Trẻ ngồi học hay nghịch ngợm, mẹ đừng vội tìm thuốc uống giúp tập trung

Câu hỏi

Con trai em 6 tuổi học hiểu nhanh, ở nhà thì mè nheo, làm nũng nhiều, cũng luôn chân tay nghịch cái này nghịch cái kia, nhưng nói biết dừng lại và cũng sợ, nhưng có thể mai or mốt lại nghịch, tình cảm với bố mẹ hay ôm ấp khi có nhu cầu cần mua cho bé món đồ gì, gia đình thì nuôi dậy kiểu đáp ứng và chiều chuộng từ bé.. ko để thiếu gì.

Ra ngoài thì lại hơi nhát ko như ở nhà, vẫn chơi với bạn, vẫn thích đá bóng nhưng lại ko thích học lớp có thầy dậy đá bóng chỉ thích đá tự do ở ngoài, nhất định ko vào lớp.. cô giáo nói học hiểu nhanh nhưng hay ko tập trung, hay gọt bút chì liên tục, có lúc vừa viết bài vừa hát nhỏ hay cứ ư , uhm 1 mình. Ngồi học phải nghịch thứ gì đó, có thuốc uống để tập trung hơn ko ạ?

Trả lời

Chào bạn,

Dựa trên mô tả của bạn, trẻ có những biểu hiện như: hiểu nhanh, giao tiếp tốt, biết dừng lại khi được nhắc; ở nhà hay nghịch tay chân, thích làm gì đó khi ngồi học; tình cảm, biết làm nũng, thích được quan tâm; hơi nhát khi ra ngoài, không thích học có khuôn khổ (ví dụ lớp bóng đá có thầy dạy); ở lớp hay gọt bút chì, hát lẩm nhẩm khi viết > đây chưa phải là bệnh lý tăng động giảm chú ý (ADHD), mà là tính khí hiếu động - nhạy cảm - và được nuôi dạy theo hướng chiều chuộng, khiến bé dễ bộc lộ cảm xúc, khó duy trì tập trung khi việc đó không đủ hấp dẫn.

Con bạn vẫn: 

• Kiểm soát được hành vi (biết sợ, biết dừng),
• Có khả năng học hiểu tốt,
• Có khả năng giao tiếp và cảm xúc lành mạnh.
  
  

Vì vậy không cần dùng thuốc để tăng tập trung.

Về “thuốc giúp tập trung”

Hiện nay chỉ có một nhóm thuốc được dùng cho trẻ được chẩn đoán ADHD thật sự (như methylphenidate hoặc atomoxetine), và chỉ bác sĩ tâm thần - tâm lý nhi chỉ định.

Con bạn không có chỉ định đó, nên nếu tự ý dùng các loại “thuốc bổ não, giúp tập trung” trôi nổi thì không những không hiệu quả mà có thể gây rối loạn giấc ngủ, tim đập nhanh, biếng ăn.

Hướng hỗ trợ tự nhiên và điều chỉnh hành vi

Thay vì dùng thuốc, bạn có thể thử các cách sau:

Tập trung qua trò chơi: Cho bé làm việc theo thời gian ngắn - có phần thưởng (ví dụ: viết bài 15 phút, sau đó được chọn 1 trò chơi). Chọn hoạt động cần sự tỉ mỉ như xếp lego, tô tranh, gấp giấy, nặn đất sét… để rèn sự chú ý.

Giới hạn “chiều chuộng” hợp lý: Khi bé làm tốt, khen và thưởng nhỏ (lời khen, sticker, thời gian chơi). Khi bé làm sai, nói rõ lý do và hậu quả, không mắng gay gắt nhưng không để “thương mà chiều”.

Môi trường học: Bàn học thoáng, không đồ chơi, không TV/điện thoại. Có thể cho bé cầm bóng bóp tay mềm khi học - điều này giúp “xả năng lượng” mà vẫn tập trung.

Thói quen sinh hoạt: Ngủ sớm, ngủ đủ 9-10 tiếng. Dinh dưỡng đủ đạm, cá béo, trứng, rau xanh. Có thể bổ sung omega-3, kẽm, vitamin nhóm B (theo tư vấn dược sĩ hoặc bác sĩ nhi) để hỗ trợ phát triển não bộ.

Khi nào nên cho bé đi khám tâm lý - tâm thần nhi

Nếu bạn thấy:

• Bé ngày càng khó kiểm soát hành vi,
• Ảnh hưởng học tập nghiêm trọng,
• Hoặc giáo viên nhận xét bé không thể tập trung dù đã cố gắng,

thì hãy cho bé đánh giá chuyên sâu ở:

Khoa Tâm lý - Tâm thần nhi (Bệnh viện Nhi Đồng 1, Nhi Đồng 2, Nhi Trung ương, …). Tại đó, bé sẽ được đánh giá bằng trắc nghiệm chú ý, hành vi, trí tuệ để phân biệt “hiếu động bình thường” hay “tăng động thật sự”.

Tóm lại

• Với tình huống của con bạn: chưa cần thuốc, chỉ cần rèn nề nếp và điều chỉnh cách dạy. 
• Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc “tăng tập trung” vì có thể gây hại.
• Hãy bắt đầu bằng việc tạo môi trường học thú vị, rõ ràng, có giới hạn và có yêu thương đúng cách - đó là “liều thuốc” hiệu quả nhất ở tuổi này.
  
  

Thân mến.

Câu hỏi liên quan

• Mổ đục thủy tinh thể 1 tuần vẫn chưa thấy rõ: Bình thường hay bất thường?
• Bé 6 tháng tuổi ngủ xuyên đêm không tiểu, có đáng lo?
• Trẻ bị rách da mặt do té ngã, nên làm gì để không bị sẹo?