Người nhà đưa ông vào BV nhưng đã không cứu được. Trường hợp ông H. được gọi là đột tử.

Đột tử ngày càng nhiều

Đột tử xuất hiện ngày càng nhiều ở người trẻ tuổi. Nguyên nhân gây đột tử thường do tim. Trong đó, là do nhồi máu cơ tim, rối loạn nhịp tim, đưa đến tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

Sơ cứu người đột tử

Khi có người ngưng tim, cần gọi ngay trung tâm cấp cứu gần nhất. Đồng thời thực hiện sơ cứu xoa bóp tim ngoài lồng ngực kết hợp hà hơi thổi ngạt cho bệnh nhân như sau:

Gót bàn tay thuận đặt trên xương ức bệnh nhân, bàn tay còn lại đặt lên mu bàn tay thuận. Nhấn liên tục xuống ngực bệnh nhân khoảng 100 lần/phút. Đối với người lớn xen kẽ 30 lần nhấn ngực - là 2 lần hô hấp nhân tạo.


Hầu hết bệnh nhân đột tử do bị nhồi máu cơ tim trước đó mà không biết. Nếu tổn thương ít, cơ tim thường để lại một vết sẹo vĩnh viễn, có thể tạo ra những rối loạn nhịp tim đột ngột đe dọa tính mạng.

Nguy cơ đột tử sau đau tim như thế nào?

Biểu hiện của nhồi máu cơ tim là cơn đau ngực trái dữ dội kéo dài 15-30 phút khi bệnh nhân gắng sức. Cơn đau lan lên cổ hay hàm dưới bên trái hoặc mặt trong cánh tay trái, đôi khi đau ngay thượng vị làm bệnh nhân lầm tưởng đau bao tử. Cơn đau tăng lên khi vận động và giảm nếu nghỉ ngơi hay uống thuốc. Đôi khi cơn đau không rõ ràng, nhất là người bị tiểu đường, lớn tuổi, họ chỉ cảm thấy ngộp thở, nặng ngực với các triệu chứng: vã mồ hôi và khó thở, mệt nhiều, buồn nôn,…

Nhìn chung, nguy cơ tử vong sau đau tim của một người đã được điều trị ổn định là khoảng 1-2%. Nguy cơ cao nhất khoảng 20% xảy ra ở những người từng bị ngưng tim được cứu sống.

Nguy cơ tương đối cao ở người đã bị nhồi máu cơ tim diện rộng để lại sẹo lớn trên cơ tim. Sẹo càng lớn phân suất tống máu càng kém, 50% trở lên là bình thường, trên 40% nguy cơ tử vong ít hơn, dưới 30% là cao.

Làm thế nào để tránh đột tử sau đau tim?

Nguy cơ đột tử sau đau tim giảm nếu tuân thủ điều trị theo BS. Người thuộc diện có nguy cơ cao, dù được điều trị bằng thuốc nên xem xét cấy một máy phá rung.

Có thể tránh đột tử?

Nguy cơ của bệnh động mạch vành không thay đổi được (tuổi, giới tính, tiền sử gia đình), nhưng cũng có những yếu tố thay đổi được như:

+ Hút thuốc lá, làm tăng gấp đôi nguy cơ mắc động mạch vành.


+ Lối sống ít vận động: Luyện tập thể dục khoảng 30 phút mỗi ngày sẽ có tuổi thọ cao hơn người ít luyện tập.

+ Tăng huyết áp: ở người bệnh tăng huyết áp, thành mạch máu thường bị xơ vữa nên rất kém đàn hồi. Do đó để tống máu đi tim phải tốn công nhiều hơn. Hậu quả là cơ tim sẽ dày lên và cứng hơn, sự cố gắng liên tục sẽ làm tim suy yếu. Do áp lực lên thành động mạch tăng cùng với sự xơ vữa, mạch máu dễ bị vỡ làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim.

+ Tiểu đường: theo một nghiên cứu, hơn 65% người đái tháo đường bị tử vong vì bệnh tim mạch.

+ Béo phì: người béo phì dễ bị tăng cholesterol máu, tăng huyết áp và là nguy cơ của bệnh tim mạch.

+ Rối loạn mỡ trong máu: ở người trưởng thành, nếu nồng độ cholesterol trong máu tăng cao quá 10% giá trị bình thường thì nguy cơ bị các biến chứng tim mạch sẽ tăng thêm 30%.

+ Bị stress làm tăng nhịp tim và tăng huyết áp. Người bệnh tim mà liên tục chịu ảnh hưởng của stress thì tần số cơn đau thắt ngực tăng lên.

+ Uống quá nhiều rượu bia: làm tăng huyết áp, tăng triglicerid máu, gây nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ.