Trường hợp thứ nhất là người phụ nữ 66 tuổi, quê Bắc Ninh. Hai tháng trước, thấy cơ thể mệt mỏi, bà tự mua thuốc đông y không rõ nguồn gốc trên mạng xã hội để uống với liều lượng cao, 50 viên mỗi lần, 2 lần/ngày, trong 20 ngày liên tục.

Tình trạng sức khỏe của bà ngày càng suy giảm, với các triệu chứng rõ rệt như mệt mỏi, da và mắt vàng như nghệ, nước tiểu sẫm màu. Dù được chăm sóc và điều trị 3 tuần ở 2 cơ sở y tế tuyến dưới nhưng tình trạng sức khoẻ vẫn xấu đi, với dấu hiệu suy gan rõ rệt, chỉ số vàng da tăng lên gần 200 (gấp 15 lần bình thường) và men gan đạt mức (gấp 20 lần so với bình thường).

Đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng suy kiệt, người này được chỉ định làm các xét nghiệm viêm gan thông thường như viêm gan A, B, C, E và viêm gan tự miễn. Kết quả xét nghiệm đều âm tính, các bác sĩ nghi ngờ tình trạng của người bệnh là do ngộ độc thuốc đông y gây ra viêm gan nhiễm độc cấp.

Sau 10 ngày điều trị tích cực với các thuốc nội khoa để nâng đỡ chức năng gan, tình trạng sức khoẻ người bệnh cải thiện đáng kể. Chỉ số vàng da giảm xuống còn hơn 100 (gấp 10 lần bình thường) và men gan hạ xuống còn khoảng 400. Bệnh nhân dần ổn định, có thể ăn uống tốt hơn và nước tiểu trở lại màu sắc bình thường.

Trường hợp thứ 2 là người phụ nữ 54 tuổi, Hà Nội, tiền sử đau xương khớp, thường xuyên sử dụng thuốc điều chế mua trên mạng có tên "Liên hoa sơn", kết hợp với việc uống lá đu đủ và củ dáy để tự điều trị. Người phụ nữ sử dụng thuốc liên tục trong hơn một tháng.

Khoảng 20 ngày trước khi nhập viện, người phụ nữ cảm thấy mệt mỏi và ăn uống kém, đi khám phát hiện men gan tăng cao và có chỉ định nhập viện tại khoa Viêm gan, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.

Dựa trên triệu chứng và kết quả xét nghiệm, các bác sĩ chẩn đoán bà bị viêm gan nhiễm độc cấp nghi do thuốc không rõ nguồn gốc, thành phần.

Trường hợp nặng nhất là bệnh nhân nam ở 44 tuổi ở Hà Giang. Người phụ nữ này nhập viện trong tình trạng nguy kịch do xơ gan giai đoạn cuối, trên nền viêm gan C và gout. Trước đó, bệnh nhân cũng tự sử dụng thuốc đông y không rõ nguồn gốc khiến tình trạng suy gan trở nên trầm trọng. Bệnh nhân đang phải điều trị hồi sức tích cực, tiên lượng nặng. 

Theo BS Vũ Thị Hương Giang, khoa Viêm gan, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, cùng một bệnh lý về gan nhưng có thể biểu hiện khác nhau tùy thuộc vào thành phần thuốc và phản ứng của cơ thể.

Gan nhiều chức năng khác nhau, nên sự tổn thương ở mỗi người cũng khác nhau, ví dụ như suy chức năng tạo mật (gây vàng da, vàng mắt), suy chức năng đông máu (dễ chảy máu và máu khó đông), hoặc tổn thương tế bào gan (làm tăng men gan). 

Người bệnh tuyệt đối không nên sử dụng các loại thuốc không rõ nguồn gốc, quảng cáo tràn lan trên mạng, nếu muốn điều trị bằng đông y, cần phải đến các cơ sở uy tín, được cấp phép để tư vấn và điều trị.