Bác sĩ - Bệnh viện Thống Nhất, TPHCM
Luôn ảo tưởng về bản thân khiến cuộc sống bế tắc, cháu nên làm gì?
Câu hỏi
Chào bác sĩ ạ, Cháu năm nay học lớp 10, gia đình cháu có 4 người, ba mẹ cháu đã gần 60, gia đình cháu rất khác lạ, ba mẹ cháu chỉ chú trọng tới việc học của hai anh em cháu thôi, không quan trọng đến các vấn đề kĩ năng, tâm lý... Ba mẹ cháu rất thương cháu, luôn hi sinh vì cháu nhưng chỉ có một vấn đề là ba mẹ cháu quá chú tâm vào việc học của cháu, suốt ngày luôn nhắc nhở cháu học, không cho ra ngoài tiếp xúc với người khác. Cháu chỉ biết cắm mặt vào học tối ngày, nên từ nhỏ cháu có rất ít bạn bè, sức khỏe rất yếu. Vào năm ngoái, do may mắn cháu đã đạt giải một vài kỳ thi của nhà trường (trường cấp 2 ạ), cháu càng ngày càng bị ảo tưởng, suốt ngày cứ cho mình là bác học này nọ, khinh thường người khác. Cuối năm ngoái, cháu đã nói xấu một người bạn có quan hệ rộng trong trường để nâng mình lên, nhưng cháu không cảm thấy cảm giác có lỗi gì hết. Tới năm nay, cháu mới nhận ra hành động của mình khủng khiếp tới mức nào, nhiều bạn bè cũ của cháu gặp cháu thì xa lánh, thậm chí có lần cháu đi ngang một bạn không quen biết, bạn ấy nhìn cháu với một ánh mắt miệt thị. Nhưng mặc dù cảm thấy hành vi của mình là rất sai lầm, nhưng trong đầu cháu vẫn không chừa, mỗi khi rảnh cháu lại nảy ra những suy nghĩ rất ảo tưởng như: ảo tưởng mình là thiên tài, ảo tưởng tương lai mình sẽ như nào, khinh thường người khác... Thỉnh thoảng, khi cháu ý thức được thì những suy nghĩ ấy tạm thời bị biến mất, nhưng khi rảnh rỗi thì nó lại hiện lên. Có ngày cháu ảo tưởng hơn chục lần, cháu lâm vào bế tắc, càng bế tắc thì càng nặng thêm. Mong bác sĩ giúp cháu chữa trị ạ. Hè này cháu có ý định chuyển lên trường nội trú để làm lại từ đầu, cố gắng thay đổi mình, nhưng cháu rất sợ khi tiếp xúc trong môi trường mới, cháu cũng không hết bệnh. Bác sĩ làm ơn tư vấn giúp cháu và cho cháu giải pháp với ạ. Cháu cảm ơn bác sĩ rất nhiều.
Trả lời
Trong tuổi dậy thì, việc thay đổi tâm sinh lý là điều rất khó tránh khỏi, điều này dẫn đến nhiều phút bốc đồng, cư xử chưa đúng đắn và cảm giác lo lắng, băn khoăn trước những sai lầm trước đây khi em phát hiện ra.
Ở tuổi của em luôn có một khát khao muốn được chứng minh, được công nhận dẫn đến những nổi loạn, ương bướng… Mỗi người đều có một phạm trù gọi là "cái tôi cá nhân", "cái tôi" đó chính là đặc trưng bản thể của mỗi con người, nó được hình thành từ khi chúng ta ý thức được rằng mình đang tồn tại, phát triển đỉnh điểm ở tuổi dậy thì và có sự suy giảm về sau. Tức là chúng hình thành và tồn tại mãi chứ không hề mất đi, chỉ có thể giảm bớt. Cái tôi cá nhân của mỗi người luôn muốn khẳng định mình, nâng mình lên vị thế cao hơn so với người khác.
Trong giai đoạn tuổi dậy thì, cái tôi cá nhân dễ bị mất kiểm soát vì chủ thể của chúng chưa có ý thức để kiểm soát được nó. Hành động của trẻ vị thành niên dễ đi ngược lại với lý trí và bị cái tôi cá nhân điều khiển. Vào thời điểm đó, cái tôi cá nhân có nhu cầu được công nhận: "tôi có tài năng, tôi xinh đẹp, tôi quyết đoán, tôi có thể làm được việc này và cả việc đó nữa. Mọi người phải công nhận tôi”. Về mặt tâm lý, những người thật sự hạnh phúc thường ít khi khoe khoang kể cả khi người ta rất giỏi, rất giàu...
Ông bà ta cũng từng có câu “thủng rỗng kêu to” - sở dĩ em có những phút bốc đồng là do ở độ tuổi của em, kinh nghiệm sống còn non trẻ, chưa biết cách kìm chế, hoặc là bởi vì chính em cảm thấy không an toàn trong tâm, cảm thấy tự ti về bản thân.
Như vậy, cách tốt nhất là phải nhìn nhận thực tế rằng em còn thiếu sót, em học chưa thật sự tốt để tiếp tục trau dồi thêm, qua việc đọc sách, tham gia các hoạt động xã hội, Đoàn - Đội để nâng cao kĩ năng sống và giao tiếp. Hãy giữ tinh thần thoải mái, hồn nhiên, để cơ thể phát triển tốt nhất trong giai đoạn này, bất cứ lỗi lầm nào cũng có thể sửa chữa và bị quên lãng nếu em vẫn luôn sống tốt, hoà đồng với mọi người em nhé!
Thân mến.
Rối loạn tâm lý
là hội chứng đề cập đến một loạt các tình trạng về sức khỏe tâm thần -
bao gồm tâm trạng, suy nghĩ và hành vi của người bệnh. Một số ví dụ về
căn bệnh này là trầm cảm, rối loạn lo âu, tâm thần phân liệt, rối loạn
ăn uống và những hành vi kì lạ. Không
một biện pháp nào có khả năng ngăn ngừa bệnh tâm thần 100%. Tuy nhiên,
nếu bạn đang lo lắng bản thân sẽ gặp rối loạn về tâm lý, hãy làm theo
những chỉ dẫn sau: |
Bài viết có hữu ích với bạn?
Được tìm nhiều:
Có thể bạn quan tâm
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ
Để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình