Điều trị trĩ thai kỳ thế nào để không ảnh hưởng đến mẹ và bé?

1. 8% thai phụ tam cá nguyệt cuối gặp biến chứng trĩ

“Mang thai mà bị trĩ” - câu chuyện không còn xa lạ, nhưng vẫn khiến nhiều mẹ bầu lo lắng. Là người trực tiếp điều trị cho hàng trăm ca bệnh trĩ, bác sĩ có thể chia sẻ: tình trạng này phổ biến đến mức nào trong thai kỳ?

BS.CK2 Võ Thị Mỹ Ngọc - Khoa Hậu môn - Trực tràng, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM trả lời: 

Mang thai là hành trình hạnh phúc nhưng tiềm ẩn nhiều nỗi lo, trong đó có bệnh trĩ, do các mạch máu vùng hậu môn - trực tràng bị phình giãn. Khi tử cung phát triển, chèn ép các tĩnh mạch vùng chậu làm tăng áp lực, khiến trĩ xuất hiện hoặc nặng thêm. 

Ngoài ra, thay đổi nội tiết, bổ sung sắt, canxi gây táo bón; ít vận động do cơ thể nặng nề... cũng góp phần khởi phát bệnh trĩ. Nghiên cứu cho thấy hơn 85% thai phụ bị trĩ trong 3 tháng giữa và cuối thai kỳ, khoảng 8% thai phụ ở tam cá nguyệt cuối bị trĩ có biến chứng, cần điều trị.

2. Dấu hiệu cảnh báo trĩ, mẹ bầu không nên bỏ qua

Nhiều mẹ bầu nhầm lẫn cảm giác đau rát hậu môn là do thai lớn đè ép. Theo kinh nghiệm của BS, dấu hiệu nào chị em tuyệt đối không nên bỏ qua?

BS.CK2 Võ Thị Mỹ Ngọc trả lời:

Quả thật thai lớn đè xuống khiến đi cầu bị đau rát hậu môn. Để tình trạng trĩ không bị bỏ qua, tiến triển nặng hơn, chị em cần đi khám ngay nếu có các dấu hiệu:

- Đau rát hậu môn kèm khối sa ra ngoài khi đi cầu.

- Đi cầu ra máu.

Đây là triệu chứng điển hình của bệnh trĩ hoặc bệnh lý khác cần sàng lọc trong thai kỳ.

3. Các phương pháp điều trị trĩ thai kỳ

Hiện nay, Bệnh viện Đại học Y Dược đang áp dụng những phương pháp nào trong điều trị trĩ cho phụ nữ mang thai, thưa BS? 

BS.CK2 Võ Thị Mỹ Ngọc trả lời:

Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM có nhiều phương pháp đều trị trĩ cho bệnh nhân đang mang thai.

Tùy mức độ bệnh và tuổi thai, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị nội khoa (thuốc uống, thuốc bôi) hoặc ngoại khoa (mổ thường, mổ ít xâm lấn, laser).

Nếu tuổi thai trên 3 tháng: ưu tiên dùng thuốc. Dưới 3 tháng: chủ yếu điều chỉnh lối sống, chế độ ăn, vận động.

4. Phối hợp đa chuyên khoa trong điều trị trĩ thai kỳ tại Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM

Lợi thế là bệnh viện đa khoa tuyến cuối, điều đó giúp ích như thế nào cho việc phối hợp điều trị trĩ thai kỳ - đặc biệt khi phải kết hợp giữa hậu môn - trực tràng, sản khoa, dinh dưỡng…?

BS.CK2 Võ Thị Mỹ Ngọc trả lời:

Với lợi thế là bệnh viện đa khoa tuyến cuối, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM phối hợp liên chuyên khoa: Hậu môn - Trực tràng, Sản phụ khoa, Dinh dưỡng… để đánh giá toàn diện tình trạng bệnh, đưa ra phương án điều trị tối ưu.

Nếu cần mổ, khoa Phụ sản sẽ đánh giá tình trạng thai (độ mở cổ tử cung, sức khỏe thai nhi) trước khi quyết định can thiệp.

5. Khi nào cần mổ trĩ trong thai kỳ?

Trong những trường hợp trĩ rất nặng, có phải thực hiện phẫu thuật trong thai kỳ không? Và quy trình đó được đảm bảo ra sao để an toàn cho cả mẹ và thai nhi, thưa BS?

BS.CK2 Võ Thị Mỹ Ngọc trả lời: 

Những trường hợp trĩ nặng, đặc biệt vào cuối thai kỳ, có thể cần phẫu thuật.

Sau khi thăm khám, xác định tình trạng bệnh, chúng tôi sẽ tư vấn, giải thích cho bệnh nhân hiểu rõ lý do cần phải mổ. Nếu bệnh nhân đồng ý, khoa Sản phụ sẽ tham gia vào, đánh giá kỹ hơn về thai kỳ, độ mở của cổ tử cung và cùng phối hợp trong ca mổ.

Khoa Sản phụ cũng tư vấn những phương pháp giảm nguy cơ sinh sớm cho sản phụ.

6. Mẹ bầu ăn uống, vận động thế nào để kiểm soát trĩ?

Ngoài việc dùng thuốc hay can thiệp y học, chế độ ăn uống và sinh hoạt hàng ngày đóng vai trò thế nào trong việc kiểm soát trĩ ở mẹ bầu? Từ kinh nghiệm điều trị thực tế, BS thường khuyên các thai phụ điều chỉnh lối sống ra sao để việc điều trị hiệu quả hơn?

BS.CK2 Võ Thị Mỹ Ngọc trả lời: 

Chế độ dinh dưỡng là vấn đề mà tất cả bệnh nhân bị trĩ phải quan tâm, không chỉ riêng mẹ bầu.

Uống ít nước và ăn ít chất xơ làm tăng nguy cơ táo bón, làm tình trạng trĩ nặng hơn. Phụ nữ mang thai cần:

- Uống đủ 2,5 - 3 lít nước mỗi ngày.

- Bổ sung tối thiểu 28g chất xơ từ rau củ, trái cây.

Về vận động, nên tránh tư thế làm tăng áp lực hậu môn như đứng lâu, ngồi lâu. “Không nên đứng nếu có thể ngồi, không nên ngồi nếu có thể nằm”.

7. Ngại khám trĩ - mẹ bầu nên làm gì? 

Có nhiều mẹ bầu vì ngại vùng bệnh “nhạy cảm” mà chần chừ không đi khám. BS thường nói gì với các chị em để giúp họ cởi mở và tự tin hơn trong việc chăm sóc sức khỏe bản thân?

BS.CK2 Võ Thị Mỹ Ngọc trả lời: 

Đây cũng là nỗi lòng thầm kín của các mẹ bầu và cũng là tâm lý chung của những người bị trĩ. 

Ngoài sự e ngại khi đi khám, mẹ bầu còn sợ việc điều trị có thể ảnh hưởng đến thai nhi. Nhưng mẹ cần biết rằng, sức khỏe của bản thân không tốt thì không thể toàn tâm toàn ý chăm sóc tốt cho đứa con trong bụng.

Bên cạnh đó, y học hiện đại đã có nhiều loại thuốc, nhiều phương tiện điều trị gần như hoàn toàn không ảnh hưởng đến em bé. Thai phụ hãy yên tâm, tin tưởng bác sĩ và đăng ký thăm khám bệnh trĩ tại Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM.

8. Ngại điều trị trĩ sau sinh vì lo ảnh hưởng đến sữa mẹ

Sau sinh, trĩ có thể nặng thêm. Bao lâu sau sinh là thời điểm “vàng” để đi khám và điều trị dứt điểm - để không kéo dài sang giai đoạn mạn tính, thưa BS?

BS.CK2 Võ Thị Mỹ Ngọc trả lời:

Sau sinh, trĩ có thể nặng thêm. Đặc biệt, áp lực vùng hậu môn tăng lên rất nhiều khi sinh thường.

Khoảng 90% sau khi sinh, người bệnh có thể khởi phát một cơn trĩ có biến chứng. Bệnh nhân có khối sưng ở hậu môn, đau rất nhiều. Có thể điều trị bệnh ở thời điểm này, nhưng nhiều người lại trì hoãn điều trị vì lo ảnh hưởng đến sữa mẹ.

Tôi muốn trấn an các mẹ, với sự phát triển của y học, các loại thuốc đã hạn chế tối đa những khả năng ảnh hưởng đến em bé. Theo y văn và kinh nghiệm cá nhân của tôi, khi bé đã có thể uống sữa ngoài, nếu búi trĩ vẫn làm bạn cảm thấy đau đớn, khó chịu, hãy đi khám để giải quyết dứt điểm.

9. Mẹ bầu đừng ngại khám trĩ!

BS muốn nhắn gửi gì đến các mẹ bầu đang âm thầm chịu đựng trĩ mà chưa biết nên bắt đầu từ đâu?

BS.CK2 Võ Thị Mỹ Ngọc trả lời:

Nếu trĩ khiến bạn cảm thấy khó chịu, phiền phức trong quá trình mang thai, hãy đến khám tại chuyên khoa Hậu môn - Trực tràng. Chỉ khi mẹ khỏe mạnh, mới chăm sóc tốt cho con và có thai kỳ ý nghĩa.