I. Những điều cần biết về biến chứng thần kinh ở người đái tháo đường

1. Biến chứng thần kinh do đái tháo đường là gì?

Biến chứng thần kinh do bệnh đái tháo đường (còn gọi tiểu đường) là tình trạng khi đường huyết tăng cao và kéo dài, dẫn đến việc tổn thương trên các dây thần kinh của cơ thể.

Trong đó, biến chứng thần kinh ngoại biên sẽ khiến cho bệnh nhân bị tê bì tay chân, cảm giác kiến bò gây ảnh hưởng đặc biệt đến chất lượng giấc ngủ. Còn biến chứng thần kinh tự chủ lại làm họ không thể điều khiển ý thức bản thân trong mọi hoạt động hàng ngày, nhất là đi vệ sinh.

2. Nguyên nhân dẫn đến biến chứng thần kinh?

Thứ nhất, trong một thời gian dài người bệnh không kiểm soát được nồng độ đường trong máu, glucose huyết tăng cao dẫn đến tổn thương vỏ thần kinh, và làm việc dẫn truyền từ đó kém đi.

Thứ hai, các mạch máu nhỏ nuôi thần kinh bị suy giảm, nên không thể cung cấp đủ oxygen và dinh dưỡng cho thần kinh.

Thứ ba, là tình trạng viêm ở dây thần kinh do hút thuốc lá, uống rượu bia nhiều, hay di truyền...

Thứ tư, người mắc bệnh đái tháo đường lâu năm và chỉ số glucose không được điều trị tốt.

Thứ năm, nhóm người bị bệnh từ 25 năm trở lên hoặc có bệnh thận mạn

3. Mất dần cảm giác lòng bàn chân coi chừng biến chứng thần kinh do đái tháo đường

Biển hiện của biến chứng thần kinh do đái tháo đường được chia thành 3 nhóm:

Nhóm 1: Biến chứng thần kinh ngoại biên

Người bệnh sẽ có triệu chứng tê, châm chích, bỏng rát bàn chân; Yếu cơ, đau xương khớp và khó khăn khi đi lại; đặc biệt là nhiễm trùng, loét bàn thân.

Nhóm 2: Biến chứng thần kinh tự chủ

Hay bị chói mắt, nhịp tim nhanh khi nghỉ, chóng mặt khi thay đổi tư thế, đổ mồ hôi, lo sợ, cảm thấy đói,... nặng có thể dẫn tới hôn mê.

Nhóm 3: Biểu hiện khác

Đau hốc mắt, nhìn đôi (mắt). Liệt mặt, méo miệng, khó nói (mặt). Đau cẳng chân, bàn chân, đau bụng, đau vùng ngực,....

II. Chẩn đoán và điều trị như thế nào?

Ở giai đoạn sớm, biến chứng thần kinh do đái tháo đường có thể không có triệu chứng. Vì vậy, việc chẩn đoán sẽ dựa trên các triệu chứng như tê bì, đau nhức, chóng mặt, sức mạnh cơ bắp, phản xạ gân cơ, phản xạ với chất xúc tác,....

Hoặc kiểm tra đơn giản bằng cách dùng dây cước chạm vào 1 số điểm của bàn chân, nếu người bệnh không có cảm giác thì đó là dấu hiệu tổn thương thần kinh.

Tuy nhiên, việc phòng ngừa và kiểm soát tốt đường huyết sẽ làm chậm diễn tiến của bệnh bằng cách: chế độ ăn uống và tập luyện điều độ theo chỉ định bác sĩ, không hút thuốc, uống rượu bia, thường xuyên theo dõi đường huyết, các biểu hiện lạ trên cơ thể để kịp thời báo với bác sĩ và tái khám định kỳ.

III. Bệnh đái tháo đường tại Việt Nam ngày càng gia tăng

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) nhận định thế kỷ 21 là thế kỷ của các bệnh không lây nhiễm trong đó có bệnh đái tháo đường. Việt Nam nằm trong khu vực Tây Thái Bình Dương - nơi được đánh giá có tỉ lệ mắc bệnh đái tháo đường nhiều nhất trên thế giới. Thực tế, tỷ lệ bệnh nhân đái tháo đường ngày càng tăng và gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng.

Nhiều nghiên cứu của Liên đoàn Đái tháo đường quốc tế công bố kế quả, có trên 50% người đái tháo đường khi được chẩn đoán có một hoặc nhiều biến chứng. Có người, chỉ đến khi có biến chứng mới phát hiện ra bị đái tháo đường. Các biến chứng thường gặp ờ mắt, thận, thần kinh, tim, não… Trong đó, tổn thương dây thần kinh do đái tháo đường là biến chứng thường gặp và ít được quan tâm.

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Bích Đào - Phó chủ tịch Hội Nội tiết - Ðái tháo đường Việt Nam

Vậy làm thế nào để sống chung với bệnh đái tháo đường một cách an toàn, tránh biến chứng thần kinh do đái tháo đường?

Câu trả lời sẽ được PGS.TS.BS Nguyễn Thị Bích Đào - Phó chủ tịch Hội Nội tiết - Ðái tháo đường Việt Nam, Nguyên Trưởng khoa Nội tiết, Bệnh viện Chợ Rẫy, Nguyên Chủ nhiệm bộ môn Nội tiết - Khoa Y, ÐH Y Dược TPHCM giải đáp trong chương trình tư vấn trực tuyến với chủ đề: “Ngăn chặn biến chứng thần kinh ở người đái tháo đường”.

Chương trình sẽ được phát sóng lúc 15g ngày thứ 3, 14/7/2020 trên Fanpage AloBacsi - Hỏi bác sĩ trả lời, youtube và AloBacsi.com.

Ngay từ bây giờ, bạn đọc có các thắc mắc về chủ đề của chương trình, hãy gửi câu hỏi về cho chúng tôi qua website AloBacsi.com, email kbol@alobacsi.vn, inbox câu hỏi trực tiếp qua Fanpage AloBacsi - Hỏi bác sĩ trả lời để PGS.TS.BS Nguyễn Thị Bích Đào trả lời trực tiếp trong chương trình.

Trân trọng cảm ơn PGS.TS.BS Nguyễn Thị Bích Đào đã nhận lời tư vấn, giải đáp các thắc mắc cùng bạn đọc AloBacsi trong chương trình này.