm màu thì cần nhận sự trợ giúp về y tế ngay lập tức.
Lưu ý: Không sử dụng đồ uống có cồn và các sản phẩm có chứa propylene glycol trong khi uống thuốc dạng viên, dạng chất lỏng, dùng dạng gel âm đạo hoặc thuốc đạn. Bởi nó có thể cung cấp cho bạn các tác dụng phụ nghiêm trọng như cảm giác hoặc đau dạ dày, bốc hỏa, nhịp tim đập thình thịch (đánh trống ngực) và đau đầu. Vì vậy, tránh uống rượu trong khi dùng metronidazol và trong 3 ngày sau khi dừng thuốc
Metronidazol có thể làm cho bạn chóng mặt. Vì vậy, không lái xe, vận hành máy móc hoặc làm bất cứ điều gì cần sự tỉnh táo cho đến khi bạn có thể làm điều đó một cách an toàn.
Không được tiêm ngừa trong khi sử dụng thuốc metronidazol, trừ khi bạn đã trao đổi với bác sĩ và nhận được sự đồng ý. Vì metronidazol có thể khiến vắc xin vi khuẩn sống (như vắc-xin thương hàn) không hoạt động tốt.
Trước khi phẫu thuật, hãy nói với bác sĩ hoặc nha sĩ về tất cả các sản phẩm bạn sử dụng, bao gồm cả thuốc theo toa, thuốc không kê toa và các sản phẩm thảo dược, vitamin.
2. Các thuốc tương tác với Metronidazol
a. Thuốc không nên dùng với metronidazol
Disulfiram (thuốc cai rượu): Không dùng metronidazol nếu bạn cũng đang dùng disulfiram hoặc nếu bạn đã dùng disulfiram trong vòng 2 tuần qua. Làm như vậy có thể gây ra tác dụng nguy hiểm trong cơ thể của bạn.
Sử dụng disulfiram với metronidazol có thể gây ra phản ứng loạn thần. Các triệu chứng có thể bao gồm: hoang mang, ảo giác (nhìn hoặc nghe thấy những điều không có thật), ảo tưởng (tin những điều không có thật).
b. Các thuốc tương tác làm tăng nguy cơ tác dụng phụ của bạn
Uống metronidazol với một số loại thuốc làm tăng nguy cơ tác dụng phụ. Điều này là do lượng thuốc có thể tăng lên trong cơ thể bạn. Chẳng hạn như:
Liti: Tăng tác dụng phụ có liên quan đến mức tăng lithium. Bác sĩ của bạn nên theo dõi mức độ lithium của bạn nếu bạn dùng các loại thuốc này cùng nhau.
Warfarin hoặc các chất làm loãng máu khác: Tăng tác dụng phụ của các loại thuốc này bao gồm nguy cơ chảy máu cao hơn.
Fluorouracil hoặc busulfan (được sử dụng để điều trị một số loại ung thư). Nếu bạn dùng các loại thuốc này cùng nhau, bác sĩ có thể kiểm tra lượng busulfan trong cơ thể thường xuyên hơn.
Cimetidin: Dùng cimetidin với metronidazol có thể dẫn đến nồng độ metronidazol cao hơn trong cơ thể bạn và tăng tác dụng phụ.
Phenytoin hoặc phenobarbital ((được sử dụng để điều trị bệnh động kinh) Dùng một trong những loại thuốc này với metronidazol có thể dẫn đến giảm nồng độ metronidazol trong cơ thể.
Ciclosporin (được sử dụng để làm giảm hệ thống miễn dịch).
Ngoài ra, bạn nên thông báo với bác sĩ trước khi được kê đơn metronidazol nếu đang dùng các thuốc: Advil (ibuprofen), aspirin, Augmentin (amoxicillin/ clavulanate), azithromycin, Benadryl (diphenhydramine), Cipro (ciprofloxacin), doxycycline, dầu cá (axit béo không bão hòa đa omega-3), gabapentin, hydroxyzine, Lyrica (pregabalin), metoprolol, Nexium (esomeprazole), Paracetamol (acetaminophen), oxycodone, Singulair (montelukast), Synthroid (levothyroxin), Vitamin B12 (cyanocobalamin), Vitamin C (axit ascobic), Vitamin D3 (cholecalciferol), Vitamin (vitamin tổng hợp), Xanax (alprazolam), Zofran (ondansetron), Zyrtec (cetirizine).
VI. Những câu hỏi thường gặp khi dùng thuốc Metronidazol
1. Dùng thuốc Metronidazol bao lâu sẽ có tác dụng?
Đối với hầu hết các bệnh nhiễm trùng, bạn sẽ cảm thấy tốt hơn trong vòng một vài ngày. Với sưng nghiêm trọng (bao gồm nhiễm trùng răng), thuốc sẽ bắt đầu hoạt động trong vòng một vài ngày nhưng có thể mất nhiều thời gian hơn trước khi các triệu chứng của bạn bắt đầu tốt hơn.
Đối với một số bệnh nhiễm trùng mà metronidazol được sử dụng, bạn chỉ có thể bắt đầu nhận thấy sự cải thiện sau một tuần.
Khi sử dụng kem hoặc gel để điều trị bệnh hồng ban, bạn có thể phải đợi một vài tuần trước khi bạn thấy bất kỳ cải thiện nào.
Hãy cho bác sĩ biết nếu bạn vẫn không cảm thấy tốt hơn 2 hoặc 3 ngày sau khi kết thúc liệu trình metronidazol.
2. Thuốc Metronidazol sẽ làm giảm tác dụng của các biện pháp tránh thai?
Metronidazol không ngăn chặn hiệu quả của các biện pháp tránh thai, bao gồm cả thuốc tránh thai kết hợp và biện pháp tránh thai khẩn cấp.
Tuy nhiên, nếu metronidazol khiến bạn nôn mửa hoặc bị tiêu chảy nghiêm trọng trong hơn 24 giờ, thuốc tránh thai của bạn có thể không bảo vệ bạn khỏi thai kỳ. Nếu điều này xảy ra, hãy làm theo các hướng dẫn trong tờ rơi đi kèm với thuốc tránh thai của bạn.
VII. Cách bảo quản thuốc Metronidazol
Bảo quản thuốc trong điều kiện nhiệt độ phòng, tránh ánh sáng trực tiếp và hơi ẩm. Do đó, không lưu trữ thuốc trong nhà tắm. Giữ tất cả các loại thuốc tránh xa trẻ em và vật nuôi.
Phương Nguyên
Cổng thông tin tư vấn sức khỏe AloBacsi.vn
Chịu trách nhiệm nội dung: BS.CK2 Trịnh Ngọc Bình
Bài viết có hữu ích với bạn?
- Trang chủ
- Tin y tế
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ
Để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình