Dùng thuốc đúng cách

Nếu bệnh nhân hiểu rõ hơn về thuốc thì thuốc sẽ là bạn đồng hành trong phòng, chữa bệnh.

Có bao giờ bạn uống nhầm liều lượng của một loại thuốc hoặc một loại dược phẩm nào chưa? Trong thực tế, thống kê từ nhiều bệnh viện cho thấy có rất nhiều tổn thương hoặc rối loạn do sử dụng dược phẩm gây ra. Nguyên nhân được phân tích là do sự nhầm lẫn của thầy thuốc trong kê toa hoặc do chính người bệnh nhầm lẫn khi sử dụng thuốc.

Những trường hợp như thế, theo IOM (Institute of Medicine), chúng ta hoàn toàn có thể ngăn chặn được nếu biết một vài mẹo nhỏ. Cũng theo IOM, chỉ riêng tại Mỹ, hằng năm có đến 1,5 triệu tai biến thuốc có thể ngăn chặn được. Bệnh nhân cần hiểu rõ về thuốc hơn để thuốc có thể là bạn đồng hành trong phòng, chữa bệnh.

Các chuyên gia về thuốc đã đưa ra quy tắc 3R (Recognizing, Respecting, Remembering), được cụ thể hóa vào đời sống nhằm hạn chế những sai lầm nghiêm trọng trong việc sử dụng dược phẩm. Cụ thể, bệnh nhân nói riêng và người sử dụng thuốc nói chung cần lưu tâm đến những điểm sau:

Khi mua thuốc, cần hỏi dược sĩ cách sử dụng một cách kỹ lưỡng. Ảnh: HỒNG THÚY

Tại phòng mạch của bác sĩ

Cần có sự chuẩn bị chu đáo trước khi đến phòng mạch bác sĩ. Hãy viết vào giấy tất cả những gì bạn muốn hỏi bác sĩ vì nếu không, sẽ có nhiều câu hỏi bị bỏ quên. Điều cần lưu ý nữa là hãy mang theo danh sách những loại thuốc bạn đang dùng, bao gồm những thuốc kê toa và không yêu cầu kê toa (như vitamin, thuốc dân tộc...).

Khi bác sĩ kê toa xong, bạn cần lưu ý đến tên thuốc và liều dùng. Cần phải chắc chắn rằng bạn đã biết sử dụng chúng như thế nào, lúc nào và trong bao lâu. Cần hỏi bác sĩ về những tác dụng phụ có thể xảy ra.

Tại nhà thuốc

Khi bác sĩ kê toa xong, bạn cầm nó đến nhà thuốc để mua thuốc. Đừng quên mang theo danh sách các loại thuốc mà bạn đang sử dụng. Các dược sĩ thường lưu vào máy tính tất cả những loại thuốc mà họ đã cung cấp để phòng sau này bạn có thắc mắc bất cứ vấn đề nào về cách sử dụng thuốc. Đây là nơi tốt nhất để bạn có thể nhận câu trả lời. Khi nhận thuốc xong, bạn cần kiểm tra lại tên thuốc và cách sử dụng xem chúng có giống với những gì bác sĩ đã căn dặn hay không. Cần kiểm tra lại cách sử dụng thuốc với các dược sĩ tại nhà thuốc. Câu nên hỏi dược sĩ là những khả năng tương tác giữa dược phẩm và thực phẩm có thể xảy ra. Cũng cần nên tham khảo ý kiến dược sĩ về các loại thuốc mà bác sĩ vừa kê với những loại thuốc bạn đang sử dụng xem có sự tương tác nào hay không.

Khi ở nhà

Giữ những hồ sơ bệnh lý và toa thuốc của bạn một cách kỹ lưỡng. Muốn tránh những nhầm lẫn hoặc không nhớ mình đã uống thuốc hay chưa (điều này thường xuyên xảy ra với người cao tuổi hoặc mau quên) thì nên phân chia thuốc đủ uống cho 7 ngày trong tuần. Để làm điều này, cần mua một dụng cụ gọi là Pill Organizer, có bán ở các nhà thuốc. Đây là một cách để hạn chế việc quên uống thuốc hoặc uống nhiều liều vì quên rằng mình đã uống.

Đọc kỹ những thông tin có trên thuốc (bao bì, toa, nhãn...) vì sẽ có tất cả thông tin về các tác dụng phụ, các khuyến cáo, thận trọng khi sử dụng, cách bảo quản thuốc, thời gian dùng thuốc...

Diễn giải quy tắc 3R

- Recognizing (Sự nhận thức): Mọi người cần nhận thức rằng tất cả các loại dược phẩm bao giờ cũng có 2 mặt: lợi và hại.

- Respecting (Sự tôn trọng): Cần tôn trọng năng lực và giá trị chữa bệnh của thuốc, sử dụng thuốc một cách đúng đắn.

- Remembering (sự ghi nhớ): Cần ghi nhớ rằng sự an toàn của thuốc lệ thuộc vào trách nhiệm của người sử dụng thuốc. Người sử dụng thuốc cần phải tìm hiểu xem sử dụng thuốc như thế nào cho thích hợp và an toàn.

Theo Dược sĩ Nguyễn Bá Huy Cường - Người lao động