Sau 2 năm điêu đứng vì đại dịch COVID-19, hiện nay TPHCM đang bước vào giai đoạn bình thường mới nhưng vẫn tiếp tục đối mặt với những thách thức như sốt xuất huyết, cúm. Trong khi đó, các bệnh mạn tính vẫn đang gia tăng, đặc biệt là sau thời gian giãn cách làm cho việc theo dõi bệnh có phần bị xao nhãng.

Trước bối cảnh này, Hội nghị khoa học thường niên năm nay của Hội Y học TPHCM đã chọn ra hai vấn đề thiết thực nhất đó là “Thai phụ và các vấn đề liên quan” và “Các vấn đề nội khoa thường gặp tại phòng khám”, với kỳ vọng sẽ mang lại những thông tin cập nhật chính thống cho các bác sĩ thực hành đa khoa, đặc biệt là các bác sĩ đang làm việc ở tuyến cơ sở trong chăm sóc, điều trị bệnh nhân.

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Ngọc Dung - Chủ tịch Hội Y học TPHCM phát biểu khai mạc

Phát biểu khai mạc hội nghị qua trực tuyến, PGS.TS.BS Nguyễn Thị Ngọc Dung - Chủ tịch Hội Y học TPHCM hồi tưởng, trong 2 năm khủng hoảng của đại dịch COVID-19 với thời gian giãn cách kéo dài, Hội Y học TPHCM vẫn thường xuyên tổ chức hội nghị, hội thảo trực tuyến với sự tham dự của đông đảo hội viên tại TPHCM và trên toàn quốc.

“Hôm nay, chúng ta tề tựu trực tiếp với số lượng người tham dự đông đảo tại 2 hội trường là một niềm vui lớn, cho thấy ngành Y tế nói chung đã và đang nỗ lực vượt qua đại dịch. Hội nghị năm nay, ban tổ chức đồng thuận lựa chọn 2 chủ đề để truyền tải đến hội viên và đồng nghiệp.

Tuy chỉ khu trú trong một buổi sáng thứ 7 sẽ được cung cấp các kiến thức bổ ích. Chúng tôi tin rằng từ những kinh nghiệm chia sẻ quý báu của các chuyên gia đầu ngành từ các chuyên khoa sẽ được cập nhật thêm nhiều kiến thức, áp dụng trong điều trị cho bệnh nhân” - PGS.TS.BS Nguyễn Thị Ngọc Dung bày tỏ.

Hội viên đăng ký tham dự hội nghị khoa học do Hội Y học TPHCM tổ chức

Chủ tịch Hội Y học TPHCM chia sẻ thêm, năm 2022, hội thảo có những điểm mới. Thứ nhất, trong khi các năm trước, thông tin hội nghị được gửi qua mạng điện tử đến đồng nghiệp trên toàn quốc, thì năm nay, Hội đã kết hợp với phòng Nghiệp vụ Y Sở Y tế TPHCM để chuyển thông tin đến hệ thống y tế cơ sở và các phòng khám công lập, tư nhân trên toàn thành phố.

Ngoài ra, Ban chấp hành cũng có các chính sách hỗ trợ về đào tạo liên tục đối với cán bộ nhân viên y tế đang công tác tại các trung tâm y tế quận, huyện và trạm y tế phường xã, với mong muốn tham gia cùng Sở Y tế TPHCM thực hiện nâng cao năng lực hoạt động của y tế cơ sở.

BS.CK2 Huỳnh Anh Lan - Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Hội Y học TPHCM chia sẻ về những điểm nổi bật của hội nghị năm 2022

Thứ hai, theo BS.CK2 Huỳnh Anh Lan - Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Hội Y học TPHCM chia sẻ trực tiếp tại hội thảo, năm nay là lần đầu tiên Hội Y học TPHCM tổ chức một hội nghị dưới 2 hình thức, trực tiếp và trực tuyến. Vì vậy, ngoài hơn 400 đại biểu tham dự trực tiếp, hội thảo còn có sự theo dõi trực tuyến của hơn 500 đại biểu trên toàn quốc.

PGS.TS.BS.BS Phạm Thu Thủy - Trưởng khoa Gan - Trung tâm Y khoa Medic

Với chủ đề 1, Thai phụ và các vấn đề liên quan các chuyên gia đã cung cấp 5 bài báo cáo hấp dẫn. Trong bài báo cáo Thai phụ và viêm gan siêu vi B, PGS.TS.BS.BS Phạm Thu Thủy - Trưởng khoa Gan - Trung tâm Y khoa Medic khuyến cáo nhiều thông tin quan trọng như tất cả phụ nữ mang thai phải được xét nghiệm HBV để có hướng xử trí thích hợp và theo các khuyến cáo của WHO, của CDC thì TDF là thuốc được đề nghị dùng cho thai phụ nhiễm HBV có tải lượng virus cao, có nguy cơ lây truyền HBV từ mẹ sang con. Người phụ nữ được cho con bú trong khi điều trị các thuốc kháng siêu vi B. Ngoài ra, chuyên gia cũng nhấn mạnh vai trò của việc điều trị dự phòng lây từ mẹ sang con đúng chỉ định và chích ngừa viêm gan siêu vi B sẽ tạo nên sự khác biệt trong cuộc chiến chống HBV.

PGS.TS.BS Vũ Thị Nhung - Chủ tịch Liên chi hội Phụ sản TPHCM

Trong bài báo cáo Ảnh hưởng của COVID-19 trên thai kỳ, PGS.TS.BS Vũ Thị Nhung - Chủ tịch Liên chi hội Phụ sản TPHCM một lần nữa cảnh báo, COVID-19 vẫn còn len lỏi trong cuộc sống hiện nay. Mặc dù phụ nữ mang thai mắc COVID-19 tương tự như đối với người không có thai, tuy nhiên khi đã bị nhiễm thì có thể có triệu chứng nặng vì thai nghén làm suy giảm hệ miễn dịch và thay đổi phản ứng của cơ thể đối với virus, đặc biệt đối với người béo phì và có đái tháo đường thai kỳ. Vì vậy, điều tốt nhất là cần chủng vắc xin đủ liều và chủng tăng cường trong khi mang thai từ tuần 13 trở lên và trong thời gian cho con bú. Điều này không thể ngăn chặn hoàn toàn khỏi việc nhiễm COVID-19, nhưng nếu rủi ro nhiễm virus thì bệnh cũng sẽ nhẹ, không phải nhập viện điều trị và tránh được tử vong.

TS.BS Cao Thanh Ngọc - Chủ tịch Liên chi hội Bệnh tự miễn cơ xương khớp

Bài báo cáo Quản lý bệnh tự miễn trong thai kỳ từ TS.BS Cao Thanh Ngọc - Chủ tịch Liên chi hội Bệnh tự miễn cơ xương khớp mang đến một góc nhìn mới mẻ về tình trạng sức khỏe có mối liên quan chặt chẽ và tương tác lẫn nhau. Chuyên gia nhấn mạnh, bệnh tự miễn cơ xương khớp có thể gây ra các biến cố bất lợi cho thai kỳ như sảy thai, sinh non, tiền sản giật… và chính thai kỳ cũng có thể ảnh hưởng đến hoạt tính và tiến triển bệnh tự miễn cơ xương khớp. Việc quản lý thai phụ có bệnh tự miễn cơ xương khớp cần phối hợp đa chuyên ngành nhằm lên kế hoạch chủ động, theo dõi sát, điều chỉnh tối ưu liệu pháp điều trị. Đồng thời, cần lưu ý thận trọng sử dụng thuốc ở thai phụ có bệnh tự miễn cơ xương khớp.

PGS.TS.BS Cao Phi Phong - Bộ môn Nội Thần kinh Đại học Y Dược TPHCM

Đau đầu (migranine) ở phụ nữ có thai từ PGS.TS.BS Cao Phi Phong - Bộ môn Nội Thần kinh Đại học Y Dược TPHCM cũng cung cấp nhiều thông tin hữu ích về một tình trạng thường gặp ở phụ nữ mang thai. Trong các biện pháp khắc phục tại nhà, chuyên gia nhấn mạnh, quan trọng là cần hướng dẫn thai phụ tránh các yếu tố khởi phát cơn đau đầu migraine, song song đó cần uống đủ nước, ngủ đủ giấc, tránh những loại thực phẩm có thể gây ra tình trạng này như chocolat, thức ăn có chứa bột ngọt, rượu vang, phó mát lâu năm. Đặc biệt là tránh tiếp xúc ánh sáng chói, cường độ cao tránh tiếp xúc với mùi mạnh.

Về các loại thuốc giúp kiểm soát cơn đau cho thai phụ, bác sĩ Phong cho biết an toàn nhất vẫn là paracetamol, một số trường hợp sử dụng metoclopramide khi có triệu chứng buồn nôn. NSAIDs (ibuprofen và naproxen) chỉ dùng trong quý thứ hai của thai kỳ. Việc sử dụng Triptan vẫn còn gây tranh cãi, trong khi nhiều bác sĩ cho rằng lợi ích của việc sử dụng lớn hơn bấy kỳ rủi ro nào. Chuyên gia lưu ý, aspirin liều đầy đủ và thuốc phiện (opioids) là những loại thuốc không an toàn khi sử dụng trong thời kỳ mang thai. Vì vậy, cần phải hạn chế và nên được theo dõi cẩn thận.

ThS.BS Trần Thế Trung - Bộ môn Nội tiết Đại học Y Dược TPHCM

Và cuối cùng, bài báo cáo Tiếp cận bệnh lý tuyến giáp ở phụ nữ có thai dựa trên ca lâm sàng từ ThS.BS Trần Thế Trung - Bộ môn Nội tiết Đại học Y Dược TPHCM chia sẻ về 4 trường hợp cụ thể. Chuyên gia cho biết, chức năng tuyến giáp có nhiều thay đổi trong thời gian mang thai, có thể do sinh lý (tăng hCG) hoặc do bệnh lý tuyến giáp. Do vậy, khuyến nghị cần nhận diện, chẩn đoán, xác định nguyên nhân của các rối loạn chức năng tuyến giáp và điều trị phù hợp.

Trong đó, cường giáp thai kỳ có liên quan đến hormone HCG (do tế bào nuôi của bánh nhau tiết ra), triệu chứng thường nhẹ, đa số không cần can thiệp và tự phục hồi. Bệnh Basedow là nguyên nhân gây cường giáp thường gặp trong thai kỳ và cần điều trị ổn định bằng thuốc kháng giáp liều thích hợp. Cuối cùng, chuyên gia nhấn mạnh, cần phát hiện và điều trị suy giáp bằng liều thyroxine phù hợp.

Hội thảo nhận được sự quan tâm, thảo luận của của đông đảo người tham dự

Các bài báo cáo với nội dung chất lượng nhận được sự đón nhận rất lớn từ đại biểu tham dự. Tại hội trường của chủ đề 1 ghi nhận sự trao đổi, thảo luận sôi nổi giữa đại biểu và chuyên gia. Với câu hỏi “Thai phụ đau khớp vệ trong 3 tháng cuối thai kỳ, uống paracetamol không giảm, trong chuyên ngành cơ xương khớp còn biện pháp nào để cải thiện?”, TS.BS Cao Thanh Ngọc cho biết, đau khớp vệ là cơn đau rất khủng khiếp, hầu như thai phụ đều gặp nhiều khó khăn ngay cả khi xoay trở mình, chứ chưa bàn luận đến việc đi lại.

Do vậy, với trường hợp này, chuyên gia cho rằng, khuyến cáo tốt nhất là thai phụ nên “nằm nghỉ, sử dụng paracetamol, lưu ý không sử dụng NSAIDs trong 3 tháng cuối do nguy cơ đóng ống động mạch ở trẻ sơ sinh sớm. Trong chuyên ngành cơ xương khớp, nếu thai phụ không thuyên giảm cơn đau, bác sĩ sẽ chỉ định tiêm corticoid tại chỗ vào khớp vệ, thủ thuật này đơn giản, không cần lưu lại viện. Hiện có 2 loại thuốc được sử dụng để tiêm tại chỗ cho tình huống này, được đóng sẵn dạng ống, liều lượng đủ dùng cho 1 lần tiêm. Và thông thường, tiêm 1 lần thai phụ sẽ ổn định, không cần tiêm nhiều lần”.

Với câu hỏi “Thai phụ mắc viêm gan B sinh mổ và sinh thường, tỷ lệ lây nhiễm từ mẹ sang con có khác nhau?”, PGS.TS.BS.BS Phạm Thu Thủy nhấn mạnh rằng “Trước đây, chúng ta cho rằng, sinh mổ sẽ tránh được cuộc chuyển dạ, vì vậy sẽ ngăn chặn được nguy cơ lây nhiễm cho con. Song, đây là quan niệm cũ khi chưa hiểu rõ về căn bệnh này. Ngày nay, qua các công trình nghiên cứu cho thấy rằng, tỷ lệ lây nhiễm từ mẹ sang con không khác nhau giữa sinh mổ và sinh thường. Do vậy, để ngăn ngừa việc lây từ mẹ sang con, hiệu quả nhất vẫn là điều trị dự phòng cho mẹ, tiêm vắc xin và HBIG cho con”.

Ngoài ra, còn nhiều thắc mắc khác đã được chuyên gia giải đáp như: kinh nghiệm điều trị đau đầu cho thai phụ; lưu ý trong chăm sóc thai nghén đối với thai phụ mắc lupus ban đỏ…

Song song đó, chủ đề 2 Các vấn đề Nội khoa thường gặp tại phòng khám cũng thú vị không kém, với 5 bài báo cáo: Quản lý bướu giáp nhân dựa trên ca lâm sàng từ ThS.BS Trần Viết Thắng - Bộ môn Nội tiết Đại học Y Dược TPHCM; Cập nhật tin tức từ Hội nghị tim mạch châu Âu, các vấn đề liên quan BS Nội khoa từ PGS.TS.BS Hồ Huỳnh Quang Trí - Trưởng khoa Hồi sức Ngoại - Viện Tim TPHCM; Ý nghĩa các xét nghiệm tầm soát bệnh lý gan từ PGS.TS.BS Trần Thị Khánh Tường - Trưởng khoa Y, Trưởng Bộ môn Nội Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch và cuối cùng là Biện luận xét nghiệm đánh giá chức năng thận; Chỉ định tầm soát bệnh tật mạn ở bệnh nhân đái tháp đường; Cập nhật quản lý bệnh thận đái tháo đường từ TS.BS Nguyễn Tú Duy - Trưởng khoa Nội - Bệnh viện FV.

PGS.TS.BS Nguyễn Thy Khuê - Chủ tịch Liên chi hội Đái tháo đường và Nội tiết TPHCM - chủ tọa đoàn trong chủ đề 2 "Các vấn đề Nội khoa thường gặp tại phòng khám"

BS Nguyễn Tuấn Vinh với bài báo cáo "Xử trí bướu lành tiền liệt tuyến dưới góc nhìn bác sĩ nội khoa"

PGS.TS.BS Trần Thị Khánh Tường - Trưởng khoa Y, Trưởng Bộ môn Nội Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch

Hội nghị khoa học thường niên do Hội Y học TPHCM tổ chức là nơi uy tín để các đồng nghiệp chia sẻ, trao đổi kinh nghiệm những nghiên cứu, ứng dụng thực tiễn cùng những tiến bộ trong y học, nhằm kiểm soát bệnh hiệu quả, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân tốt hơn

Các chuyên gia chụp hình lưu niệm tại Hội nghị khoa học thường niên năm 2022 của Hội Y học TPHCM