Lịch tiêm 13 loại vắc xin cho người lớn

Câu hỏi

Thưa BS, em 23 tuổi, muốn tiêm vắc xin thì nên tiêm những mũi nào? Chi phí ra sao? Em cảm ơn. (Mỹ Tiên - TPHCM).

Trả lời

Ban biên tập AloBacsi

Chích ngừa không chỉ là cách phòng bệnh chủ động cho bản thân mình, mà còn góp phần bảo vệ gia đình, người thân và cộng đồng trước các dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm

Bạn thân mến,

Dưới đây là một số loại vắc xin cần tiêm khi trưởng thành. Nhưng mỗi người, vào mỗi giai đoạn sẽ cần tiêm những loại vắc xin khác nhau. Vì thế, nên tư vấn với bác sĩ để biết cụ thể lịch tiêm, loại vắc xin cho bản thân khi cần.

1. Viêm gan B: 0 - 1 - 6 tháng hoặc 0 - 1 - 2 - 12 tháng

Hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, tiêm vắc xin viêm gan B là cách phòng bệnh hiệu quả nhất. Để tiêm viêm gan B, cần xét nghiệm trước để xem bạn có nhiễm bệnh không. Về vắc xin, hiện tại có nhiều nước sản xuất khác nhau: Bỉ, Hàn, Cuba, Việt Nam. Phác đồ tiêm là 0 - 1 - 6 tháng (*) hoặc 0 - 1 - 2 - 12 tháng. Giá vắc xin thay đổi tùy theo cơ sở y tế, từ 100.000 - 240.000 đồng/ mũi.

(*): 0 là mũi đầu tiên, mũi thứ 2 cách mũi 1 là 1 tháng, mũi thứ 3 cách mũi 1 là 6 tháng (nghĩa là mũi thứ 3 cách mũi thứ 2 5 tháng).

2. Viêm gan A-B: 0 - 1 - 6 tháng

Twinrix là vắc xin duy nhất trên thế giới phòng được 2 bệnh viêm gan A và viêm gan B trong cùng một mũi tiêm. Twinrix là vắc xin dịch vụ, được nhập khẩu từ Bỉ và sử dụng tại các phòng tiêm vắc xin dịch vụ trong cả nước. Twinrix thích hợp dùng cho người từ 1 tuổi trở lên và chưa từng được chủng ngừa viêm gan B và viêm gan A. Phác đồ tiêm là 0 - 1 - 6 tháng. Giá khoảng trên 500.000 đồng.

3. Bạch hầu, Uốn ván, Ho gà: 1 liều duy nhất

Vắc xin Bạch hầu, Uốn ván, Ho gà được khuyến cáo nên được tiêm nhắc lại sau mỗi 10 năm do sự bùng phát bệnh ho gà trên toàn thế giới ngày càng gia tăng. Hiện có vắc xin Adacel (Canada) giá khoảng trên 600.000 đồng và vắc xin Boostrix (Bỉ) khoảng trên 700.000 đồng.

4. Viêm phổi, viêm não do phế cầu: 1 liều duy nhất

Vắc xin phế cầu khuẩn thường được khuyến cáo nên tiêm ngừa ở người trên 60 tuổi. Vì càng lớn tuổi thì hệ thống miễn dịch sẽ hoạt động không tốt như trước đây nên người trên 60 tuổi có nhiều khả năng gặp khó khăn trong việc chống lại nhiễm trùng gây viêm phổi.

Ngoài người lớn tuổi, các chuyên gia cũng khuyến cáo một số trường hợp thuộc các nhóm nguy cơ cao nên tiêm phòng phế cầu như: Người có hệ miễn dịch suy yếu; Người mắc bệnh tim, tiểu đường, khí phế thũng, hen suyễn hoặc COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính), bệnh thận, bệnh gan; Người bệnh được điều trị hóa trị liệu, người được cấy ghép nội tạng và người nhiễm HIV hoặc AIDS; Người hút thuốc lá; Người nghiện rượu nặng; Người bệnh phẫu thuật hoặc mắc bệnh nghiêm trọng.

Hiện có 1 loại vắc xin phế cầu cho người lớn là vắc xin Prevenar 13 giúp phòng các bệnh phế cầu khuẩn xâm lấn gây nguy hiểm như viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa cấp tính, nhiễm khuẩn huyết (nhiễm trùng máu)… do phế cầu khuẩn Streptococcus Pneumoniae gây ra. Chi phí khoảng trên 1,2 triệu đồng/ mũi.

5. Cúm: 1 liều, nhắc lại hàng năm

Các vắc xin ngừa cúm thường có hiệu lực bảo vệ rất cao, lên đến 90%. Tuy nhiên, hiệu lực bảo vệ của nó chỉ kéo dài 6 - 12 tháng vì các loại virus cúm thường có tính đột biến và thay đổi cấu trúc kháng nguyên liên tục theo chu kỳ năm.

Chính vì vậy, các chuyên gia y tế thường khuyến cáo nên đi tiêm phòng cúm mỗi năm một lần, nhằm đảm bảo sự tương đồng giữa chủng vi-rút cúm đang lưu hành với chủng virus cúm có trong vắc xin.

Hiện nay, có 4 loại vắc xin phòng cúm được sử dụng tại Việt Nam gồm: Vaxigrip (Pháp), Influvac (Hà Lan), GC Flu (Hàn Quốc), Ivacflu-S (Việt Nam). Giá từ 190.000 - 300.000 đồng/mũi (tùy cơ sở y tế).

6. Sởi - Quai bị - Rubella: 1 liều duy nhất

Hiện có nhiều loại vắc xin để phòng bệnh sởi, bệnh quai bị và rubella, trong đó vắc xin kết hợp (vắc xin 3 trong 1) Sởi - Quai bị - Rubella được nhiều người tin tưởng lựa chọn vì giúp giảm số lần tiêm xuống chỉ còn 1 lần. Phụ nữ có dự định sinh con được khuyến khích tiêm dự phòng sởi - quai bị - rubella trước khi mang thai 3 tháng. Chi phí khoảng 260.000 đồng/ mũi.

7. Thủy đậu (Trái rạ): 2 liều cách nhau 1 tháng trở lên

Những người từng mắc bệnh thủy đậu sẽ có khả năng miễn dịch với virus gây bệnh này. Vì thế, nếu bạn từng mắc bệnh thủy đậu khi nhỏ thì khả năng cao sẽ không mắc bệnh lại khi lớn. Tuy nhiên, những người đã có khả năng miễn dịch với virus thủy đậu vẫn có khả năng mắc bệnh lần 2 nếu hệ miễn dịch cơ thể yếu, nhất là gặp phải mùa dịch.

Do đó, người lớn được khuyến cáo nên tiêm phòng vắc xin thủy đậu trước mùa dịch bắt đầu tối thiểu 1 tháng. Ở Việt Nam, dịch thủy đậu thường bắt đầu vào tháng 1, đạt đỉnh điểm vào khoảng tháng 3, đến tháng 5 là cuối mùa cao điểm. Ngoài thời gian dịch, người lớn vẫn có thể mắc thủy đậu bất cứ khi nào trong năm, khi gặp tác nhân gây bệnh và miễn dịch cơ thể không đủ chống lại bệnh.

Ngoài ra, với phụ nữ đang độ tuổi sinh sản, có ý định mang thai thì nên tiêm phòng thủy đậu và hoàn thành mũi tiêm cuối cùng trước khi mang thai ít nhất 3 tháng. Một liều tiêm vắc xin thủy đậu cho người lớn gồm 2 mũi.

Hiện có 2 loại vắc xin ngừa thủy đậu là Varivax (Mỹ) chi phí khoảng trên 850.000 đồng/ mũi, Varicella (Hàn Quốc) khoảng trên 650.000 đồng/ mũi.

8. Viêm não Nhật Bản: 1 liều duy nhất

Theo thông tin cung cấp từ Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, đối với người lớn chưa từng tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản thì nên tiêm ngay theo lịch tiêm 3 mũi cơ bản. Nếu đã từng tiêm liều cơ bản trước đây thì chỉ cần tiêm nhắc lại 1 mũi.

Nên tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản cho người lớn trước mùa bệnh khoảng 1 tháng, bởi vì kháng thể bảo vệ bước đầu chỉ được tạo ra sau khoảng 3 tuần tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản mũi thứ 2 và kháng thể bảo vệ cơ bản chỉ xuất hiện sớm nhất 1 tuần sau vắc xin mũi thứ 3.

Hiện có loại vắc xin Imojev (Pháp) cho người lớn và trẻ em từ 9 tháng tuổi trở lên chi phí khoảng trên 600.000 đồng và vắc xin Jevax (Việt Nam, theo quy trình công nghệ của Viện BIKEN, trường Đại học Osaka, Nhật Bản) cho người lớn và trẻ em từ 12 tháng tuổi trở lên chi phí khoảng trên 150.000 đồng.

9. Thương hàn: 1 liều, nhắc lại mỗi 3 năm

Hiện nay, thương hàn vẫn đang tiếp tục cướp đi sinh mạng của hơn 220.000 người trên thế giới mỗi năm. Cách phòng bệnh đơn giản và hiệu quả nhất vẫn là tiêm vắc xin.

Vắc xin thương hàn khuyến khích tiêm cho người đi thường xuyên tiếp xúc thực phẩm không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, người đi du lịch, hoặc di chuyển đến các vùng có vệ sinh kém...

Hiện có vắc xin Typhim VI (Pháp) chi phí trên 280.000 đồng và vắc xin Typhoid Vi (Việt Nam) chi phí khoảng trên 140.000 đồng.

10. Viêm não mô cầu A+C+W+Y: 1 liều duy nhất

Vắc-xin thương hàn là vắc-xin bất hoạt (chết) dùng qua đường tiêm Hiện nay, hệ thống tiêm chủng ở Việt Nam đã đưa vắc xin Menactra thay cho loại Meningo AC cũ (đơn vị cung cấp ngừng sản xuất) phòng bệnh do não mô cầu 4 type A, C, Y, W-135 (có bổ sung thêm 2 type Y và W-135 so với Polysaccharide Meningococcal A+C).

Với người lớn, người cao tuổi… chỉ cần tiêm 1 mũi vắc xin là đã có thể bảo vệ suốt đời. Chi phí một mũi vắc xin này khoảng 1 - 1,3 triệu đồng (tùy cơ sở y tế).

11. Ngừa HPV: 0 - 1 - 6 tháng hoặc 0 - 1 - 4 tháng

Vắc xin thường được khuyến khích tiêm cho nữ giới trong độ tuổi từ 9-26 tuổi. Hiện, Việt Nam đang sử dụng 2 loại vắc xin phòng HPV là Gardasil (Mỹ) và Cervarix (Bỉ). Trong đó vắc xin Gardasil được ưa chuộng hơn do phòng được nhiều chủng virus HPV hơn.

Cụ thể, Gardasil phòng được 4 chủng phổ biến là 16, 18, 6, 11 (2 chủng gây ung thư và 2 chủng gây bệnh khác như sùi mào gà, mụn cóc sinh dục) với chi phí dao động từ 1,3 - 1,5 triệu đồng một mũi (tùy cơ sở y tế). Còn loại Cervarix phòng được 2 chủng là 16, 18 gây ung thư cổ tử cung, chi phí khoảng 850.000 đồng - 950.000 đồng một mũi (tùy cơ sở y tế).

12. Uốn ván: 0 - 1 - 6 tháng

Uốn ván là một bệnh nguy hiểm, điều trị dài ngày, tốn kém, và có tỉ lệ tử vong cao. Vi trùng uốn ván có mặt khắp nơi, xâm nhập cơ thể qua vết thương, thậm chí cả những vết thương rất nhỏ. Tuy nhiên, đây là bệnh có vắc xin phòng ngừa được, và vắc xin đó là VAT. Chi phí cho một mũi tiêm khoảng trên 100.000 đồng.

Bất kỳ ai cũng nên tiêm ngừa uốn ván, nhất là phụ nữ mang thai, những người có nguy cơ mắc cao như người làm vườn; người làm việc ở các trang trại, các nông trường chăn nuôi gia súc và gia cầm; người dọn vệ sinh cống rãnh, chuồng trại; công nhân xây dựng các công trình; bộ đội và thanh niên xung phong.

13. Bệnh dại: 0 - 3 - 7 - 14 - 28 ngày

Vắc xin phòng bệnh dại được chế từ virus dại đã chết và nó không thể gây bệnh dại. Vắc xin phòng dại của người dại được sử dụng để bảo vệ những người bị động vật cắn (sau phơi nhiễm) hoặc nếu không có thể tiếp xúc với virus bệnh dại (trước phơi nhiễm).

Hiện có vắc xin Verorab (Pháp) chi phí khoảng trên 270.000 đồng và vắc xin Abhayrab (Ấn Độ) khoảng 255.000 đồng. Lịch tiêm đầy đủ là 5 mũi.

Câu hỏi liên quan